احتمال بین‌المللی شدن بحران سودان

سایه یک قحطی بزرگ بر سر این کشور قرار دارد که حتی می‌تواند از آنچه در اتیوپی در دهه۱۹۸۰ روی داد، مرگبار‌تر باشد. براساس برخی تخمین‌ها، انتظار می‌رود تا پایان سال جاری نزدیک به ۲.۵میلیون نفر غیرنظامی جان خود را از دست بدهند.بررسی‌های میدانی اکونومیست نشان می‌دهد این فاجعه بدترین بحران انسانی جهان و یک بمب ساعتی ژئوپلیتیک است. اندازه و موقعیت جغرافیایی سودان، این کشور را به پیشرانی برای گسترش هرج ‌ومرج فراتر از مرزهایش بدل می‌کند. برخی کشورهای خاورمیانه و روسیه از طرف‌های متخاصم حمایت می‌کنند. غرب خود را کنار کشیده و سازمان ملل متحد زمین‌گیر شده است. خشونت‌ها منجر به بی‌ثباتی کشورهای همسایه و سرازیرشدن سیل پناه‌جویان به این کشورها خواهد شد. سودان حدود ۸۰۰کیلومتر خط ساحلی در دریای سرخ دارد، بنابراین فروپاشی این کشور از درون تهدیدی برای کانال سوئز، شریان کلیدی تجارت جهانی، محسوب می‌شود.

طرف‌های اصلی متخاصم ازیک‌ طرف نیروهای مسلح سودان یا «اس‌ای‌اف» و طرف دیگر گروه شبه‌نظامیان نیروهای واکنش سریع یا «آراس‌اف» در مقابل هم قرار دارند. هیچ یک از طرفین اهداف ایدئولوژیک یا هویت قومی یکپارچه‌ای ندارد و رهبران هر دو طرف جنگ‌سالاران بی‌پروایی هستند که بر سر به‌دست ‌آوردن و کنترل دولت و غنائم بیشتر باهم می‌جنگند.سودان از زمان استقلال در سال۱۹۵۶ شاهد دوره‌های مختلف جنگ داخلی بوده است. یک درگیری خونین با جدایی سودان جنوبی در سال۲۰۱۱ به پایان رسید. ۲۰سال پیش، یک فاجعه نسل‌کشی در دارفور توجه جهان را به خود جلب کرد. با این حال، حتی با وجود این معیارهای وحشتناک، درگیری فعلی تکان‌دهنده است. خارطوم، شهری که دیر زمانی پایتخت سرزنده و پر جنب و جوش بود، امروز به ویرانه‌ای بدل شده است.

هر دو طرف درگیری غیرنظامیان را بمباران می‌کنند، کودکان را به خدمت می‌گیرند و قحطی و گرسنگی را بر مردم تحمیل می‌کنند. در این میان بر اساس مستندات و مدارک معتبر «آراس‌اف» دست به تجاوز جمعی و نسل‌کشی زده است.در این میان قدرت‌های خارجی بر آتش درگیری‌ها می‌دمند. امارات متحده عربی، گلوله و هواپیماهای بدون سرنشین را برای شبه‌نظامیان «آراس‌اف» تامین کند و مصر و کشورهای دیگر گروه «اس‌ای‌اف» را تجهیز می‌کنند و روسیه با گسیل مزدوران گروه واگنر از هر دو طرف حمایت می‌کند. حتی عربستان سعودی، ترکیه و قطر نیز برای افزایش نفوذ خود در این کشور با یکدیگر رقابت می‌کنند.آنچه مسلم است دامنه قتل‌عام و خونریزی گسترش خواهد یافت. تجزیه ‌وتحلیل داده‌های ماهواره‌ای و تصاویر حرارتی نشان می‌دهد سودان در آتش نزاع و درگیری داخلی می‌سوزد.

مزارع و محصولات نابود شده‌اند و بسیاری از مردم به خوردن علف و برگ روی آورده‌اند. طبق اعلام یک اندیشکده هلندی که این بحران را مدل‌سازی می‌کند، اگر کمبود مواد غذایی ادامه یابد تا سال۲۰۲۷ بین ۶ تا ۱۰میلیون نفر از گرسنگی می‌میرند.آفریقا در ۲۵سال گذشته یک جنگ وحشتناک مشابه در کنگو را تجربه کرده است. آنچه سودان را متمایز می‌کند، میزان سرایت هرج ومرج به فراسوی مرزهای آن است. این کشور دارای مرزهای نفوذپذیر با هفت کشور ناپایدار است؛ منطقه‌ای که ۲۱درصد از قاره آفریقا را تشکیل می‌دهد، ۲۸۰میلیون نفر را از کشورهایی از جمله چاد، مصر، اتیوپی و لیبی در خود جای داده و با جریان‌های بی‌ثبات‌کننده پناه‌جویان، اسلحه و مزدوران روبه‌رو است.

فراتر از آفریقا، باید انتظار یک شوک جدید پناه‌جویان در اروپا را داشت، در زمانی که مساله مهاجرت در فرانسه، آلمان و جاهای دیگر بحرانی شده است. در حال حاضر ۶۰درصد از ساکنان اردوگاه‌های کاله، در سمت جنوبی کانال انگلیس، اتباع سودانی هستند.این کشور می‌تواند به پناه‌گاهی برای تروریست‌ها تبدیل شود یا پایگاهی برای رژیم‌های دیگر که مشتاق ایجاد بی‌ثباتی هستند، فراهم کند. برخی کشورها در ازای تسلیح گروه «اس‌ای‌اف» خواستار ایجاد پایگاه دریایی در دریای سرخ هستند. اگر سودان دچار هرج ‌ومرج دائمی شود یا به کشوری متخاصم با غرب بدل شود، عبور ومرور از کانال سوئز بیشتر دچار مخاطره خواهد شد.