تلخی شیرینی به کام تولید‌کنندگان

موضوع دیگر اما رشد قیمت این محصولات در نتیجه سیاست‌های دولتی به‌خصوص در یک سال اخیر بوده است. دولت سیزدهم با رشد قیمت کالاهایی مانند روغن، لبنیات، آرد گندم و قیمت ارز ترجیحی برای خرید بسیاری از مواد اولیه وارداتی در عمل تولیدکنندگان این صنعت را در شرایط پرریسکی قرار داد و این در حالی است که به صورت غیرمستقیم بر قیمت‌گذاری کالاهای این گروه نیز نظارت دارد و مجموع این عوامل باعث شده شیرینی به یک کالای لاکچری برای مردم با حاشیه سود اندک برای تولیدکننده تبدیل شود.

چالش‌های اقتصادی به صنعت ضربه زد

دبیر انجمن صنعت شیرینی و شکلات در این باره با بیان اینکه صنعت شیرینی و شکلات در حدود ۳۰ تا ۴۰ سال گذشته و در هر دوره‌ای با اعتلا از سطح و رشد و توسعه روبه‌رو بوده در گفت‌وگو با برنامه ایران فود می‌گوید: این صنعت در سال‌های اخیر به دلیل نوسانات ارز، تحریم‌ها و مشکلات قیمتی، با چالش‌هایی روبه‌رو شده و به همین دلایل کام این صنعت تلخ شده است.

جمشید مغازه‌ای با بیان اینکه تنها مصرف مواد اولیه این صنعت داخلی نیست و بسیاری از مواد اولیه جانبی مانند روغن‌های تخصصی، نگهدارنده‌ها و کاکائو با ارز آزاد و نیمایی وارد می‌شود و در بخشی از بهای تمام‌شده این محصولات اثر دارد افزود: به عنوان مثال روغن در بورس جهانی دارای قیمت جهانی است و روغن ایرانی نیز طبعا با قیمتی رقابتی عرضه می‌شود. به گفته وی قیمت تمام‌شده شیرینی و شکلات نیز به فاکتورهای مختلف از حقوق و دستمزد گرفته تا دورریز کالا و استهلاک خودروها بستگی دارد که همه این موارد باید در هزینه‌های تولید محاسبه شود.

این فعال حوزه شیرینی و شکلات در ادامه به قیمت پایه محصولات صادراتی و الزام بازگرداندن ارز نیمایی اشاره کرد و گفت: این دو موضوع باعث بروز مشکلاتی در گذشته بوده و باعث می‌شود تولیدکنندگان برای تسویه تعهدات خود ناچار به خرید ارزهای آزاد شوند. مغازه‌ای ادامه داد: در بازارهای داخلی حذف ارز دولتی باعث شد قیمت‌های صادراتی که رنج رقابتی را طی می‌کنند با قیمت‌های داخلی اختلاف پیدا کنند. گندم، شیرخشک، روغن، شکر و... همگی در داخل افزایش یافته و با توجه به نقدینگی ضعیف مردم تقاضا برای محصولات ما هم کاهش یافته و از آنجا که کالای ما کالای لوکس است و مردم به دنبال کالاهای اساسی هستند، بنابراین آسیب‌های زیادی متوجه تولید در این صنعت شده است.

03-02

همه مواد اولیه رشد کرد

وی با تاکید بر اینکه تنها قیمت شکر و گندم کالاهای اساسی رشد نکرده، بلکه قیمت همه کالاهای جانبی و مواد اولیه وارداتی نیز در نتیجه رشد بهای ارز افزایش یافته ادامه داد: در بسیاری موارد این موضوع باعث رشد صد درصدی قیمت و رکود فروش این صنعت شده است. اکنون نیز دیگر تولید و انبار و فروش وجود ندارد و کارخانه‌ها بر اساس سفارش‌های روزمره تولید می‌کنند و تا سفارش دریافت نکنند دست به تولید نمی‌زنند، زیرا رسوب کالا در انبار باعث ضرر و زیان تولیدکننده می‌شود.

به گفته دبیر انجمن تولیدکنندگان شیرینی و شکلات قیمت محصولات ما به نوعی دستوری است؛ درست است که قیمت‌گذاری به صورت پسینی است و به دست تولیدکننده است، اما اگر قیمت به هر شکلی بی‌رویه و بدون مستندات افزایش یابد، مشمول پیگیری و سخت‌گیری تعزیراتی خواهد شد. این در حالی است که رشد قیمت مواد اولیه داخلی و وارداتی در هر دو بخش باعث شده 30 تا 40‌درصد بازار داخل را از دست بدهیم و این در حالی است که افزایش قیمت‌ها بر اساس ضرایب افزایش حقوق و دستمزدها و مواد اولیه و هزینه‌های جانبی رشد کرده است. البته افزایش قیمت کالای نهایی متناسب با رشد هزینه‌ها نبوده و باید گفت از سوی دیگر افزایش قیمت به نوعی خودزنی برای تولیدکننده محسوب می‌شود، زیرا باعث از دست رفتن مشتریان می‌شود. وی با بیان اینکه حاشیه سود از سال گذشته برای فعالان این صنعت از 15 تا 20‌درصد به 5‌درصد رسیده گفت: این در حالی است که اکنون بحران مواد اولیه مانند روغن را تجربه می‌کنیم و این می‌تواند موجی از مشکلات را در آینده ایجاد کند.

مغازه‌ای ادامه داد: مواد اولیه خوب باعث ارتقای کیفی کالا می‌شود که البته نقش ماشین‌آلاتی که در تولید نقش دارند برجسته است. دانش فنی و تکنولوژی نیز بسیار موثر هستند و در 10 سال اخیر از این نظر کمتر از کشورهای پیشرفته نیستیم، مشکل اصلی تامین کیفی مواد اولیه در تولید محصولات است.

کاهش فروش و ورشکستگی

وی با انتقاد از اینکه توان فروش کاهش یافته گفت: با توجه به قیمت و کاهش رفاه و درآمد سرانه جامعه با کاهش فروش روبه‌رو هستیم. وی در ارتباط با کیفیت محصولات تولیدی گفت: تولیدکنندگان این صنعت یک خط تولید دارند که کالای داخلی و صادراتی را با کیفیت یکسان تولید و عرضه می‌کند، بنابراین سعی بر آن است که بازارهایی که ایجاد کرده‌اند، اعم از بازارهای داخلی و خارجی از دست نروند. اکنون 66 بازار خارجی را در اختیار داریم و شرکت‌های مختلف صادراتی به حفظ کیفیت تولید خود توجه ویژ‌ای دارند.

وی در بخش دیگری از صحبت‌های خود به ورشکستگی برخی شرکت‌های تولیدی اشاره کرد و گفت: کارخانه‌های متعددی بوده‌اند که در سال‌های اخیر در نتیجه مشکلات اقتصادی ورشکسته شده‌اند. این کارخانه‌ها تا 200 نفر هم نیروی انسانی در اختیار داشته و ناچار به تعطیلی شده‌اند. البته برندهای معروف و معتبر که سهم داخلی قابل‌توجهی دارند و صادرکننده نیز هستند شرایط متفاوتی را تجربه می‌کنند و از حاشیه امنیت بالاتری برخوردار هستند.

وی در پاسخ به سوالی در ارتباط با اثر فرهنگ تولید شیرینی در منزل بر روی تولید در این صنعت گفت: طبعا محصولات خانگی فرموله نیستند و مشخص نیست که هر محصول با چه میزانی مواد اولیه ساخته شده است. بنابراین از نظر سلامتی می‌تواند مضر باشد و از سمت دیگر این تولیدات اثری روی تولید این صنعت ندارند، زیرا میزان تولید سالانه در این صنعت حدود 5/2میلیون تن بوده و تولید شیرینی‌جات در منزل تهدیدی جدی برای آن محسوب نمی‌شود.