توسعه فعالیت‌های دانش بنیان در زیر مجموعه‌های سایپا

دنیای‌اقتصاد : شرکت «طیف سایپا» از زیر مجموعه‌های گروه سایپا که چندی پیش تا آستانه انحلال پیش رفت اکنون به‌دنبال توسعه فناوری داخلی در تولید رنگ و رزین است. سعید علیزاده، مدیر «طیف سایپا» درباره فعالیت‌های این مجموعه به «دنیای‌اقتصاد» گفت: این شرکت یکی از زیرمجموعه‌‌های گروه خودروسازی سایپا است که از سال ۱۳۴۶ در ایران مشغول به تولید انواع رنگ و رزین شد، اما به موجب فشارهای بین‌المللی و عدم دسترسی به مواد اولیه در سال ۱۳۹۸ تصمیم مدیران سایپا جایگزینی استراتژی انحلال به‌‌جای استراتژی توسعه برای شرکت بود. وی افزود: در خلال این شرایط گروهی از جوانان متخصص و کارآمد به میدان آمدند و پس از جلب حمایت مدیرعامل گروه سایپا راهبری این شرکت را به ‌دست گرفتند. به گواه اسناد مالی و تجاری، شرکت طیف سایپا با قدمتی بیش از نیم قرن، در دهه‌ ۸۰ و ۹۰ شمسی، تبدیل به یک شرکت بازرگانی شده بود. با این‌حال که توان تجهیزاتی و نیروی انسانی این شرکت قدرت تولید را داشت، به موجب سهولت در دریافت منابع، عدم رقابت جدی و نبود اعتماد‌به‌نفس تولید در رقابت با کشورهای خارجی در کشور، سیاست‌های کلان شرکت سایپا بر این بود تا با خرید مواد اولیه و حتی محصول نهایی از کره جنوبی و آلمان نیاز بازار و تولیدات شرکت سایپا را تامین کند. علیزاده تاکید کرد: در سال ۱۳۹۷ موج تحریم‌ها به این شرکت نیز رسید. امکان دریافت مواد اولیه نبود. توان بازرگانی شرکت کاملا از بین رفت.

در مدت زمان کوتاهی توان پرداخت حقوق به کارگران هم وجود نداشت و اعتراضات کارگری شروع شد. چاره‌ای جز انحلال یا واگذاری شرکت وجود نداشت؛ در همین زمان خبر در حال گسترش بودن شرکت و اجرای پروژه‌های دانش‌بنیان توجه همگان را جلب کرد. مدیر طیف سایپا افزود: شرکت طیف سایپا به‌عنوان یکی از اولین مجتمع‌های تولید رنگ و رزین در ایران (یکی از سه شرکت بنیان‌گذار اتحادیه رنگ و رزین) با همکاری دیروپ دانمارک در سال ۱۳۴۷ پرونده بهره‌برداری دریافت کرد و در دهه۸۰ با توجه به سیاست گروه سایپا مبنی بر ایجاد سایتی تخصصی برای تولید مواد شیمیایی مصرفی در تولید خودرو ضمن‌الحاق به این گروه به‌عنوان جامع‌ترین تولید‌‌کننده رنگ و مواد شیمیایی و تنها تولید‌کننده رنگ‌های پایه آب خودرو در منطقه تجهیز شد.  وی درباره ادامه فعالیت این شرکت گفت: شرکت طیف سایپا در سال‌های اخیر تحت‌لیسانس شرکت  PPG ایتالیا فعالیت می‌کرد که با شروع تحریم‌ها این شرکت بدون انتقال دانش فنی به‌صورت یک طرفه قطع همکاری کرد و میراثی از مواد نیمه‌ساخته و غیر‌قابل مصرف را به‌جا گذاشت. برای تداوم فعالیت شرکت، با شرکای کره‌ای شروع به همکاری شد؛ اما کره‌ای‌ها هم در تحریم‌های خودرو‌سازی، همکاری با شرکت طیف سایپا را قطع کردند.  علیزاده گفت: عدم وفاداری شرکای خارجی به تامین مواد اولیه، نبود دانش فنی و زیرساخت‌های لازم برای تولید و در نهایت عدم‌ تطابق تولید با نیاز مشتری از مواردی بود که سیاست شرکت سایپا را به ‌سمت تولید داخلی با اتکا به سطح علمی جوانان پرانگیزه ایرانی سوق داد. ساخت قطعات، رنگ و مواد شیمیایی تولید شده در یک‌سال گذشته نتایج این اقدام جهادی است. بر هیچ کس پوشیده نبود که ادامه‌ بقای شرکت، منوط به تولید با حداقل میزان وابستگی به شرکت‌های‌ خارجی است. به‌عنوان تنها راه‌حل ممکن با اتکا به منابع انسانی  و کارشناس پویش ساخت داخلی، مهندسی مجدد محصولات و احیای منابع و مواد اولیه که میراث سال‌ها تحریم بود، با حمایت مدیرعامل گروه سایپا، سبب شد در کمتر از یک‌سال، ضمن افزایش تولید و سودآوری، کاهش ارزبری چشمگیری حاصل شود.

این فعال بخش صنعت افزود:شرایط سخت سبب تغییر یکباره رویکرد شرکت شد که نتیجه آن دانش‌بنیان شدن تولید محصولات فسفاته به‌صورت کاملا داخلی با دانش فنی تولید مواد اولیه ایرانی شد. رنگ‌های پایه آب براساس رزین‌های ساخت ایران (با همکاری شرکت‌های رزین‌ساز دانش‌بنیان داخلی) فرموله شد و رزین پایه آب نیز در این شرکت با تجهیزات موجود تولید شد. این تغییرات سبب شد شرکت طیف سایپا از یک شرکت وارد‌کننده مواد و تولید‌کننده محصولات تحت‌لیسانس به یک شرکت با حداقل وابستگی وارداتی و دارای فرمولاسیون‌های تولید اختصاصی تبدیل شود.