سباستین روبلین، کارشناس ارشد حل منازعات در پایگاه خبری-تحلیلی نشنال اینترست با این مقدمه در گزارش خود آورده است: «خاندان کیم در کره‌شمالی مدت‌هاست که از نوعی سیگنال‌دهی سیاسی محسوس استفاده می‌کنند که خلاصه‌اش این است: وقتی اوضاع پیش نمی‌رود، تعدادی موشک پرتاب کن.

پیونگ‌یانگ از دیداری که هفته پیش بین جان بولتون، مشاور امنیت ملی آمریکا و مقامات کره‌جنوبی صورت گرفت، با انجام آزمایش دو موشک بالستیک کوتاه‌برد استقبال کرد!

همزمان با آمادگی نیروهای آمریکایی برای آغاز اولین مانور مهم و مشترک نظامی با کره‌جنوبی که پس از وقفه‌ای طولانی در ماه اوت انجام خواهد گرفت، پیونگ‌یانگ روز بیست و دوم ماه ژوئیه، تصاویری از حضور کیم جونگ اون، رهبر کره‌شمالی در یک لنگرگاه منتشر کرد که در آن، او با لباسی خاکستری در حال بازدید از یک زیردریایی است که به گفته تحلیل‌گران، نوعی زیردریایی کلاس «رومئو» به شمار می‌رود و جهت پرتاب موشک‌های بالستیک از برج هدایت آن متناسب است.

در گزارش خبرگزاری رسمی کره‌شمالی، به نقش این زیردریایی در «مأموریت‌های استراتژیک» اشاره شده است که اشاره‌ای ملموس به نقش آن در حمل تسلیحات هسته‌ای دارد.

این دومین استقرار یک زیردریایی از زمان اعزام زیردریایی کلاس گورائه سینپو-بی توسط کره‌شمالی است که در سال ۲۰۱۴، یک موشک بالستیک از آن پرتاب شد.

ظاهر شدن این زیردریایی هسته‌ای رومئو، باعث بروز پیچیدگی دیگری در گزارش‌های اطلاعاتی اخیر شده است. آیا این زیردریایی نمونه تکامل‌یافته‌تر زیردریایی کلاس گورائه است یا این که کره‌شمالی صاحب یک زیردریایی سوم و احتمال مدرن‌تر دیگری است که در انتظار ظهور است؟

پیشینه پرپیچ‌ و تاب زیردریایی‌های رومئو کره شمالی

زیردریایی هسته‌ای رومئو، محصول تولیدات زیردریایی‌هایی است که رد پایشان در سه کشور دیگر یافت می‌شود که حال، دو مورد از این کشورها عملا وجود ندارند.

پس از شکست این کلاس زیردریایی از نازی‌های آلمان طی جنگ جهانی دوم، اتحاد جماهیر شوروی سابق با الگوبرداری از طرح زیردریایی دیزل-برقی نوع ۲۱، زیردریایی‌های کلاس «زولو» و «ویسکی» را با توجه به کشتی‌های موجود در جنگ سرد طراحی کرد.

زیردریایی کلاس رومئو، یا «پروژه ۶۳۳»، آخرین و پیشرفته‌ترین نمونه تولیدات زیردریایی برقی-دیزلی اتحاد جماهیر شوروی به حساب می‌رفت که تکامل یافته «یو-بوت»های آلمانی بود. 

در سال‌های ۱۹۵۸ تا ۱۹۶۱، اتحاد جماهیر شوروی تنها ۲۰ زیردریایی کلاس رومئو ساخت و تکنولوژی ساخت آن را به چین انتقال داد. این کشور نیز با الهام از آن، شروع به طراحی و ساخت مدل خود تحت عنوان «نوع ۰۳۳» کرد که گاهی رومئو نیز خوانده می‌شود. چین بین سال‌های ۱۹۶۲ و ۱۹۸۴، بیش از ۱۰۰ زیردریایی نوع ۰۳۳ در انواع مدل‌ها تولید کرد که بسیاری از آن‌ها به کشورهای الجزایر، بلغارستان، مصر و سوریه صادر شدند.

در سال ۱۹۷۳، کشور چین، هفت زیردریایی نوع ۰۳۳ به کره شمالی فروخت. کره شمالی بیش از ۱۰ مورد نیز در داخل تولید کرد و امروز گمانه‌زنی‌ها، به وجود بیش از ۲۲ نوع زیردریایی نوع ۰۳۳ در پیونگ‌یانگ دلالت دارد؛ گرچه همه آن‌ها در شرایط عملیاتی نیستند. رومئوهای ۷۶ متری، بخش عمده زیردریایی‌های کره شمالی را تشکیل می‌دهند که شامل حدود ۷۰ زیردریایی می‌شود. اکثر این زیردریایی‌ها، کوچک‌ و کوتاه‌برد هستند.

علی‌رغم این که رومئوها نسبت به زیردریایی‌های کوچک، سرعت، قابلیت جنگ‌افزاری و برد نسبتا بیشتری دارند، نسبت به زیردریایی‌های معاصر، پرسروصداترند.

زیردریایی‌های رومئو با توجه به محدودیتشان، باید هر چند روز یکبار موتورهای دیزلی ۲۰۰۰ اسب بخاریشان به کار بیفتد؛ با این حال در شرایط دریانوردی در سطح آب، با بیرون آمدن هواکش‌های زیردریایی امکان ردیابی شدن توسط رادار وجود دارد. اگر واقع‌بین باشیم، رومئوها بیشتر در آب‌های کم‌عمق و پر سروصدای شبه‌جزیره کره شناور می‌شوند تا از بروز سروصدایشان جلوگیری شود و امکان تقابل با زیردریایی‌های بسیار پیشرفته‌تری که در اختیار ژاپن، کره جنوبی و یا آمریکا است، مهیا شود.

می‌توان گفت تبدیل یک رومئو زنگ‌زده به یک زیردریایی «استراتژیک» توسط کره شمالی، استفاده خلاقی از این دارایی کهن است. در مواجهه با چالش قرار دادن موشک‌اندازهای عمودی در بدنه استوانه‌ای شکل زیردریایی‌ها نیز هواکش زیردریایی رومئو به اندازه کافی پهن‌تر شده است تا امکان استقرار دو یا سه موشک‌انداز عظیم در آن فراهم شود.

آیا زیردریایی سومی با قابلیت پرتاب موشک‌های بالستیک در اختیار کره شمالی است؟

کره‌شمالی در سال ۲۰۱۶، برای نخستین بار دست به پرتاب موشک بالستیک از زیردریایی زد. طی این آزمایش، موشک سوخت جامد «پوکوکسونگ-۱» از زیردریایی ۱۶۵۰ تنی کلاس گورائه پرتاب شد. این زیردریایی که ظاهر مدرن‌تری دارد، دارای تنها یک موشک‌انداز است و به نظر می‌رسد که برای نمایش قابلیت‌ها به کار گرفته شده باشد.

در سال ۲۰۱۷، تصاویر ماهواره‌ای نشان از ساخت یک زیردریایی جانشین گورائه به وزن ۲۰۰۰ تن داشتند که نام «سینپو-سی» بر آن نهاده شد. کره شمالی هم‌چنین تصاویری از توسعه زیردریایی «پوکوکسونگ-۳» منتشر کرد که به نظر می‌رسید برد بیشتری دارد و جهت داشتن قابلیت برای هدف قرار دادن مقرهای دریایی دورتر آمریکا در دست توسعه بود.

توسعه زیردریایی رومئو، ظاهرا ارتباطی با تصاویر پیشین که حاوی قطعات مونتاژنشده یک کشتی جدید بودند، ندارد. آیا این می‌تواند به معنای لغو برنامه زیردریایی سینپو-سی و جایگزینی آن با یک مدل بهبودیافته رومئو با هزینه کمتر باشد؟ یا این احتمال وجود دارد که هر دو آن‌ها به طور موازی در دست توسعه‌ باشند؟ شاید هم تصاویر منتشر شده سال ۲۰۱۷ به طور اشتباه تفسیر شده باشند. به هر حال، اگر کره‌شمالی قصد بازدارندگی هسته‌ای-دریایی بهتری نسبت به این موارد پراکنده دارد، به طور قطع به دنبال ایجاد و یا تغییر زیردریایی‌های مشابه بیشتری خواهد بود تا دست کم، یک یا دو مورد از آن‌ها در هر زمان دلخواه به آب منتقل شوند.

مقرهای هسته‌ای در دریا می‌توانند جهت انجام حملات تلافی‌جویانه و مرگ‌بار هسته‌ای و یا قابلیت «حمله دوم» که پاسخی استراتژیک به حملات هسته‌ای هستند، تهدیدساز باشند؛ حتی اگر واشنگتن یا سئول معتقد باشند که توانایی از دور خارج کردن تسلیحات هسته‌ای زمینی کره شمالی را با یک حمله دارند. این موضوع سبب می‌شود که نیروی دریایی آمریکا و هم‌پیمانان منطقه‌ای‌ آن به دنبال اقداماتی برای یافتن امکان ردیابی زیردریایی‌های کره شمالی در آب‌های کم‌عمق و فریبنده دریای ژاپن باشند.

اکنیت پاندا، از نویسندگان نشریه دیپلمات می‌گوید که کره‌شمالی فاقد قابلیت‌های پیشرفته ارتباطی است که در دیگر اپراتورهای زیردریایی‌های مشابه استفاده می‌شود تا ارتباطات بخش فرمان و کنترل، با زیردریایی‌های مسلح هسته‌ای حفظ شود.

با این حال، انتشار حساب‌شده تصاویر رومئو از پایتخت کره‌شمالی دو چیز را مبرهن می‌دارد؛ نخست این که کیم جونگ اون از مذاکرات متوقف شده با واشنگتن ناامید و ‌وکم‌طاقت شده است و تمایل دارد تا تکامل قابلیت‌های تسلیحات هسته‌ای خود را به جهان یادآوری کند. دوماً این تصاویر تاییدی بر این موضوع‌ است که کره‌شمالی مصمم است تا علیه اقدام احتمالی جهت تغییر رژیم این کشور، دست به اعزام این حاملان موشک‌های هسته‌ای دریایی بزند تا به نوعی «سیاست بیمه» را پیاده سازد. این مسأله حتی در صورتی که واشنگتن خواسته‌های بیشتر پیونگ‌یانگ را برآورده کند نیز به عنوان یک واقعیت باقی خواهد بود.»

 

بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.