دکتر حسن روحانی رئیس جمهور کشورمان روز گذشته به دو کشور اروپایی اتریش و سوئیس سفر کرد، این سفر اولین سفر اروپایی رئیس جمهور پس از خروج آمریکا از برجام است. یکی از ابعاد اهمیت این سفر مساله اقتصادی و روابط تجاری با اروپا است که در این باره با محمدرضا بختیاری معاون امور بین الملل اتاق بازرگانی تهران گفتگو کرده ایم که از نظر می گذرانید:

 

ابعاد سفر رئیس جمهور روحانی به این دو کشور اروپایی را از نظر اقتصادی چه طور ارزیابی می کنید؟

اروپا یکی از مهمترین شرکای تجاری ایران به حساب می آید در این مجموعه اتریش یکی از کشورهای مهمی است که در گذشته و نیز در زمان جنگ تحمیلی از طرفهای تجاری مهم ایران در اروپا بوده است. اتریش همچنان یکی از شرکای تجاری مهم ایران در مجموعه اتحادیه اروپا است. بعد از برجام حجم تجارت ما با این کشور افزایش چشمگیری پیدا کرد.

هم اکنون حجم تجارت جمهوی اسلامی با اتریش در حدود ۳۸۰ میلیون یورو است که همچنان روند صعودی دارد.  قطعا سفر رئیس جمهور در این ایام در حجم روابط تجاری ما اثر مستقیم دارد.

طی برنامه ریزی ها تلاش بر این بود که تجارت ما با این کشور در سال جاری بالغ بر ٥٠٠ میلیون یورو افزایش یابد که البته با توجه به ظرفیتهای موجود برای افزایش همکاریها برغم همه مشکلات جاری انتظارات برای چنین جهشی در رابطه با فعالیتهای تجاری همچنان وجود دارد. اتریشی ها قبلا در کشور ما سرمایه گذاری‌هایی کرده اند و پروژه هایی در دست اجرا دارند که در حال انجام است.  قطعا سفر رییس جمهور علیرغم تمام مشکلات ناشی از خروج امریکا از برجام، می تواند توسعه همکاریهای مشترک را برای ما فراهم کند. 

اتحادیه اروپا تا این لحظه با مقاومت در برابر امریکا ایستادگی نموده و  هم اکنون که اتریش ریاست دوره ای اتحادیه اروپا را برای یک دوره شش ماهه بر عهده گرفته است بر اهمیت این کشور در بین اعضای  اتحادیه اروپا افزوده است و سفر آقای روحانی درست در ابتدای این دوره بسیار با اهمیت تلقی می شود خصوصا اینکه همانطور که در خبرها هم آمده بود بسته حمایتی اروپا برای همکاریهای اقتصادی با ایران که توسط اتحادیه تهیه و به تصویب تمامی اعضا رسیده است نیز توسط ریاست اتریش بر اتحادیه در این سفر به رییس جمهور تقدیم خواهد شد. اتریش در همکاری تجاری با ما جزو پیشگامان اروپا بوده است و ما به خصوص از زمان موافقتنامه برجام شاهد روند صعودی همکاری تجاری با این کشوربوده ایم.

در بحث نفتی نیز اروپا یکی از مشتریان عمده نفتی ما است و اتریش هم در واقع در خریداری نفت و سایر محصولات نفتی ما سهم دارد، بنابراین این سفر در معاملات نفتی ما هم تاثیر بسزایی دارد.

 

آیا می توان این طور گفت که سفر رئیس جمهور تشکیل صف آرایی یا به اصطلاح یارکشی در برابر امریکا است؟

بعد از برجام کشورهای اروپایی خیلی به ایران سفر کردند. آنها به دنبال کشف بازار جدید برای فعالیت تجاری بودند که یکی از پیشگامان آنها اتریش بود.  اولین کشور از اتحادیه اروپا که در سطح رئیس جمهور با هیات تجاری بیش از ۲۰۰فعال اقتصادی از ایران دیدار کرد اتریش بود. در همان ایام هم کارهای خوبی با تجار و بازرگانان اتریشی انجام شد و کارها همچنان ادامه دارد.  نمی توان گفت یارکشی بوده است بلکه این سفر در پاسخ به سفر رئیس جمهور اتریش و ادامه تماسها انجام شده و حالا این بطور اتفاقی مصادف شده با زمانی که آمریکا از برجام خارج شده است.

 

اهمیت این سفر را چه طور تحلیل می کنید.

همزمانی این دیدار با خروج ایالات متحده از برجام، خودش در واقع اهمیت آن را وارد می کند.  به خاطر اینکه آمریکا اعلام کرده که تحریم های ثانویه را به بدترین حالت اعمال خواهد کرد.

این درحالی است که اروپا ضمن مخالفت با موضع و اقدام امریکا در ارتباط با خروج از برجام همچنان به موافقت نامه برجام احترام می گذارد و اعلام آمادگی کرده است که برجام را با ایران بدون آمریکا ادامه دهد. بنابراین سفر رییس جمهور به اتریش با توجه به ریاست این کشور بر اتحادیه و با در نظر داشتن پا بر جا بودن این موضع اتحادیه صورت میگیرد که نه تنها به آمریکا بلکه به سایر کشورها این پیام را می رساند که اروپا نسبت به خروج آمریکا بی اعتنا میباشد و سایرین نیز میتوانند رفتار مشابه و بی  اعتنائی را اتخاذ کنند.

پیشیبنی کلی شما از این سفر چیست؟

به هر صورت امریکا به صورت علنی و جدی اعلام کرده است که تمام امکانات خود را علیه ایران برای وضع بدترین تحریم ها به کار می‌گیرد.  ما با اروپا به عنوان یکی از طرف های اصلی برجام تلاش می کنیم که با حفظ این موافقتنامه راه های توسعه همکاری را در این شرایط پیدا کنیم که این خودش اهمیت ویژه ای دارد و پیام مهمی را به امریکا منتقل می کند که اگر شما هم نباشید بدون شما هم می توانیم به همکاری خود ادامه دهیم و این امریکا خواهد بود که متضرر خواهد شد.

 

صحبت های دکتر ظریف در اتاق بازرگانی تهران را چه طور ارزیابی می کنید. ایا پیشنهاد ظریف می تواند عملی شود؟

اگر بخواهیم از بعد اقتصادی به صحبت های دکتر ظریف توجه کنیم، تاکید بر این بود که دیپلماسی اقتصادی باید توسط بخش خصوصی دنبال شود. ایشان به عنوان وزیر خارجه و وزیر مهم و برجسته کابینه دکتر روحانی می گوید که ما در جایگاه دولت از بخش خصوصی حمایت می کنیم و این بخش خصوصی را تا انجا که در توانمان باشد کمک می کنیم تا بتواند منویات اقتصادی و تجاری با شرکای خودش در اروپا و یا سایر نقاط دنیا را به ثمر برسانند و آنجایی هم که لازم باشد ما مداخله کنیم قطعا برای تسریع کار مداخله خواهیم کرد و آمادگی ان را داریم.

به هر صورت اینکه الان بخش خصوصی میتواند یک فعالیت بهتری را در مقایسه با دولت برای انجام کار تجاری، اقتصادی با شرکای خودش در دنیا انجام بدهد، به خاطر وضعیتی که الان ایالات متحده بر علیه ایران ایجاد کرده است، قطع یقین موقعیت بهتری خواهد بود که بخش خصوصی در صحنه بتواند بازیگری کند دولت ممکن است در جاهایی محدودیت هایی داشته باشد، مشکلاتی برایش به وجود بیاید، ولیکن بخش خصوصی دست بازتری خواهد داشت و امکانات وسیعتری دارد و اینکه بتوانیم بخش خصوصی را فعال و حمایت کنیم ، قطعا می تواند اثرات مثبت اقتصادی برای کشور داشته باشد.

 

بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.