چه عواملی در بحران برق هاوانا دخالت دارند؟
کوبا در تاریکی
کوبا در بدترین بحران اقتصادی خود از زمان فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی گرفتار شده است. کمبود غذا و سوخت، اعتراضهای کمسابقه را به دنبال داشته و از سال۲۰۲۱، این کشور، ۱۰درصد از جمعیت خود را از دست داده است. مانوئل مارِرو، نخستوزیر کوبا در سخنرانی تلویزیونی در عصر پنجشنبه اعلام کرد فرسودگی زیرساخت، نبود سوخت و افزایش تقاضا، عامل خاموشی فلجکننده است. در نتیجه، دولت تصمیم گرفت فعالیتهای اقتصادی را فلج کرده و بخش مسکونی را در اولویت قرار داده است. بر اساس گزارش بلومبرگ، قبل از خاموشی روز جمعه، گزارشهایی از تعطیلی کارخانهها و کسبوکارها و لغو شدن فعالیت مدارس منتشر شده بود؛ اما دولت اعلام کرده بود که این به دلیل وضعیت جوی است و به بحران انرژی ارتباطی ندارد. کوبا موفق شد بخشی از خاموشی برق را تا بعدازظهر جمعه رفع کند؛ اما بخش زیادی از مردم این جزیره، شب را در تاریکی گذراندند.
گزارشهای میدانی سیانان نشان میدهد در هاوانا، رانندگان روز جمعه در خیابانهایی حرکت کردند که هیچ چراغی روشن نبود و تنها تعداد انگشتشماری از پلیسها، ترافیک را هدایت میکردند. ژنراتورها برای اکثر کوباییها یک کالای لوکس هستند و فقط تعداد کمی از آنها در شهر به صدا درمیآیند.
وزیر بهداشت این کشور، خوزه آنجل پورتال میراندا، در شبکه اجتماعی ایکس نوشت که امکانات بهداشتی کشور با ژنراتورها کار میکند و کارکنان بهداشتی به ارائه خدمات حیاتی ادامه میدهند. این هفته، دولت کوبا که بهطور فزایندهای با کمبود انرژی مواجه است، خواستار اقدامات سختگیرانه برای صرفهجویی در مصرف برق شد، از جمله به بسیاری از کارگران گفت که در خانه بمانند. طبق فهرستی از اقدامات صرفهجویانه در مصرف انرژی که قبلا توسط وبسایت دولتی «کوبا دیبیت» منتشر شد، کلاسها در مدارس از جمعه تا آخر هفته (امروز یکشنبه) لغو شدند، مراکز تفریحی تعطیل شدند و فقط «کارگران ضروری» باید در محل کار خود حاضر شوند.
ناظران میگویند میلیونها نفر در این جزیره تحت کنترل کمونیستها در چند روز گذشته بدون برق ماندهاند؛ زیرا شبکه برق قدیمی کوبا بهطور مکرر دچار مشکل میشود. مقامات کوبایی در این چند روز دو عامل را مقصر این وضعیت اعلام کردهاند: ابتدا تحریمهای آمریکا و دیگری توفانهای اخیر که به زیر ساختهای ناچیز کوبا آسیب رسانده است. مانوئل ماررو کروز، نخستوزیر کوبا، در یک سخنرانی تلویزیونی در روز پنجشنبه که بهدلیل مشکلات فنی به تعویق افتاد، اعلام کرد بسیاری از تولیدات محدود این کشور متوقف شده است تا مردم بهطور کامل بدون برق نمانند. او گفت: «ما فعالیتهای اقتصادی را برای تولید (برق) مردم تعطیل کردهایم.» ماررو گفت کمبود سوخت بسیاری از کوبا را در تاریکی قرار داده است؛ اما حمل و نقل سوخت با قایقها در روزهای آینده وضعیت را بهبود میبخشد.
او گفت: «ما در ورطه بیپایان نیستیم.» روز جمعه، سفارت ایالات متحده در کوبا با صدور اطلاعیهای در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «هیچ اطلاعات تکمیلی وجود ندارد و بحران انرژی کوبا مشکل جدیدی نیست.» بحران انرژی کوبا مشکل جدیدی نیست. زیرساختهای محدود جزیره سالها تعمیر و نگهداری لازم را دریافت نکرده است و خاموشیهای مکرر به دهه۱۹۹۰ برمیگردد. این وضعیت در سال۲۰۲۲ با آتشسوزی در تاسیسات سوخت در ماتانزاس، در غرب جزیره که ۴۰درصد از ساختار اصلی ذخیرهسازی سوخت کشور را تخریب کرد، تشدید شد. ویسنته دِلا اولوی، وزیر انرژی و معادن، از ماه مارس هشدار داده است که شرایط نیروگاههای ترموالکتریک، بر اساس بیانیههای ارائهشده به تلویزیون دولتی، چالشهایی را برای کشور ایجاد میکند.
بر اساس بیانیهای که روز چهارشنبه توسط اتحادیه برق کوبا و وزارت انرژی و معادن این جزیره منتشر شد، در واقع، هفت نیروگاه از هشت نیروگاه ترموالکتریکی که انرژی را به کوبا میرسانند، از کار افتاده یا تحت تعمیر و نگهداری هستند. اتحادیه برق کوبا نیز گزارش داده است که ۳۷نیروگاه تولید برق بهدلیل کمبود سوخت از کار افتادهاند. این نیروگاهها در نواحی ماریل، ماریل و «سانتیاگو دِ کوبا» هستند. سیانان اسپانیاییزبان از اتحادیه برق کوبا و همچنین دولت کوبا درباره وضعیت فعلی سوال کرده و هنوز منتظر پاسخ از این نهادهاست. روز دوشنبه، مقامات کوبا از نصب پنلهای انرژی خورشیدی خبر دادند که امیدوارند ظرفیت تولید انرژی در این جزیره را افزایش یابد.
اما اولین پروژه اعلام شده - که حدود ۱۰۰۰وات برق در ساعت تولید میکند - فقط تا دو سال آینده آماده میشود. در لحظات تنظیم این گزارش رویترز هم به نقل از مقامات انرژی کوبا خبر داد که در حال بازگرداندن برق هستند؛ اما سرعت بازگرداندن آن پایین است. اکثریت قریب به اتفاق جمعیت ۱۰میلیونی این کشور جمعهشب در تاریکی بودند، اما بخشهای پراکنده پایتخت هاوانا، از جمله برخی از بیمارستانهای اصلی شهر، اندکی پس از تاریکی برقهایشان به کار افتاد.