عواید مسوولیت اجتماعی شرکت
خلق ارزش مهمترین فاکتور برای سودآوری یک بنگاه اقتصادی به شمار میرود. زنجیره ارزش به مجموعه فعالیتهایی اطلاق میشود که زنجیروار به همدیگر متصلند و منجر به خلق محصولی میشود که برای مصرفکننده باارزش بوده و برای شرکت سودآوری ایجاد میکند. شرایط امروز جهان و فضاهای جدید کسبوکار ایجاب میکند تا مدیران سازمانها و شرکتهای بزرگ که در بازارهای جهانی نقش فعال و موثر دارند همه تلاش خود را متوجه ایجاد و خلق ارزش برای همه ذینفعان خود کنند و نوعی تعادل میان بخشهای اجتماعی، اقتصادی و زیستمحیطی کسب وکارشان ایجاد کنند.
شرکتها برای دستیابی به مزیت رقابتی باید قادر به ارزشسازی بیشتر در پوشش کالا و خدمات خود برای مشتریان باشند و اگر قادر به افزایش ارزشها بیشتر از رقبای خود باشند توان دستیابی به مزیت رقابتی و منحصر به فرد بودن را خواهند داشت.
در حوزه ارزش، منحصر به فرد بودن نمیتواند منجر به تمایز شود، مگر آنکه منجر به افزایش ارزش برای مشتریان شود و یک تمایز موفق، راههایی برای خلق ارزش برای مشتریان خود پیدا میکند که منفعت و پاداش آن بیشتر از هزینههای آن است.
از این رو روش سیستماتیکی وجود دارد که مانند یک ابزار اساسی همه فعالیتهایی که یک شرکت اجرا میکند و چگونگی تقابل و تاثیر آنها بر همدیگر را بررسی میکند و همچنین منابع مزیت رقابتی را نیز تجزیه و تحلیل میکند که زنجیره ارزش نامیده میشود.
مدل زنجیره ارزش به عنوان یک استراتژی سازمانی در ابتدا تمامی فعالیتهای درون یک سازمان را معین میکند و شامل همان فعالیتهای اساسی و قابل کنترل میشود، سپس هر کدام از فعالیتها جداگانه و به لحاظ زمانبری، هزینهسازی، ارزش درآمدی، نسبت ارزش افزوده آن به کل آنالیز میشود؛ به گونهای که محصول شرکت بتواند پس از عبور از هر مرحله زنجیره، مقداری بر ارزش آن افزوده شود.
نکته دیگر تاثیر مسوولیت اجتماعی شرکتی بر جوامع محلی است که در مواقع بحرانی میتواند به عنوان یک استراتژی کارآمد نقشآفرینی کند. در واقع مسوولیت اجتماعی نوعی تعهد اخلاقی بنگاه اقتصادی در مقابل جوامع محلی و پیرامونی است که بهصورت اختیاری به انجام میرسد که بهطور منطقی نتایج اقدامهای مرتبط با عمل به مسوولیت اجتماعی در قالب افزایش سرمایه اجتماعی نمود پیدا میکند و بهصورت گزارش تولید و منتشر میشود.
از سوی دیگر حرکت به سمت مستقلسازی و توانمندسازی جوامع محلی، لزوم تدوین برنامه راهبردی مسوولیتهای اجتماعی شرکت بهصورت سالانه و اعلام آن در گزارش پایداری، خلق ارزش مشترک با جوامع محلی و استفاده از تسهیلگران محلی از اولویتهای یک بنگاه اقتصادی در حوزه مسوولیتهای اجتماعی CSR است.
یک شرکت با مسوولیتپذیری اجتماعی نشان میدهد که شیوههای اخلاقی را در نحوه انجام تجارت کسب و کار خود لحاظ میکند. مشتریان به طور فزایندهای در مورد مسائل محلی، ملی و جهانی آگاه میشوند و نمیتوان انکار کرد که تصمیمات خرید آنها اکنون به شدت تحتتاثیر این مسائل قرار گرفته است. بنابراین، آنها تمایل به خرید بیشتر از شرکتهایی دارند که نگرانی و اقدام خود را در مورد موضوعاتی که به شدت مورد توجه مشتریان قرار میگیرد، نشان میدهند. این مساله باعث ایجاد وفاداری مشتریان خواهد شد. در نتیجه با ایجاد ارزش مادی فروش بیشتر و سود بالاتر به وجود میآورد.
مسوولیت اجتماعی شرکت، اجازه میدهد تا داراییهای معنوی و اجتماعی خود را که شامل حسن نیت، اعتماد و شهرت خوب است، پرورش دهد. کسب و کارها نام نیک و برند خود را یکی از باارزشترین داراییهای معنوی و اجتماعی خود میدانند و با نشان دادن اینکه مسوولیت اجتماعی خود را جدی میگیرند، عموم مردم را نیز به جدی گرفتن آنها تشویق میکنند. در نتیجه برند قویتری خواهند ساخت. نکته دیگر اینکه نتایج مطالعات نشان میدهد ۹۵درصد از کارمندانی که در شرکتهای پایبند به مسوولیت اجتماعی شاغل هستند، به کارفرمایان خود وفادارترند. در واقع امروزه کارکنان به دنبال دلایل و ارزشهای بیشتری برای ماندن در یک سازمان هستند و بر اساس تحقیقات، کارکنان از فعالیت در شرکتی که از وجهه عمومی و اجتماعی برخوردار است بیشتر لذت میبرند و راندمان بالایی دارند. با این توصیف، کسبوکارها بهتر است جدای از مسوولیتهای قانونی تعریفشده خود، در پایبندی به مسوولیت اجتماعی پیشرو باشند. مسوولیت اجتماعی بهطورعمده تعهدات شرکتی یا سازمانی را در قبال محیط طبیعی و اجتماعی شامل میشود و این تعهدات را در کنار فعالیت اقتصادی بنگاه قرار میدهد. روح این نوع مسوولیت، بر اخلاق انسانی مبتنی است و در کنار نفع اقتصادی، به منافع ذینفعان شرکت یا سازمان نیز توجه دارد. از دیدگاه مرکز جهانی توسعه پایدار کسبوکار، مسوولیت اجتماعی شرکتها CSR باید بهبهترینوجه صورت گیرد تا کیفیت زندگی بهبود پیدا کند. بر این اساس، وظیفه اصلی نهادینهسازی وجدان حرفهای و باور به ایفای مسوولیتهای اجتماعی در وهله نخست متوجه مدیران ارشد، تصمیمگیران و سیاستگذاران و گروه مرجع است و سپس کارشناسان، کارکنان و مردم نیز توجه خود را به این مهم معطوف کردند. نتایج بررسیهای انجام شده نشان میدهد که مسوولیت اجتماعی شرکتی CSR از شاخصههای مهم موفقیت کسبوکارها در مسیر توسعه پایدار است.