موانع ایدئولوژیک؛ پاشنه آشیل دهلی
موفقیت هند ماندگار است؟
اینکه آیا هند میتواند به رشد اقتصادی پرسرعت خود ادامه دهد و همزمان از وقوع ناآرامیها جلوگیری کند، سرنوشت ۱.۴میلیارد انسان و همچنین اقتصاد جهانی را شکل خواهد داد. تا الان فرمول مودی کار کرده است، اما پرسشهایی وجود دارد که آیا موفقیت هند تداوم خواهد داشت و آیا این موفقیت به ماندن مودی در قدرت وابسته است؟ نرخ سالانه رشد اقتصادی هند بهعنوان کشوری که سریعترین رشد در میان کشورهای بزرگ جهان را تجربه میکند، به ۶-۷درصد رسیده است. آخرین آمارها نشان میدهد که اعتماد بخش خصوصی در این کشور به بالاترین سطح خود از سال۲۰۱۰ رسیده است. هند که اکنون پنجمین اقتصاد بزرگ دنیا محسوب میشود و ممکن است تا سال۲۰۲۷ به رده سوم (بعد از آمریکا و چین) صعود کند.قدرت هند در عرصههای مختلفی تجلی پیدا کرده است. بازار سهام این کشور از نظر ارزش به چهارمین بورس بزرگ دنیا تبدیل شده است. خرید نفت روسیه توسط هند، یکی از محرکهای اصلی نوسانات قیمتی در بازار انرژی محسوب میشود. افزایش ثروت این کشور، وزن آن را در معادلات ژئوپلیتیک افزایش داده است.
با این وجود، اگر شما به دنبال «چین بعدی» به معنای یک معجزه تولیدمحور دیگر هستید، آن هند نخواهد بود. توسعه این کشور، با رکود تجارت کالا همزمان شده است. بنابراین، هند باید در مدل جدیدی از رشد پیشرو باشد. یکی از ارکان این مدل رشد، برای همگان شناخته شده است؛ یک برنامه عظیم توسعه زیرساختی برای تسهیل ارتباطات در یک بازار گسترده و یکپارچه. هند اکنون ۱۴۹فرودگاه دارد، دو برابر این تعداد در یک دهه گذشته و در حال احداث ۱۰هزار کیلومتر جاده و ایجاد ظرفیت تولید ۱۵گیگاوات انرژی خورشیدی است. برخی از این زیرساختها ناملموس هستند، مانند سامانههای پرداخت آنلاین، بازارهای مالی و بانکهای مدرن و نظام مالیاتی یکپارچه دیجیتال.رکن دوم و نوینتر، صادرات خدمات است که ارزش آن به ۱۰درصد تولید ناخالص داخلی هند رسیده است. درحالیکه تجارت جهانی خدمات رو به گسترش است، شرکتهای هندی نیز تلاش میکنند تا خدماتی در حوزههای مانند تحقیق و توسعه، حقوق و حسابداری به شرکتهای چندملیتی عرضه کنند.
مودی با پیش بردن اصلاحات و نظارت مستقیم بر اجرای تصمیمات، در این موفقیت نقش مهمی ایفا کرده است. به نظر میرسد اگر مودی برای پنج سال دیگر در قدرت بماند، اقتصاد باز هم رشد خواهد کرد و طبقه متوسط نیز تقویت خواهد شد.با این حال، هند با مشکلی بزرگ مواجه است، معضل بیکاری.برای تداوم رشد اقتصادی باید در مقیاس کلان شغل ایجاد شود. یک مسیر، توسعه بیشتر بخش فناوری اطلاعات و صنایع صادراتمحور است. از طرف دیگر، تقویت یک بازار داخلی کارآمد و یکپارچه بهرهوری را بهبود میبخشد و ایجاد یک نظام رفاهی هدفمند نیز به کسانی که عقب میمانند، کمک میکند. برای نیل به این اهداف، سیستم آموزشی و کشاورزی هند باید متحول و مهاجرت از مناطق پرجمعیت شمالی به شهرهای بزرگ در غرب و جنوب تسهیل شود.
اما رویکرد ایدئولوژیک و مسلمانستیز حزب مودی (بی چی پی)، این مسیر را مختل کرده است. ترس شرکتها از مودی به یکی از موانع مهم سرمایهگذاری تبدیل شده است. بازسازی بخشهای مختلف از جمله آموزش و کشاورزی نیاز به همکاری نهادهایی دارد که در اختیار حزب مودی نیستند و رفتار سیاسی نامناسب مودی منجر به رنجش و دوری گزیدن آنها شده است.برای تعریف یک برنامه اصلاحاتی جدید و پیشبرد یک اقتصاد دانشبنیان، مودی باید روحیات استبدادی خود را مهار کند و حزب او نیز برای جذب سرمایه داخلی و خارجی و یافتن جانشین مناسب برای مودی، باید رفتار متعصبانه خود را تعدیل کند. اگر این تغییر رویکرد رخ ندهد، ماموریت مودی برای نوسازی هند، ناکام خواهد ماند.