معمای گرانی گوشت قرمز
غفلت از تولید؛ گریبانگیر بازار گوشت
ریزش قیمت گوشت با تداوم واردات
به گزارش «دنیای اقتصاد» وزیر جهاد کشاورزی در روزهای آخر بهمن ماه اعلام کرده بود که قیمت گوشت با تداوم واردات ریزش خواهد داشت. ساداتی نژاد درخصوص راهکارهای پیشبینی شده برای تأمین گوشت و تنظیم قیمت آن گفته بود: با توجه به اینکه واردات گوشت قرمز در نظر گرفته شده است، بازار به سمت تعادل حرکت خواهد کرد و طی روزهای آینده هرچه حجم واردات بیشتر شود، بازارسازی بهتری صورت میگیرد. وی همچنین با بیان اینکه توزیع گوشت گوساله و گوسفندی منجمد در کشور در حال انجام است، اعلام کرده بود: به لحاظ توزیع گوشت در همه استانهای کشور هیچ محدودیتی نداریم، البته این گوشت وارداتی نیست؛ بلکه گوشت ایرانی عشایری است که حدود دو ماه و نیم پیش، خرید تضمینی آن از استانهای خراسان شمالی و کهگیلویه و بویراحمد توسط شرکت پشتیبانی امور دام انجام شده است. گوشت گوساله هم از داخل تأمین شده و حدود دو سه ماه پیش توسط شرکت پشتیبانی امور دام، کشتار و منجمد شده و با کیفیت بسیار عالی و قیمت مناسب بهصورت تنظیم بازار توزیع میشود و مردم میتوانند از آن استفاده کنند.
کاهش ۱۰۰ تا ۱۵۰ هزارتومانی قیمتها
در همین حال رئیس سازمان دامپزشکی کشور نیز در روزهای نخست بهمن ماه وعده داده بود که قیمت گوشت در روزهای آتی حدود ۱۰۰ تا ۱۵۰ هزارتومان کاهش مییابد. سیدمحمد آقامیری، معاون وزیر و رئیس سازمان دامپزشکی کشور گفته بود: با توجه به تلاطم قیمت گوشت در بازار، طی هفته آتی به مقدار کافی گوشت و دام زنده از مرزها به کشور وارد خواهد شد و قیمت کنونی گوشت به شدت کاهش پیدا خواهد کرد. لذا به دامدارانی که دام خود را به منظور افزایش قیمت و فروختن با سود بالاتر نگه داشتهاند، توصیه میکنیم هر چه سریعتر دام خود را به بازار عرضه کنند تا با کاهش قیمت گوشت دچار ضرر و زیان مالی نشوند، چرا که وزارت جهاد کشاورزی پاسخگوی ضرر و زیان آنها نخواهد بود.
عرضه گوشت تولید داخل فروشگاههای تعاونی
در همان روزها رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق تعاون ایران نیز مدعی شده بود که قیمت هر کیلوگرم گوشت در بازار به زیر ۲۰۰ هزار تومان خواهد رسید. ارسلان قاسمی با بیان اینکه در شرایط جنگ هم تعاونیها توانستند قیمتها را در بازار متعادل کنند، گفته بود: توزیع نامناسب گوشت، مهمترین عامل گرانی اخیر است. این بار هم به کمک توزیع و بازار آمدیم تا با عرضه مویرگی در شبکههای تعاونی کشور، قیمت را کاهش دهیم. با همکاری وزارت جهاد کشاورزی، گوشت تولید داخل را در ۷ هزار فروشگاه تعاونی مصرف بدون محدودیت بین مردم توزیع میکنیم و پیشبینی میشود طی مدت کوتاهی قیمت بازار به زیر ۲۰۰ هزار تومان در هر کیلو کاهش یابد. این گوشتها به صورت منجمد کیلویی ۱۴۲ تا ۱۵۵ هزار تومان در فروشگاههای تعاونی مصرف کشور عرضه میشود. نیاز گوشت تهران ۴۰۰ تن است که کاملا تامین میشود و البته در استانها هم مشکل تامین وجود ندارد. وی در حالی این اظهارات را مطرح کرده بود که به گفته مصرفکنندگان و افرادی که از فروشگاههای اتکا یا شهروند خرید میکنند، قیمت گوشت منجمد تنظیم بازاری ۱۵۰ هزار تومان نیست، بلکه بیش از ۲۰۰ هزار تومان است.
ماجرای گوشت ۵۰۰ هزار تومانی
در این میان در روزهای گذشته نیز اخباری از افزایش قیمت گوشت قرمز به کیلویی ۵۰۰ هزار تومان منتشر شد که البته به سرعت تکذیب شد، هرچند قیمت گوشت قرمز واقعا در بازار افزایش یافته است. در این راستا مدیرعامل اتحادیه مرکزی دام سبک کشور در پاسخ به چرایی افزایش قیمت گوشت قرمز تا مرز۵۰۰ هزار تومان گفت، عکس منتشر شده درخصوص گوشت ۵۰۰ هزار تومانی مربوط به گوشت قطعهبندی شده و درجه یک بوده و معیار قیمتگذاری نیست و معیار ما برای تعیین قیمت گوشت باید قیمت لاشه یا شقه باشد. افشین صدر دادرس ادامه داد: وقتی لاشه را قطعهبندی میکنند، برحسب ضایعاتی که از آن خارج می شود، قیمت آن تغییر میکند.
بنابراین اگر میخواهیم برای تعیین قیمت گوشت، شاخص داشته باشیم، باید به جای گوشت قطعهبندی شده به لاشه آن توجه کنیم. وی در پاسخ به اینکه آیا قیمت دام زنده در روزهای اخیر افزایش یافته است یا خیر، تشریح کرد: به دلیل افزایش تقاضا در روزهای پایانی سال، قیمت دام زنده از کیلویی ۱۳۵ هزار تومان در ابتدای بهمن ماه به کیلویی ۱۴۰ هزار تومان رسیده است. افزایش قیمت دام قطعا روی قیمت گوشت تاثیرگذار است اما سوءاستفادههایی که برخی افراد در بازار گوشت میکنند، اثراتی بیشتر از قیمت دام زنده دارد. دادرس تاکید کرد: متاسفانه برخی افراد در بازار گوشت حباب ایجاد میکنند.
حضور دلالان و واسطهها
به گفته فعالان این صنف، برخی از افزایش قیمت گوشت در بازار سود میبرند، دلالان و سودجویانی که دام زنده را به قیمت اندکی از دامدار خریداری کردهاند، اکنون سود کلانی به دست میآورند. امروز قیمت هر کیلو دام زنده گوساله ۹۶ هزار تومان و دام زنده گوسفندی ۱۲۶ هزار تومان است و طبق عرف معمول، قیمت هر کیلوگرم گوشت در مغازه باید دوبرابر این میزان یعنی گوشت گوساله حدود ۲۰۰ هزار تومان و گوسفندی ۲۵۰ هزار تومان باشد؛ اما آنچه در بازار میبینیم، خلاف این است و سود سرشاری به جای تولیدکننده به جیب واسطهها میرود. آنها میگویند: بیشتر از افزایش قیمتی که در روزهای اخیر در بازار گوشت رخ داده است، دلالان و واسطهگران به تنور این گرانی میدمند. از آنجا که گوشت جزو محصولاتی نیست که ستاد تنظیم بازار برای آنها قیمت تعیین کند، بنابراین نظارت بر قیمت هم انجام نمیشود و این امر فرصتی را برای سودجویان ایجاد کرده که حتی با وجود واردات گوشت در روزهای گذشته قیمتها را همچنان افزایش دهند.
برخورد با گرانفروشان
در همین راستا مدیرکل دفتر بازرسی و نظارت بر کالاهای اساسی وزارت جهاد کشاورزی، نیز از برخورد با گرانفروشان خبر داده و گفته است: براساس مصوبه قرارگاه امنیت غذایی، طرح برخورد با گرانفروشی گوشت قرمز در سراسر کشور آغاز شده است. به گفته مسعود امرالهی، در گزارش میدانی از فروشگاههای عرضه گوشت در تهران، بر اساس فاکتورهای خرید، طرح نظارت اجرایی شده و در صورت مشاهده عدم رعایت سود مصوب قانونی توسط فروشندگان گوشت قرمز، با متخلفان برخورد قانونی صورت خواهد گرفت.
افزایش هزینههای تولید
با این حال بررسیها حاکی از این است که عمده تغییرات و رشد قیمت این کالا ناشی از افزایش هزینههای تولید بوده است. اگرچه در ماههای گذشته سیاست حمایت از تولید گوشت مرغ با افزایش عرضه نهادهها و خوراک مرغداریها باعث شد تا قیمت در برخی هفتهها نزولی شود، اما در مقابل این دامداریها بودند که شاهد رشد هزینه تولید و البته کاهش تولید بودند. درواقع اگر دولت به شرایط دامداریها و وضع تولید توجه میکرد، معمای گرانی گوشت قرمز قابل پیشبینی بود. مرکز آمار پیش از این فاش کرده بود که تعداد گاو و گوساله پروارشده در دامداریها، در پاییز امسال نسبت به مدت مشابه سال قبل، ۲۲درصد افت کرده و از سوی دیگر تعداد گوسفند و بره پرواری در دامداریها از ۷/ ۵میلیون رأس در تابستان امسال به ۲/ ۴میلیون رأس در پاییز امسال کاهش یافته است. از این رو قیمت گوشت قرمز در فصل پاییز امسال با رشد ۴۷ درصدی به صورت متوسط به کیلویی ۲۱۴ هزار تومان رسید و در زمستان نیز سیر صعودی قیمتها ادامه داشته است.