در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» اعلام شد
رقابت مهاب‌قدس با شرکت‌های بین‌المللی
فعالان این صنعت که مسیری طولانی و پرفراز و نشیب را از وابستگی به خارج از کشور تا دستیابی به خودکفایی و حضور موفق در بازارهای منطقه‌ای و جهانی گذرانده‌اند، سعی کردند تا در این سال‌ها کارنامه‌ای درخشان از تولید داخلی در حوزه تجهیزات و خدمات فنی و مهندسی ثبت کنند.در این میان نقش شرکت‌های مهندسی مشاور به عنوان یکی از اصلی‌ترین بنیان‌های تولید و صادرات خدمات فنی و مهندسی، غیرقابل‌انکار است. به همین منظور به سراغ یکی از شرکت‌های موفق در این حوزه رفتیم که در ادامه گفت‌وگو با ناصر ترکش‌دوز، مدیرعامل شرکت مهندسی مشاور مهاب قدس را می‌خوانیم.
مسیر درست توسعه
ترکش‌دوز از آغاز به کار مجموعه مهندسی مشاور مهاب قدس در سال‌های پس از پیروزی انقلاب اسلامی و به دلیل خروج شرکت‌های فعال در حوزه‌های آب و برق، به عنوان مهم‌ترین دلیل تاسیس این شرکت یاد کرد و گفت: در نهایت قرار بر این گذاشته شد که یک شرکت مهندسی مشاور که علاوه بر کار طراحی، بر ساخت هم نظارت داشته و توان تعامل و رقابت در عرصه‌های بین‌المللی را دارد، جایگزین شرکت‌های خارجی شود که کشور را ترک کرده بودند. وی حاصل این تصمیم‌گیری را تاسیس شرکت مهاب قدس در سال‌های ۱۳۶۲ تا ۱۳۶۳ و با تجمیع چند شرکت دانست و افزود: در این مسیر، مهاب قدس از طریق شراکت با برخی شرکت‌های خارجی در زمانی کوتاه نسبت به انتقال تکنولوژی اقدام کرد و مجهز به آخرین فناوری‌های روز دنیا شد. ترکیب مالکان شرکت به این صورت طراحی و تصویب شده بود که ۵۱ درصد سهام شرکت متعلق به آستان‌های قدس حضرت امام‌رضا(ع) و حضرت فاطمه معصومه(س) و ۴۹ درصد آن متعلق به شرکت «ساتکاب» (وابسته به وزارت نیرو) بود و از نظر ترکیب سهام به نوعی یک مجموعه غیردولتی محسوب می‌شد.
ترکش‌دوز با بیان اینکه در حال حاضر شرکت بیش از ۱۰۰ کارگاه ساختمانی نظارتی در ۲۷ استان ایران و کشورهای خارجی دارد که حدود ۱۶۰۰ نفر به طور مستقیم در آنها مشغول به کار هستند، خاطرنشان کرد: مجموعه ما تا امروز قریب به دو هزار پروژه را به اتمام رسانده و بیش از ۱۶۰ قرارداد مطالعاتی و نظارتی را در دست اجرا دارد. این پروژه‌ها علاوه بر طرح‌های آبی و برقابی، دربرگیرنده طرح‌های دیگری مانند مهندسی مشاور پروژه متروی شیراز، بزرگراه حرم به حرم، تونل رسالت (اولین تونل بزرگراهی)، طرح‌های کاداستر، GIS و مطالعات زیست‌محیطی وزارتخانه‌های جهاد کشاورزی، نفت و ... است.
حفظ کارکنان و افزایش میزان رضایتمندی
ناصر ترکش‌دوز، مدیرعامل شرکت مهندسی مهاب قدس به آغاز فعالیت این شرکت با ۲۰۰ نفر پرسنل اشاره کرد و گفت: در حال حاضر مجموعه مهاب قدس برای حدود ۱۶۰۰ نفر اشتغال مستقیم ایجاد کرده که عمدتا تحصیلات بالای لیسانس داشته و از دانش‌آموختگان نخبه کشور هستند. ضمن اینکه همواره تلاش کرده‌ایم که با وجود همه مشکلات و چالش‌های پیش رو، امور شرکت را به نحوی برنامه‌ریزی کنیم که حقوق و مزایای کارکنان طی ۱۳ سال اخیر به موقع پرداخت شود؛ چرا که اعتقاد داریم اصلی‌ترین و مهم‌ترین تعهد یک شرکت یا یک سازمان برای حفظ و افزایش رضایتمندی کارکنان، پرداخت به موقع حقوق و مزایای آنان است.
وی سال‌های سخت اقتصاد کشور و چالش‌های ناشی از فضای نامساعد کسب و کار را چالشی جدی برای انجام تعهدات شرکت‌ها نسبت به کارکنانشان دانست و افزود: با وجود استمرار رکود و کمبود نقدینگی در زنجیره تامین صنعت آب و برق و مشکلات مالی جدی در شرکت‌های فعال این صنعت، اجازه ندادیم که پرداخت حقوق قانونی همکاران در مهاب قدس حتی یک روز هم به تاخیر بیفتد. مدیرعامل شرکت مهاب قدس همچنین از انباشت مطالبات این شرکت از کارفرمایان دولتی خبر داد و اذعان کرد: به‌رغم اینکه رقم مطالبات معوق شرکت بسیار بالاست، اما تلاش کردیم از محل درآمدهایی که صرفا حاصل طراحی و نظارت بر پروژه‌هاست و قسمت قابل توجه آن نیز از بازارهای بین‌المللی به دست آمده است، به تعهدات مالی خود نسبت به پرسنل و سازمان‌هایی نظیر تامین اجتماعی، امور مالیاتی، بیمه درمانی تکمیلی و... عمل کنیم.
ترکش‌دوز با تاکید بر اینکه عملکرد مالی شرکت مهندسی مشاور مهاب قدس طی مدت ۱۳ سال اخیر به شکلی مستمر و منظم توسط موسسه‌های حسابرسی معتبر (صالح‌اندیشان، هشیار بهمند، مفیدراهبر، دایا رهیافت و بصیرتوس محاسب و...) مورد بررسی قرار گرفته، اذعان کرد: نتایج این ارزیابی‌ها نشان می‌دهد که عملکرد مالی شرکت بدون حتی یک مغایرت در بررسی‌های تجمعی و سالانه عملکرد مالی و قانونی کاملا شفاف و موفق بوده است. همین عملکرد، مهاب قدس را در رده‌بندی‌های موسسات مالی نظیر بانک توسعه اسلامی، جزو شرکت‌های سرآمد و سلامت محور مالی قرار داده است.
وی همچنین اعمال مدیریت مالی کارآمد و نبود هیچ‌گونه بدهی سنواتی به پرسنل و نیز سیستم بانکی را هم از دیگر نقاط قوت مجموعه مهاب قدس دانست و گفت: با وجود انباشت ۶۰۰ میلیارد تومانی مطالبات شرکت، اما هرگز اجازه ندادیم که پرسنل از این شرایط دشوار متاثر شوند و این رویکرد را یکی از مهم‌ترین اصول موفقیت شرکت می‌دانیم.
موفقیت در بازارهای بین‌المللی و صدور خدمات مهندسی
مدیرعامل شرکت مهندسی مشاور مهاب‌قدس به موفقیت‌های ملی و بین‌المللی این شرکت اشاره کرد و افزود: شرکت مهاب‌قدس رکوردهای بسیار قابل‌توجهی را به ثبت رسانده و با حضور در مناقصه‌های بین‌المللی و در رقابت با ابرشرکت‌های آمریکایی و اروپایی، در ۱۲۰مناقصه توانسته در «فهرست کوتاه» درجمع ۵ تا ۶ شرکت برگزیده قرار گیرد. همچنین این شرکت توانسته در ۳۰ مناقصه بین‌المللی که از سوی بانک‌جهانی یا بانک توسعه اسلامی یا حتی دولت‌های بزرگ تامین مالی شده، برنده نهایی باشد. علاوه بر این، این مجموعه در جریان ساخت ۲۰۰سد بزرگ داخلی و بین‌المللی کار طراحی و نظارت بر ساخت را بر عهده داشته و ۲۴ هزار مگاوات ظرفیت نیروگاه برقابی را طراحی و نظارت کرده است که این آمار در نوع خود یک رکورد جهانی به‌شمار می‌رود. البته باید به این نکته نیز اشاره کرد که این شرکت در ایران و خارج از ایران بیش از دو هزار پروژه را به اتمام رسانده است. ترکش‌دوز با بیان اینکه مهاب قدس در عرصه آب‌رسانی و تصفیه آب و فاضلاب نیز موفقیت‌های چشمگیری به دست آورده، خاطرنشان کرد: تا امروز اجرای ۷هزار و ۵۰۰ کیلومتر خط انتقال آب‌رسانی را در کارنامه خود ثبت کرده‌ایم. بزرگ‌ترین پروژه شرکت در زمینه انتقال آب پروژه «محرم» بوده که طول انتقال آن نزدیک ۹۰۰کیلومتر از سد کوثر به دورترین شهرهای حاشیه خلیج‌فارس است. این شرکت ۷۰ تصفیه‌خانه فاضلاب و ۷۰ تصفیه‌خانه آب را طراحی و نظارت بر ساخت کرده و همچنین برای ۳۵ میلیون نفر شبکه فاضلاب طراحی و نظارت بر ساخت انجام داده است. در زمینه مهندسی تونل نیز شرکت توانسته ۳۵۰ کیلومتر تونل را طراحی و نظارت بر ساخت داشته باشد. همچنین در زمینه کشاورزی توانسته ۵/ ۴ میلیون هکتار از زمین‌های ایران را توسعه بدهد و در این راستا انواع شبکه‌های آبیاری و زهکشی را طراحی و نظارت کند. وی با تاکید بر اینکه با اتکا به پتانسیل‌ها و توانمندی‌های فنی و نیروی انسانی شرکت، مجموعه مهاب قدس در میان ۵ یا ۶ شرکت برتر جهان مخصوصا در صنعت آب و انرژی برقابی قرار گرفته، اذعان کرد: پروژه‌های صادراتی پرتعدادی در کشورهای مختلف جهان داشته‌ایم؛ کارفرماهای ما در آفریقا و در کشورهایی چون نیجریه، اوگاندا، گینه استوایی، زیمبابوه، آلمان، آلبانی، قطر، سوریه، آذربایجان و افغانستان هستند. در نپال اخیرا پروژه «انتقال آب بری- بابایی» را برنده شده‌ایم و در حال انجام است. در سریلانکا نیز بزرگ‌ترین انتقال حوضه به حوضه انجام شده که در این طرح پس از تنظیم آب برای انتقال در بین راه در یک نیروگاه، از آن نیروی برقابی می‌گیریم و در واقع این طرح، بزرگ‌ترین تونل (شفت عمودی) دنیا را با طول ۶۵۰ متر به خود اختصاص داده و در دنیا منحصر به‌فرد است. در نپال نیز در مناقصه نیروگاه هزار مگاواتی اوتارکانگا بهترین امتیاز را کسب کرده‌ایم. در حقیقت طراحی و نظارت بر ساخت شفت بالای ۵۰۰ مترعمق در جهان، در انحصار مهاب قدس است. در عمان به عنوان کشوری که آمریکایی‌ها در آن حضور پررنگی دارند، طراحی نهایی ۷ سد را انجام داده و اکنون نظارت برساخت سه سد از آن سدها آغاز شده است. همچنین در سریلانکا با همکاری کره‌ای‌ها، دو رودخانه سیلابی را برای پیشگیری از ورود سیلاب به شهر، مهار کرده‌ایم.
