روند تسهیلات‌دهی به متقاضیان صنعتی بررسی شد
پیشتازان استانی وام رونق ۹۸
متولیان وزارت صنعت، معدن و تجارت برای سال ۹۸ پرداخت ۳۶۰هزار میلیارد ریال تسهیلات در قالب طرح رونق تولید را در نظر گرفته بودند و با توجه به داده‌های اعلام شده، می‌توان گفت در مدت زمان مورد بررسی حدود ۹۰ درصد از تسهیلات پیش‌بینی شده به متقاضیان پرداخت شده و با اعلام آمار اسفندماه می‌توان این ارزیابی را داشت که می‌توان پرونده تسهیلات‌دهی را بدون انتقال به سال ۹۹ بست یا نه؟
سرعت اعطای تسهیلات طرح رونق تولید به متقاضیان در سال ۹۸ در حالی رقم خورده که سال گذشته علاوه‌بر طرح رونق تولید اعطای تسهیلات با هدف تولید و اشتغال (موضوع بند الف تبصره ۱۸ قانون بودجه سال ۹۸) نیز در دستور کار متولیان و سیاست‌گذاران صنعت کشور قرار گرفته بود. این طرح برای اولین‌بار در سال ۹۸ به مرحله اجرا گذاشته شد، اما روند اعطای تسهیلات پیش بینی شده در این بخش با کندی بسیاری در حال اجرا است. مطابق جزئیات این طرح، برای ایجاد اشتغال در بخش صنعت‌ومعدن حدود ۲۰ هزار میلیارد تومان تسهیلات در نظر گرفته شده است که ۱۰ هزار میلیارد تومان آن از طریق منابع بانکی و ۱۰ هزار میلیارد تومان دیگر نیز از طریق منابع صندوق توسعه ملی تامین خواهد شد. البته در این طرح هزار میلیارد تومان هم برای یارانه سود تسهیلات از سوی سیاست‌‌گذار منظور شده است. در این برنامه همچنین با تخصیص یارانه سود پیش‌بینی شده، نرخ نهایی سود تسهیلات طرح‌ها و واحدهای تولیدی در صورت تحقق اهداف مربوط، برای مناطق برخوردار به ۱۴درصد و برای مناطق کم‌‌برخوردار به ۱۲درصد کاهش می‌‌یابد.
براساس داده‌های اعلام‌شده از مجموع تسهیلات پیش‌بینی شده برای این بخش نیز از ابتدای اسفند ۹۷ تا پایان بهمن ۹۸ در مجموع ۳۲ هزار و ۹۳۸ میلیارد ریال تسهیلات به ۵۵۳ متقاضی پرداخت شده که با این شرایط می‌توان گفت سهم اندکی از تسهیلات در نظر گرفته برای این بخش به متقاضیان پرداخت شده است. با توجه به داده‌های اعلام شده استان‌های «اصفهان، البرز، یزد، سمنان و تهران» بیشترین دریافتی را به لحاظ تعداد به خود اختصاص داده‌اند.
کارنامه طرح رونق
در قالب طرح رونق تولید نیز تا پایان بهمن سالجاری در مجموع ۳۲۲ هزار و ۷۳۶ میلیارد ریال تسهیلات پرداخت شده که این میزان تسهیلات برای ۲۰ هزار و ۴۵۹ فقره درخواست بوده است. براساس برنامه‌ریزی صورت‌گرفته برای سالجاری رقم ۳۶۰ هزار میلیارد ریال تسهیلات برای صنایع در قالب طرح رونق تولید در نظر گرفته شده است. نحوه توزیع این وامها برای تامین سرمایه در گردش مورد نیاز برای ۱۰ هزار بنگاه اقتصادی و تامین منابع مالی مورد نیاز ۶ هزار طرح نیمه‌تمام با پیشرفت فیزیکی بالای ۶۰ درصد، همچنین تامین مالی مورد نیاز برای بازسازی و نوسازی ۵ هزار واحد اقتصادی است. در دستورالعمل اعلامی از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت، پرداخت تسهیلات پیش‌بینی شده مشمول بنگاه‌هایی می‌شود که از سوی کارگروه استانی مشروط به احراز توجیه فنی، مالی و اقتصادی باشد. همچنین دریافت تسهیلات براساس دستورالعمل پیش‌بینی شده مشمول محصولاتی می‌شد که در بازار فروش قابل‌‌قبولی داشته باشند و منجر به انباشته شدن محصولات در انبار نشوند. از سوی دیگر، تسهیلات مذکور مشمول بنگاه‌هایی می‌شد که تولید آنها به دلیل کمبود نقدینگی متوقف شده باشد یا فعالیت آنها به کمتر از ظرفیت اسمی رسیده باشد. سال ۹۵ بود که تصمیم‌‌سازان و سیاست‌گذاران صنعت و تولید کشور برای افزایش سرمایه در گردش بنگاه‌‌ها، تخصیص وام‌های ارزان به صاحبان صنایع را در دستور کار قرار دادند. استارت تخصیص این نوع وامها با یک طرح به نام «طرح رونق تولید» کلید خورد. اما یک سال بعد و در اواخر خردادماه ۹۶، سیاست‌گذاران در راستای «استمرار رونق تولید»، «حفظ اشتغال»، «ایجاد اشتغال جدید» و «افزایش رشد اقتصادی کشور» ثبتنام سه نوع وام دیگر در راستای تداوم طرح رونق تولید را آغاز کردند و این روند برای سالجاری نیز تمدید شد. کارنامه پرداخت تسهیلات از طریق طرح رونق تولید نشاندهنده آن است که از ابتدای سال تا پایان بهمن ۹۸ در مجموع ۲۰هزار و ۴۵۹ متقاضی موفق به دریافت تسهیلات شده‌اند که بخشی از این متقاضیان از طریق فرآیند طرح رونق (ثبتنام در سایت بهینیاب) یا مراجعه مستقیم به بانک خواستار دریافت تسهیلات شده‌اند. با توجه به داده‌های اعلام شده ۱۶هزار و ۵۳۳متقاضی از طریق پرداخت مستقیم توسط بانک و ۳هزار و ۹۲۶متقاضی نیز از طریق معرفی به سایت بهینیاب (پرداخت در فرآیند رونق تولید) به تسهیلات دسترسی پیدا کرده‌اند. از سوی دیگر، داده‌های اعلام شده نشاندهنده آن است که به لحاظ تعداد بیشترین پرداختی از مجموع ۳۲۲ هزار و ۷۳۶ میلیارد ریال به استان‌های «مرکزی، مازندران، گیلان، آذربایجان شرقی و خراسان جنوبی» اختصاص یافته است. داده‌های اعلام شده بیانگر آن است که در مدت زمان مورد بررسی در استان مرکزی در مجموع به ۲ هزار و ۱۲۰فقره درخواست، تسهیلات پرداخت شده و رقم تسهیلات پرداختی به این استان نیز بیش از ۱۸ هزار میلیارد ریال بوده است. از سوی دیگر، داده‌های اعلام شده نشاندهنده آن است که سهم استان مازندران از مجموع پرداختی‌ها در مدت زمان مورد بررسی برای هزار و ۷۳۹ فقره درخواست بوده و بیش از ۱۲ هزار میلیارد ریال تسهیلات به این استان اختصاص یافته است. سهم استان گیلان نیز از مجموع پرداختی‌ها برای هزار و ۵۷۸ فقره درخواست بوده و پرداختی صورت گرفته به این استان نیز بیش از ۱۲ هزار میلیارد ریال ثبت شده است. اما سهم استان آذربایجان‌شرقی نیز از مجموع پرداختی‌ها برای هزار و ۵۰۳ فقره درخواست بوده و با این شرایط این استان توانسته بیش از ۱۶ هزار میلیارد ریال تسهیلات پیش‌بینی شده را به خود اختصاص دهد. در استان خراسان جنوبی نیز برای هزار و ۴۹۰فقره درخواست، بیش از ۳هزار میلیارد ریال تسهیلات پرداخت شده است.
سهم استان‌ها از تبصره ۱۸
گزارش منتشر شده درخصوص تسهیلات برنامه تولید و اشتغال (تبصره ۱۸) به تفکیک استان از ابتدای اسفند ۱۳۹۷ تا پایان بهمن سالجاری نیز نشاندهنده آن است که از مجموع تسهیلات پیش‌بینی شده، به ۵۵۳ فقره درخواست ۳۲هزار و ۹۳۸ میلیارد ریال تسهیلات پرداخت شده است. در مدت زمان مورد بررسی در مجموع ۵هزار و ۳۰۷فقره درخواست برای دریافت تسهیلات برنامه تولید و اشتغال ثبت شده است. با توجه به داده‌های اعلام شده بیشترین تسهیلات به لحاظ تعداد به استان‌های «اصفهان، البرز، یزد، سمنان و تهران» اختصاص یافته است. براساس داده‌های اعلام شده در مدت زمان مورد بررسی برای ۴۸ فقره درخواست در استان اصفهان، سه هزار و ۲۴۳ میلیارد ریال تسهیلات پرداخت شده است. اما تسهیلات پرداختی به استان البرز نیز به‌عنوان دومین استان پیشتاز در دریافت تسهیلات در مدت زمان مورد بررسی برای ۴۱ فقره درخواست، بیش از دو هزار و ۹۴۳ میلیارد ریال بوده است. سهم استان یزد نیز از تسهیلات دریافتی برای ۳۷ فقره درخواست، هزار و ۷۷۳ میلیارد ریال است. استان سمنان نیز در مدت زمان مورد بررسی برای ۳۳ فقره درخواست، موفق به اخذ دو هزار و ۵۶۴ میلیارد ریال تسهیلات شده که با این شرایط به لحاظ تعداد این استان در جایگاه چهارم قرار گرفته است. اما سهم استان تهران نیز از تسهیلات پرداختی دو هزار و ۳۴۲ میلیارد ریال برای ۳۰ فقره درخواست بوده است.
