وظیفه اصلی شرکت ماهان سیرجان تامین خوراک پایدار شرکت‌های احیای استیل فولاد بافت (با ظرفیت تولید ۸۰۰ هزار تن آهن اسفنجی و دو طرح در حال اجرا تولید گندله به ظرفیت ۵/ ۲ میلیون تن و فاز دوم آهن اسفنجی به ظرفیت ۸۰۰ هزار تن) و مجتمع فولاد بناب (با ظرفیت سالانه ۲ میلیون تن نورد به‌عنوان بزرگ‌ترین فولادساز بخش خصوصی در صنایع پایین‌دستی) است که شرکت‌های یادشده به همراه شرکت ماهان سیرجان، هلدینگ گسترش صنایع و معادن ماهان وابسته به گروه مالی گردشگری را تشکیل می‌دهند. مهدی بهرامی، مدیرعامل شرکت توسعه فرآورى صنایع و معادن ماهان سیرجان در گفت‌وگو با «دنیای‌اقتصاد» عنوان کرد: حوزه اصلی فعالیت شرکت ماهان سیرجان شامل اکتشاف، استخراج، فرآوری معادن فلزی و غیرفلزی، انجام خدمات مهندسی در امور معادن و صنایع معدنی، بازرگانی و خریدوفروش مواد معدنی و مشارکت در راه‌اندازی و بهره‌برداری از معادن است. پروژه اصلی شرکت در حال حاضر بهره‌برداری از معدن سنگ‌آهن شماره‌۵ گل‌گهر است که از سال ۱۳۹۴ شروع و پس از ۲ سال آماده‌سازی معدن و باطله‌برداری به میزان حدود ۲۰ میلیون تن، از مردادماه ۱۳۹۶ وارد فاز بهره‌برداری شده و تاکنون در مجموع عملیات معدن‌کاری به میزان ۹۵ میلیون تن شامل حدود ۵ میلیون تن سنگ‌آهن و نزدیک به ۹۰ میلیون تن باطله صورت پذیرفته است.

بهرامی در پاسخ به این پرسش که شرکت ماهان سیرجان چه ویژگی منحصربه‌فردی دارد، عنوان کرد:‌ شرکت ماهان سیرجان عضو معدنی هلدینگ گسترش صنایع و معادن ماهان است که ظرفیت‌های بزرگی در کل زنجیره فولاد از تولید سنگ‌آهن تا تولید نورد دارد و طرح‌های بزرگی نیز در این هلدینگ در حال اجراست و از این حیث مجموعه بزرگی در بخش‌خصوصی محسوب می‌شود.

وی در ادامه به اشتغال‌زایی در این مجموعه معدنی اشاره کرد و گفت: در زمینه اشتغال شاهد افزایش ۱۹۰ درصد نسبت به مدت مشابه در سال گذشته بودیم. مجموع سرمایه‌گذاری پروژه تاکنون بیش از ۲۰ هزار میلیارد ریال بوده که اشتغال‌زایی مستقیم ۸۰۰ نفری را در منطقه فراهم آورده که پیش‌بینی می‌شود با انجام طرح‌های توسعه‌ای شرکت این اشتغال‌زایی به بیش از ۱۵۰۰ نفر برسد.

 برنامه‌های توسعه‌ای ماهان سیرجان

مدیرعامل شرکت توسعه فرآورى صنایع و معادن ماهان سیرجان درباره عملکرد شرکت در نیمه نخست سال‌جاری بیان کرد: طی ۶ ماه ابتدایی سال جاری مجموع عملیات معدن‌کاری شرکت به حدود ۵/ ۱۹ میلیون تن شامل یک‌میلیون و ۲۵۰ هزار تن سنگ‌آهن و ۱۸ میلیون و ۲۵۰ هزار تن باطله رسیده که نسبت به ۶ ماه مشابه در سال ۱۳۹۸، شاهد جهش تولید ۲۲۳ درصدی در استخراج سنگ و ۱۴۴ درصدی در باطله‌برداری بوده‌ایم.

بهرامی همچنین با اشاره به برنامه‌های شرکت تا پایان سال خاطرنشان کرد: هدف شرکت تا پایان سال رسیدن به تولید ۳ میلیون تن سنگ‌آهن است، همچنین بخش اعظم مطالعات فاز اول پایداری شیب و مطالعات هیدروژئولوژی معدن که از مهرماه آغاز شده نیز تا پایان سال به پایان خواهد رسید و فاز دوم حفاری‌های اکتشافی معدن با هدف تکمیل اکتشافات و افزایش ذخایر قابل‌ استخراج در نیمه دوم امسال آغاز خواهد شد.

مدیرعامل شرکت توسعه فرآورى صنایع و معادن ماهان سیرجان به برنامه‌های توسعه‌ای این واحد معدنی اشاره کرد و گفت: مهم‌ترین برنامه‌های توسعه‌ای شرکت ماهان سیرجان به‌عنوان بازوی معدنی هلدینگ گسترش صنایع و معادن ماهان احداث کارخانه کنسانتره با ظرفیت ۵/ ۲ میلیون تن و افزایش ذخایر سنگ‌آهن از طریق شرکت در مزایده‌های واگذاری معادن یا خرید معادن و سنگ‌آهن است. در حال حاضر نیز در حال تکمیل اکتشافات معدن ‌۵ گل‌گهر در راستای افزایش ذخایر احتمالی است.

 وضعیت مطلوب ماشین‌آلات در مجموعه

بهرامی در پاسخ به این پرسش که آیا قصد ورود به بازار سرمایه را ندارید، عنوان کرد: اقدامات لازم برای ورود شرکت به بازار سرمایه به‌عنوان یکی از اهداف اصلی شرکت در سال‌جاری در حال انجام است و به‌زودی شرکت ماهان سیرجان به‌صورت رسمی وارد بازار بورس خواهد شد.

مدیرعامل شرکت توسعه فرآورى صنایع و معادن ماهان سیرجان در پاسخ به این پرسش که فناوری و ماشین‌آلات معدن تا چه اندازه به‌روز و بومی ‌شده‌اند، گفت: با توجه به تحریم‌های تحمیل‌شده به کشور بیشتر شرکت‌های معدنی در تامین ماشین‌آلات معدنی با مشکلات عدیده مواجه هستند؛ به‌ نحوی‌ که ناوگان ماشین‌آلات در بیشتر معادن فرسوده است، در معدن شماره ۵ باوجود وجود مشکلات موجود در خرید و واردات ماشین‌آلات سعی شده با حمایت و پشتیبانی از پیمانکاران ماشین‌آلات و تجهیزات قابل‌قبول در معدن فراهم شود. بهرامی ادامه داد: در حال حاضر نیز مجموعه ناوگان ماشین‌آلات موجود در معدن شماره ۵ نسبت به سایر معادن مشابه در وضعیت مطلوبی به سر می‌برد و سعی شده است با تامین به‌موقع قطعات دسترسی مکانیکی ماشین‌آلات موجود در سطح بالایی حفظ شود و امیدواریم در آینده شاهد تولید ماشین‌آلات سنگین معدنی در داخل کشور باشیم.

 مشکلاتی از جنس معدن

مدیرعامل شرکت توسعه فرآورى صنایع و معادن ماهان سیرجان درباره مشکلات پیشرو عنوان کرد: یکی از مشکلات مهم این شرکت در معدن شماره‌۵ گل‌گهر، نحوه قیمت‌گذاری سنگ‌آهن در قرارداد برای محاسبه حق‌السهم سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو) است که با توجه به اینکه در این قرارداد و قراردادهای مشابه فرمول قیمت‌گذاری یک فرمول صادرات محور وابسته به نرخ ارز و قیمت جهانی سنگ‌آهن است. بنابراین با افزایش شدید نرخ ارز از مردادماه ۱۳۹۷ و استفاده سازمان ایمیدرو از نرخ ارز آزاد در محاسبات، باقیمت‌های غیرمنطقی مواجه هستیم؛ به‌گونه‌ای‌که بعضا نرخ محاسبه‌شده برای کلوخه سنگ‌آهن حق‌السهم سازمان بالاتر از قیمت مصوب کنسانتره داخل بوده و اخیرا با افزایش دوباره نرخ ارز به قیمت مصوب گندله نیز نزدیک شده است. درحالی‌که سنگ تولیدی در چرخه تولید فولاد کشور و به مصرف کارخانه‌های داخل می‌رسد. از این‌ رو این موضوع به یک معضل بزرگ در معدن شماره ۵ و سایر معادن با قراردادهای مشابه از قبیل معدن شماره ۲ و ۴ گل‌گهر و معادن زرند شده و ادامه این روند این معادن را با مشکلات جدی در امر تولید مواجه خواهد کرد.

بهرامی در ادامه افزود: در دو سال گذشته پیگیری‌های مختلفی صورت پذیرفته است و همچنان امیدواریم باهمت مسوولان در سال جهش تولید این مشکل رفع شود تا ادامه روند رو به رشد تولید در این معادن که وظیفه تولید تناژ قابل‌توجهی از تولید سنگ‌آهن کشور را بر عهده‌دارند، حفظ شود. قابل ‌ذکر است که معادن یادشده علاوه بر پرداخت حق‌السهم، مکلف به پرداخت حقوق دولتی نیز هستند که اخیرا افزایش بیش از ۲هزار درصدی داشته و مشکلات این معادن را دوچندان کرده است.

وی به تحریم‌ها نیز اشاره کرد و گفت: مشکل دیگر که مشکل عمومی کشور است، تحریم‌های تحمیل‌شده به کشور است. همان‌گونه که بیان شد بیشتر شرکت‌های معدنی را در تامین ماشین‌آلات معدنی و قطعات موردنیاز با مشکل مواجه کرده است؛ به‌نحوی‌که ناوگان ماشین‌آلات در اکثر معادن فرسوده است و تامین قطعات به‌سختی انجام می‌شود که البته قوانین دست و پاگیر داخلی نیز این معضل را پیچیده‌تر کرده است.