بر اساس نمرات فروردین ۱۴۰۱ مشخص شد
منشأ التهاب منتخبان صنعت
شامخ صنعت فروردین امسال نشان می‌دهد صنایع کشور در بخش‌‌‌های مختلفی از جمله صادرات، میزان فروش، میزان تولید، موجودی مواد اولیه و میزان سفارش‌های جدید دچار نقصان بودهاند که به افزایش موجودی انبار منجر شده است. در بین صنایع مختلف، بدترین وضعیت را بخش پوشاک و چرم داشته که شامخ کل آن به عدد ۵۶/ ۲۵ نزول کرده است. از نکات جالب درباره این صنعت افت ۴۵واحدی میزان تولید محصولات در این صنعت است که موجب شده در فروردین۱۴۰۱ کمترین سطح تولید در این بخش تجربه شود. یکی از دلایلی که به این وضعیت نامناسب منجر شده، افزایش نرخ شاخص قیمت خرید مواد اولیه است که به عدد ۱۰۰ رسیده است و از فشار بی‌سابقه هزینه تامین مواد اولیه در صنعت پوشاک و چرم حکایت دارد. البته در کنار این صنعت، دو بخش نساجی و فرآورده‌‌‌های نفت و گاز از جمله صنایعی هستند که در فروردین ۱۴۰۱ عملکرد ضعیفی داشتند و تحت فشار متغیرهای مختلفی بودهاند. نقاط اشتراک مشکلات این سه بخش که به افت ۲۰ تا ۲۷واحدی شامخ کل آنها منجر شده، از ناحیه «مقدار تولید محصولات» و «دریافت سفارش‌های جدید» بوده است. البته بخش فرآورده‌‌‌های نفت و گاز به دلیل سقوط شدید و ۴۸واحد میزان فروش حد فاصل اسفند۱۴۰۰ و فروردین ۱۴۰۱ بوده است؛ فشاری که به طور مشابه روی صنایع پوشاک و چرم نیز اثر شدیدی گذاشته و در همین مدت حدود ۴۵واحد سقوط کرده است. در بین صنایعی که وضعیت به‌نسبت پایداری را در فروردین۱۴۰۱ تجربه کرده‌‌‌اند، میتوان به سه صنعت «لاستیک و پلاستیک»، «صنایع فلزی» و «ماشین‌‌‌آلات و لوازم‌خانگی» اشاره کرد که مدیران خرید آنها بیشترین میزان صادرات را نسبت به سایر حوزه‌‌‌ها گزارش کرده‌‌‌اند. سایر صنایع نیز البته سطح صادرات به‌نسبت مناسبی را گزارش کرده‌‌‌اند.
از منظر دسترسی به مواد اولیه و موجودی آن صنایع شیمیایی، صنایع‌غذایی و صنایع خودرو و نیرومحرکه، وضعیت به‌نسبت مناسبی را گزارش کرده‌‌‌اند. طبق گزارشی که مدیران خرید صنعت اعلام کرده‌‌‌اند، سه بخش مختلف شامل سایر صنایع، صنعت چوب و کاغذ و مبلمان و نیز صنعت فرآورده‌‌‌های نفت و گاز نیز از جمله رشتهفعالیتهای با سطح دسترسی بسیار پایین به مواد اولیه هستند که برای ماه‌‌‌های پیش‌‌‌رو در شرایط سختی برای ادامه فعالیت قرار دارند. این موضوع را میتوان از امید آنها به تولید در ماه آینده دریافت که برای اردیبهشت ۱۴۰۱ در هر سه در محدوده ۶۵ و حتی کمتر از آن برآورد شده‌‌‌اند. در اینجا به بخشی از جزئیات گزارش شامخ صنعت درباره هریک از صنایع اشاره خواهد شد.
پوشاک و چرم
در فروردین امسال شامخ کل این صنعت روی عدد ۵۶/ ۲۵ قرار گرفته است. کاهش همزمان مصرف حامل‌‌‌های انرژی و مقدار تولید محصولات در این بخش گویای اثر چشمگیر تعطیلات نوروزی بر این صنعت بوده است.
با توجه به کاهش چشمگیر فروش و صادرات این صنعت، افزایش موجودی انبار در این صنعت عجیب نیست. طبق اعلام مدیران خرید صنعت، در این ماه هزینه خرید مواد اولیه حدود دوبرابر شده است.
وسایل نقلیه و قطعات وابسته
شامخ کل این صنعت در نخستین‌ماه از سال ۱۴۰۱ در سطح عدد ۸۱/ ۳۷ بوده است. با وجود اینکه در این صنعت میزان سفارش‌ها و سطح تولید کاهش شدیدی داشته، اما سطح موجودی مواد اولیه و میزان استخدام نیروی انسانی تغییر چندانی نکرده است. البته این دو موضوع مانع نشده‌اند تا سرعت انجام و تحویل سفارش‌ها در سطح اسفند سال گذشته بماند. رشد ۸ تا ۹ واحدی قیمت مواد اولیه و قیمت محصولات تولیدشده گویای شدت‌گرفتن اثر تورم بر این صنعت در فروردین ۱۴۰۱ است. بهرغم افت محسوس در فروش خارجی، فروش داخلی این صنعت به‌شدت کم شده و به نصف سطح گزارش‌شده در اسفند۱۴۰۰ رسیده است.
چوب، کاغذ و مبلمان
مقدار تولید این صنعت که بهترین وضعیت را در فروردین ۱۴۰۰ تجربه کرده بود، در فروردین ۱۴۰۱ نصف شده است. افول جدی موجودی مواد اولیه در کنار سفارش‌های اندک دریافتی سبب شده است تا این صنعت در نخستین ماه سال زمینگیر شود. در عین حال بهرغم افزایش ۹واحدی در بهای مواد اولیه موردنیاز، قیمت تولید دوپله کمتر از اسفند ۱۴۰۰ گزارش شده است. فروش داخلی صنعت «چوب، کاغذ و مبلمان» ۵۰واحد کمتر شده و حدودا یک‌سوم مقادیری است که در اسفندماه تجربه شده بود.
صنایع شیمیایی
یکی از قوی‌‌‌ترین روندهای گزارش‌شده در این صنعت به حوزه سرعت انجام و تحویل سفارش‌ها برمی‌‌‌گردد. در عین حال، میزان تولید و دریافت سفارش‌ها در این صنعت در فروردین ۱۴۰۱ کاهش بسیاری داشته، به‌طوری که مدیران خرید بین ۳۸ تا ۴۰واحد سقوط را برای این دو شاخص گزارش کرده‌‌‌اند. اعلام نمره ۴۸ برای دو شاخص استخدام نیروی انسانی و موجودی مواد اولیه گویای امیدواری به تداوم تولید در ماه‌‌‌های پیش‌‌‌رو در این صنعت است؛ موضوعی که بر نرخ ۵۹/ ۷۰واحدی انتظارات تولید در ماه آینده مهر تایید می‌‌‌زند. میزان صادرات در این ماه در این صنعت در سطحی معمولی و پایین از مرز رونق گزارش شده که گویای نرخ فروش بسیار پایین بوده است.
صنایع غذایی
از جمله صنایع تحت فشار تورم همین بخش غذاست. این بخش در زمره صنایعی بوده که با شدت کمتری فروش داخلی و خارجی (صادرات) آن سقوط کرده، اما افزایش در استخدام نیروی انسانی گویای نیاز این بخش به افزایش فعالیت در ماه‌‌‌های پیش‌‌‌روست. به طور کلی، با توجه به تحولاتی که بخش غذا با آن دست به گریبان است، متناقض بودن برخی از شاخص‌‌‌های آن یا فشار بالای موجودی انبار قابل تامل و توجه است.
صنایع فلزی
از جالب‌‌‌ترین نکات درباره وضعیت گزارش‌شده از صنعت فلزی سطح قابل‌توجه استخدام نیروی انسانی است که جز سایر صنایع، از ۱۰رشته فعالیت دیگر سطح بالاتری داشته است. گزارش مدیران خرید (شامخ صنعت) از این حوزه از تولید نشان می‌دهد صادرات نسبت به سایر بخش‌‌‌ها در این حوزه نسبتا وضعیت بهتری داشته؛ هرچند فروش داخلی حدودا ۳۰واحد کمتر از ارقام اسفندماه گزارش شده است.
صنایع کانی غیرفلزی
این بخش با دامنه وسیعی از صنایع و رشته فعالیت‌‌‌ها در ارتباط است و به نوعی مایحتاج و مواد اولیه دیگر رشته‌‌‌فعالیت‌‌‌ها را تامین می‌کند. وضعیت نسبتا مناسب این بخش در فروردین ۱۴۰۱ برخلاف روند طبیعی دیگر ماه‌‌‌های سال است. برخلاف عمده شاخص‌‌‌های این صنعت که در وضعیت نسبتا پایداری قرار دارند، سطح صادرات و فروش داخلی بسیار پایین گزارش شده و موجودی مواد اولیه هم کمتر از سایر رشته‌‌‌فعالیت‌‌‌ها عنوان شده است.
ماشین‌‌‌سازی و لوازم‌خانگی
در فروردین‌ماه، تولید و سفارش‌های جدید در این صنعت بسیار پایین بوده است. البته سطح انجام و تحویل سفارش‌ها نسبتا بالاست، استخدام در مرز رونق و رکود (عدد ۵۰) گزارش شده که سطح قابل‌توجهی برای فروردین است و موجودی مواد اولیه نیز در سطح متوسط گروه است. با اینکه صادرات این حوزه برای فروردین که نیمی از آن تعطیل بوده، در سطح عدد ۴۲ گزارش شده، اما فروش داخلی کل صنعت طبق روایت مدیران خرید کمتر از عدد ۲۰ (۱۰۰بهترین حالت) بوده است.
صنایع نساجی
نساجی جزو صنایعی است که شرایط سختی را در فروردین‌ماه گذرانده است. این بخش هم تحت‌تاثیر فشار قیمت‌ها، با هزینه بالای خرید مواد اولیه روبه‌روست و هم فروش داخلی آن پایین است. در عین حال، سفارش‌های جدید این صنعت از سوی مدیران خرید بسیار نازل ارزیابی شده است. البته بهرغم این مسائل، امیدواری فعالان این صنعت به رونق تولید در ماه آینده چشمگیر است.
صنایع فرآورده‌‌‌های نفت و گاز
همچون صنعت نساجی در این بخش نیز فشار هزینه‌‌‌های تولید و خرید مواد اولیه بالاست؛ هرچند شدت اثر این موضوع بر صنعت نساجی کمتر است. صادرات کم و فروش محصول در بازارهای داخلی نیز اندک است.
صنایع لاستیک و پلاستیک
صادرات بالا کمک کرده است تا بخشی از مشکلات این صنعت در فروردین ۱۴۰۱ کمرنگ شود. با این حال، فروش محصول به مشتریان داخلی کم بوده و همین عامل به رشد چشمگیر موجودی انبار این صنعت منجر شده است. امیدواری این صنعت به رونق تولید و فروش در ماه آینده چندان بالا نیست.
سایر صنایع
اعداد گزارش‌شده در این صنعت از بروز وضعیتی نامناسب در بین رشتهفعالیتهای موسوم به «سایر صنایع» حکایت دارد. طبق اظهارات مدیران خرید، تورم بدترین و بیشترین اثر را براین بخش داشته؛ هرچند فروش داخلی نیز با نمره ۱۰ در وضعیت بسیار نازلی گزارش شده است.
