معجزه توت در صنعت غذا

این میوه حاوی فیبر فراوان است و منبعی غنی از فلاوونوئیدهای شناخته شده است.  قند موجود در آن از نوع مونوساکارید (گلوکز و فروکتوز) است و به سرعت جذب بدن می‌شود.توت سرشار از ویتامین‌های گروه آ، ب، ث، ب ۶، نیاسین، ریبوفلاوین و اسیدفولیک، ب کمپلکس و ویتامین کا است. این ویتامین‌ها موجب رشد ناخن و تقویت چشم می‌شوند و در بدن به سوخت‌وساز کربوهیدرات‌ها، پروتئین‌ها و چربی‌ها کمک می‌کنند.

با توجه به وجود توصیه‌های تغذیه ای فراوان به کاهش مصرف شکر در رژیم غذایی تمام گروه‌های سنی به علت نقش بارز آن در بروز چاقی و بیماری‌های غیرواگیر مانند دیابت، کبد چرب، سرطان لوزالمعده، سرطان پستان و ... جایگزینی آن در محصولات غذایی مختلف با کنسانتره یا شیره حاصل از میوه‌های تازه و خشک شده می‌تواند گامی ‌در جهت پیشگیری و کنترل بیماری‌های فوق باشد. همچنین از شیره توت به عنوان جایگزین شکر یا شربت اینورت یا افزودنی در محصولاتی مانند کیک، بستنی، مربا و ... می‌توان استفاده کرد.

با توجه به جایگاه توت برای بالابردن ارزش افزوده آن و کاهش  ضایعات، تولید فرآورده‌های جانبی از آن و بررسی مشکلات مربوطه از اهمیت خاصی برخوردار است و بهینه‌سازی فرآیند تولید فرآورده‌های مختلف از توت توجه بیشتری می‌طلبد. این موضوع باعث حفظ سرمایه‌های بخش کشاورزی و افزایش توان تولید در آن بخش و تامین غذا خواهد شد.  یکی از محصولات خاص در منطقه که می‌تواند بازار داخلی و جهانی داشته باشد،  شیره توت است.

توت از خانواده Moraceae و جنس  Morus است که شامل ۲۴ گونه، یک زیر‌گونه و حداقل ۱۰۰ واریته شناخته شده است. توت سفید، بومی‌ شرق آسیاست و در مناطق وسیعی از شمال هند، پاکستان و ایران گسترده شده است. با توجه به توزیع جغرافیایی گسترده درخت توت شرایط فیزیکی شامل آب و هوا و کیفیت خاک اراضی تحت کشت به طور قابل ملاحظه‌ای فرق می‌کند لذا این عوامل باعث به وجود آمدن واریته‌های محلی مخصوص هر منطقه شده است.

علاوه بر این از توت در تولید آبمیوه، کنسانتره، مارمالاد و فرآورده‌ای به نام شیره استفاده می‌شود. در ایران میوه توت سفید به‌صورت خام و تازه یا به صورت خشک شده به عنوان آجیل یا همراه با چای استفاده می‌شود. همچنین تولید سرکه و شیره از این میوه  نیز در برخی مناطق رواج دارد.

این نقش‌های دارویی و درمانی میوه توت سفید که در پژوهش‌های مختلف به اثبات رسیده است سبب شده است که از آنها به اشکال مختلف در صنعت مواد غذایی و در تولید محصولاتی مانند شکلات، کیک، ماست و ... استفاده شود.

در این بین تغلیظ یا کنسانتره کردن مایعات برای مقاصد مختلفی ممکن است به کار گرفته شود که یکی از آنها می‌تواند حفاظت و افزایش زمان نگهداری ماده غذایی باشد. کاهش حجم و کاستن از هزینه ظروف، مکان و حمل و نقل نیز از جمله دلایل دیگر استفاده از این فرآیند در صنایع غذایی است. تغلیظ همچنین به انجام عمل خشک کردن به نحو مطلوب و در مواردی کاهش هزینه آن کمک می‌کند. البته در بعضی موارد هدف از انجام فرآیند تغلیظ، تولید یک محصول خاص غذایی است و ماده غلیظ شده به همان صورت مصرف می‌شود که مثال آن مرباها و ژله‌ها هستند.

شرکت صنایع غذایی مینو فارس در سال ۱۳۸۶ با تولید و فروش قند مایع خرما، کنسانتره خرما و شیره خرما به ثبت رسید. همچنین در سال ۱۳۹۳ خطوط تولید اسنک و در سال ۱۳۹۸ خطوط تولید شیره توت و شیره انجیر را نیز راه‌اندازی کرد.

محصولات تولیدی فعلی شامل قندمایع خرما، کنسانتره و شیره خرما، خمیر خرما، شربت عرقیات برپایه قند مایع خرما، شهد عسلی خرما، شیره توت، شیره انجیر، فرآورده‌های حجیم شده بر پایه بلغور ذرت (پفک نمکی) و محصولات جانبی است.

به‌دلیل آنکه تکنولوژی استحصال قند مایع خرما، کنسانتره و شیره خرما و شیره توت در این کارخانه بسیار پیشرفته و به روز است با محصولاتی که از کارگاه‌های سنتی به دست می‌آید بسیار متفاوت بوده و صددرصد طبیعی و بدون هیچ‌گونه مواد افزودنی است. تولیدات مارکتی این کارخانه با مارک مینو در بازار عرضه می‌شود.

همچنین شرکت صنایع غذایی مینو فارس با به‌کارگیری تکنولوژی‌های روز با هدف بهبود مستمر عملکرد و ارتقای موقعیت سازمان با ارج نهادن به رضایتمندی مشتریان و طرف‌های ذی‌نفع اجرای کامل قوانین و رعایت الزامات کیفی و ایمنی غذایی، به استقرار سیستم مدیریت کیفیت، ایمنی غذایی و رسیدگی به شکایات مشتریان منطبق بر استانداردهای ایزو ۹۰۰۱:۲۰۱۵،  ایزو ۲۲۰۰۰:۲۰۱۸‌، HACCP و ایزو ۱۰۰۰۲: ۲۰۱۹ اقدام کرده و از امکانات موجود در جهت حرکت به سمت تحقق اهداف زیر استفاده و این اهداف را سالانه مورد بازنگری قرار می‌دهد.

شرکت صنایع غذایی مینو فارس از سال ۱۳۹۸ تولید شیره توت را با به‌روزترین دستگاه‌ها آغاز و وارد بازار مصرف و سبد کالای خانوارها و صنعت کرده است. همچنین صادرات این محصول به تمامی ‌قاره‌ها و کشورهایی نظیر ژاپن، ترکیه، کانادا و استرالیا و تمامی ‌کشورهای حوزه خلیج‌فارس در دست اقدام است. از آنجا که شیره توت حاوی مقدار زیادی قند، اسیدهای آلی و مواد معدنی است، به عنوان یک فرآورده مغذی اهمیت دارد. این محصول از نظر تغذیه‌ای برای کودکان، ورزشکاران و هنگام نیاز فوری و مبرم به مصرف انرژی مفید است. شیره توت می‌تواند برای تهیه غذاهای شیرین جایگزین شکر شود. همچنین به عنوان شیرین‌کننده کاربردهای متعددی در صنایع غذایی دارد. افزودن شیره توت به فرمول انواع کیک، کلوچه و شیرینی باعث افزایش خواص تغذیه‌ای و ماندگاری محصول و ایجاد رنگ و طعم مطلوب در آنها می‌شود.