هم‌اندیشی اول در فلزات غیرآهنی عكس‌: امیر پورمند/ دنیای اقتصاد

«خلأ اطلاعاتی در حوزه فلزات غیرآهنی»، «وجود بازارهای بالقوه در منطقه و جهان در این حوزه»، «تلاش کشورهای منطقه در کسب سهم بیشتر از این بازار» و «مزیت‌های رقابتی موجود در حوزه فلزات غیرآهنی و آلیاژهای آنها»، متولیان صنعتی را بر آن داشته تا با برگزاری همایشی، چشم‌انداز صنایع فلزات غیرآهنی ایران را از دو زاویه تولید و بازار بررسی کنند. برگزاری هشت دوره همایش چشم‌انداز صنعت فولاد و معدن ایران و دریافت بازخورد مخاطبان این همایش در مورد خلأ اطلاعاتی در سایر حوزه‌ها از جمله فلزات غیرآهنی، زمینه‌ای شد تا ایده برگزاری همایشی به منظور بررسی چشم‌انداز فلزات غیرآهنی ایران در دستور کار قرار گیرد. برگزاری همایش‌های صنعتی و تجاری در جهان علاوه بر آنکه فرصتی را برای تبادل اطلاعات و معرفی دستاوردها فراهم می‌کند، فضایی مناسب برای فعالان صنعتی و کارشناسان و فعالان بازار به وجود می‌آورد تا در گفت‌وگوی مستقیم و چهره‌به‌چهره با یکدیگر، تعامل سازنده داشته باشند. تجربه برگزاری هشت دوره همایش چشم‌انداز صنعت فولاد و معدن ایران شرایطی را فراهم کرد تا با بررسی‌های کارشناسانه، علاوه بر شفاف شدن شرایط فعلی صنعت فولاد ایران و جهان، زمینه رصد نقشه راه این صنعت منطبق با نیاز و ظرفیت کشور صورت گیرد. حال در همایش جدید قرار است تمرکز روی تولید و بازار فلزات غیرآهنی (شامل آلومینیوم، مس، سرب، روی و طلا) باشد. در اولین نشست کمیته راهبردی همایش و نمایشگاه بین‌المللی چشم‌انداز صنایع فلزات غیرآهنی ایران با نگاهی به بازار که به ابتکار روزنامه «دنیای اقتصاد» در سال جاری قرار است برگزار شود، مهدی کرباسیان رئیس هیات عامل سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو)؛ مصطفی موذن زاده؛ مسعود خوانساری رئیس اتاق بازرگانی تهران؛ بنیادی نماینده شرکت سرمایه‌گذاری تامین اجتماعی (شستا)؛ رضا اشرف سمنانی مشاور مدیرعامل شرکت میدکو؛ عبدالرضا هاشم‌زائی عضو کمیسیون شوراها و امور داخلی مجلس؛ وجیه‌الله جعفری مدیرعامل شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران؛ محمدرضا بنی اسدی راد مدیرعامل شرکت ملی مس ایران؛ احمد مراد علیزاده مشاور وزیر صنعت، معدن و تجارت؛ آریا صادق نیت حقیقی نماینده سندیکای صنایع آلومینیوم ایران؛ بهرام شکوری رئیس کمیسیون معدن و صنایع معدنی اتاق ایران؛ احمد دوست حسینی و علیرضا بختیاری مدیرمسوول روزنامه دنیای اقتصاد حضور داشتند.

اهمیت صنایع فلزی غیرآهنی

ارزیابی‌ها نشان می‌دهد که صنایع فلزی نماد پیشرفت و صنعتی بودن کشورهاست و در طول برنامه‌های توسعه اقتصادی کشورها، توسعه صنایع فلزی از اهمیت خاصی برخوردار بوده است. در این میان، صنایع فلزات غیرآهنی، همچون آلومینیوم، مس، سرب، روی، طلا و... کمتر از صنعت فولاد مورد توجه قرار گرفته، این در حالی است که صنایع فلزات غیرآهنی و آلیاژهای آنها می‌توانند مزیت رقابتی گسترده‌ای را برای هر کشور ایجاد کنند. با توجه به منابع و بازارهای بالقوه منطقه و ایران در حوزه فلزات غیرآهنی و همچنین تلاش همسایگان در توسعه این صنایع حتی بدون داشتن منابع معدنی آن، لزوم تمرکز بیشتر و ایجاد دیدگاه اقتصادی پایدار در این صنایع، همچنین بررسی ابعاد، فرصت‌ها و تهدیدهای موجود در آنها را بیش از پیش نمایان می‌کند.

مهدی کرباسیان معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت و رئیس هیات عامل ایمیدرو در این نشست با اشاره به اینکه بخش خصوصی چندان در بخش فلزات غیرآهنی ورود پیدا نکرده است، گفت: به دلیل انحصاری که در این بخش وجود دارد، تاکنون بخش خصوصی نتوانسته به این بخش، به خصوص صنعت مس ورود کند. آنچه مسلم است برگزاری همایش‌های تخصصی می‌تواند زمینه را برای ورود این بخش فراهم کند. از سوی دیگر، این نکته را نیز باید مدنظر قرار داد که دنیا به سمت صنایع فلزات غیرآهنی در حرکت است و ما نیز باید به این سمت حرکت کنیم و با این شرایط باید زمینه را برای حضور فعال سایر بخش‌ها در صنایع فلزات غیرآهنی فراهم کنیم. افزایش سرانه مصرف آلومینیوم در میان کشورهای توسعه یافته یکی دیگر از مواردی است که معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت با اشاره به آن عنوان کرد: چین در برنامه‌های آتی خود افزایش سالانه ۵ درصدی مصرف آلومینیوم را به دلایل زیست محیطی در دستور کار خود قرار داده است و درخصوص سایر فلزات غیرآهنی نیز تغییراتی در میزان مصرف در آینده پیش‌بینی کرده که این به معنی اهمیت این گروه از فلزات در آینده است.

به گفته کرباسیان، ما نیز از ذخایر خوبی در این زمینه برخورداریم و می‌توانیم طلا را نیز در کنار بررسی روند تولید و بازار فلزات غیرآهنی آلومینیوم، مس، سرب و روی اضافه کنیم. رئیس هیأت عامل ایمیدرو با اشاره به اینکه در اولین همایش و به دلیل چالش‌هایی که وجود دارد، شاید نتوان چندان روی بین‌المللی کردن همایش مانور داد، اما آنچه مسلم است در همایش‌های آتی شرایط برای بین‌المللی کردن این همایش همانند همایش فولاد فراهم خواهد شد. معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت این نکته را نیز مدنظر قرار داد که با توجه به اینکه همایش چشم‌انداز صنایع فلزات غیرآهنی ایران با نگاهی به بازار برای اولین بار در کشور برگزار می‌شود، باید بیش از همه به بحث تولید و بازار تکیه کنیم و ظرفیت‌های موجود در کشور را در این بخش در نظر بگیریم و پس از آن سرمایه‌گذاری را در اولویت بعدی قرار دهیم.

عبدالرضا هاشم‌زائی عضو کمیسیون شوراها و امور داخلی مجلس نیز در این نشست با اشاره به اینکه در بخش مس هنوز موفق به کشف معادن بزرگ نشده ایم و تنها چند معدن کوچک در کشور در این زمینه فعال است، گفت: تا زمانی که امنیت برای سرمایه‌گذاری را به کشور بازنگردانیم، انتظاراتی که می‌خواهیم در کشور ایجاد نخواهد شد، چراکه برای رشد این بخش بیش از همه نیازمند ایجاد امنیت برای سرمایه‌گذاران هستیم. مصطفی موذن‌زاده یکی دیگر از حاضران در این نشست نیز با اشاره به اینکه بازار «مس، سرب، روی و آلومینیوم» تثبیت شده است، عنوان کرد: در حال حاضر آنچه بیش از بازار برای فلزات غیرآهنی حائز اهمیت است، تولید این نوع فلزات است. به گفته موذن‌زاده، بحث قیمت و بازار در بخش فلزات غیرآهنی کمرنگ‌تر است و در این بخش تولید و مواد اولیه از اهمیت بیشتری برخوردارند.

رضا اشرف سمنانی، مشاور مدیرعامل شرکت میدکو نیز با نگاهی به بعد صادراتی صنایع فلزات غیرآهنی این نکته را مدنظر قرار داد که صادرات این بخش به دلیل گستردگی از اهمیت بیشتری نسبت به فولاد برخوردار است و برگزاری همایش شرایط را برای گسترش صادرات این بخش فراهم می‌کند. وجیه الله جعفری، مدیرعامل شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران نیز معتقد است در حال‌حاضر برخی از فلزات غیرآهنی با چالش بازار مواجه هستند و برخی دیگر مشکل تولید دارند؛ به همین دلیل می‌توان در همایش چشم‌انداز صنایع فلزات غیرآهنی ایران با نگاهی به بازار، مشکلات هر گروه را با توجه به صنایع پایین‌دستی آن بررسی کرد و محورهایی برای آن پیشنهاد داد. مدیرعامل شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران معتقد است با این روش تمام مسائل و چالش‌ها به بحث گذاشته خواهد شد.

بهرام شکوری، رئیس کمیسیون معدن و صنایع معدنی اتاق ایران نیز با بیان این نکته که ایران در آینده نزدیک سه درصد از بازار روی را در اختیار خواهد داشت، گفت: با این شرایط می‌توان گفت بررسی زنجیره این بخش مانند فولاد نیز می‌تواند بخش اعظمی از چالش‌های این صنعت را برطرف کند. آریا صادق‌نیت‌حقیقی، عضو هیات‌مدیره سندیکای صنایع آلومینیوم ایران نیز با اشاره به اینکه این همایش می‌تواند فضایی برای جلب سرمایه‌گذاران باشد، عنوان کرد: ما هنوز نتوانسته‌ایم حمایت لازم را از سرمایه‌گذارانی که وارد این بخش شده‌اند، صورت دهیم. از سوی دیگر دستیابی به اهداف پیش‌بینی شده در سند ۱۴۰۴ نیز امکان‌پذیر به‌نظر نمی‌رسد، این نکته را نیز باید مدنظر قرار دهیم که ما در حال‌حاضر با چالش‌هایی از جمله خصوصی‌سازی، خام‌فروشی و... نیز مواجه هستیم که باید حل شود.

علیرضا بختیاری، مدیرمسوول روزنامه «دنیای اقتصاد» نیز در این نشست با اشاره به موارد مطرح شده، عنوان کرد: در شرایط کنونی دو راه پیش‌رو داریم؛ یا بگوییم شرایط خیلی به‌هم ریخته است و کنار بکشیم و کاری نکنیم یا اینکه رسانه‌ها با نقد و بررسی، میزان انحراف در سیاست‌گذاری‌ها را کاهش دهند و سیاست‌گذار را ملزم به پاسخگویی کنند. به گفته بختیاری، آنچه مسلم است اینکه نباید کار را رها کنیم و بگوییم نمی‌شود کاری کرد. محمدرضا بنی‌اسدی‌راد، مدیرعامل شرکت ملی مس ایران نیز در این نشست عنوان کرد که سرمایه‌گذارانی که در کشور هستند توان سرمایه‌گذاری در معادن کوچک را دارند و تنها شرکت ملی مس روی معادن بزرگ سرمایه‌گذاری می‌کند. به گفته بنی‌اسدی‌راد، باید در کشور فرهنگ‌سازی شود تا برای فعالیت روی صنایع پایین‌دست نیز اقدام  شود. مدیرعامل شرکت ملی مس ایران همچنین با اشاره به اینکه در این همایش باید مشخص شود که سرمایه‌گذار برای چه بخشی دعوت می‌شود، اظهار کرد: باید سرمایه‌گذاران را هدایت کنیم و مشخص کنیم برای سرمایه‌گذاری در چه بخشی وارد شوند. از سوی دیگر، در صورتی باید از سرمایه‌گذار دعوت کرد که شرایط برای ورود سرمایه‌گذار به کشور فراهم‌شده و وضعیت موجود تعیین‌تکلیف شده باشد.

احمد مراد علیزاده، مشاور وزیر صنعت، معدن و تجارت نیز در این نشست با اشاره به اینکه نیازمند بازنگری در سیاست‌های سرمایه‌گذاری هستیم، گفت: در حال‌حاضر بازنگری در سیاست‌گذاری‌های سرمایه‌گذاری یکی از الزاماتی است که در بخش آلومینیوم، ‌مس، سرب، روی و طلا به آن نیاز داریم. مشاور وزیر صنعت، معدن و تجارت این نکته را نیز مدنظر قرار داد که با توجه به گستردگی صنایع پایین‌دستی، بهتر است که همایش چشم‌انداز صنایع فلزات غیرآهنی ایران تنها به بررسی حوزه‌های اصلی اختصاص یابد. به گفته وی، مس، سرب و روی معدن‌بازار محور و آلومینیوم و طلا بازار محور است؛ بنابراین در این همایش هم حوزه تولید و هم حوزه بازار را باید درنظر گرفت. احمد دوست‌حسینی نیز در این نشست با اشاره به اینکه بازنگری در سیاست‌ها به عهده سیاست‌گذار است، عنوان کرد: بازنگری سیاست‌ها باید از سوی سیاست‌گذار صورت گیرد، اما در این همایش می‌توان علاوه بر تحلیل سیاست‌های موجود، توصیه‌های سیاستی برای توسعه زنجیره تولید را نیز ارائه کرد.

بر اساس این گزارش، برنامه‌های توسعه‌ای کشورهای همسایه در تولید فلزات غیرآهنی، لزوم آگاهی از روند عرضه و تقاضا در بازارهای بین‌المللی، اثرات مستقیم و غیرمستقیم فلزات غیرآهنی بر یکدیگر و بر آهن و فولاد، صرف هزینه‌های هنگفت از سوی تولیدکنندگان داخلی برای شرکت در رویدادهای بین‌المللی، توازن و تعادل داخلی و بین‌المللی در تصمیمات کلان صنایع فلزات غیرآهنی مهم‌ترین عواملی هستند که نیاز به برگزاری همایشی در این ابعاد را بیش از پیش نمایان می‌کند. در این میان، قرار است در اولین دوره برگزاری این همایش «چشم‌انداز تولید، مصرف و صادرات فلزات غیرآهنی و آلیاژها در افق ۱۴۰۴»، «استراتژی‌های سرمایه‌گذاری در حوزه فلزات غیرآهنی در خاورمیانه»، «رقابت‌پذیری محصولات فلزی غیرآهنی در بازارهای داخلی و جهانی»، «ارزش افزوده از محصولات خام تا آلیاژها» و «بازیافت، اقتصاد و محیط‌زیست» مورد بررسی قرار گیرد. علاقه‌مندان برای کسب اطلاعات بیشتر درباره این همایش می‌توانند با شماره تلفن ۸۷۷۶۲۳۵۰ تماس بگیرند یا به وب‌سایت http://events.den.ir مراجعه کنند.

 

03-02

 

03-03

03-04

 عکس‌ها: امیر پورمند/  دنیای اقتصاد