گزارش تحقیقی نیویورکتایمز از قدرت حماس و چشمانداز غزه
ناشناسها از اوضاع غزه میگویند
تعداد زیادی از غیرنظامیان فلسطینی در عملیات اسرائیل کشته شدهاند. گرسنگی در غزه گسترده شده و مرگ نیروهای امدادی هم موجب محکومیت شده است. «جولیان بارنز»، «آدام-گلدمن»، «اریک اشمیت» و «آدام راسگون» در گزارش ۲۲آوریل در نیویورکتایمز نوشتند، با گذشت بیش از ۷ماه از درگیری، این سوال که اسرائیل چه دستاوردهایی داشته است - و چه زمانی و چگونه جنگ میتواند به پایان برسد- در حال ایجاد تنشهای جهانی شدیدتر درباره جنگی است که هزینههایی را روی دست حامیان اسرائیل گذاشته است.
با این حال، گفته شده است تلفات نظامی خود اسرائیل با حدود ۲۶۰کشته و بیش از ۱۵۰۰زخمی از زمان شروع حمله زمینی این رژیم در هفتههای پس از حملات ۷اکتبر شروع به افزایش کرده است. مقامات اسرائیلی میگویند که حدود ۱۳۳نفر از گروگانها در غزه باقی ماندهاند. اما مذاکرات برای تضمین بازگشت حداقل برخی از آنها در ازای توقف درگیری و آزادی اسرای فلسطینی با مشکل مواجه شده است. حماس آخرین پیشنهاد را رد کرده و مدعی است که بیش از ۴۰گروگان در اختیار ندارد و این امر پرسشها را درباره اینکه چه تعداد هنوز زنده هستند و چه تعداد توسط گروههای دیگر نگهداری میشوند، ایجاد کرده است.
با ادامه عملیات نیروهای اسرائیلی در غزه و هدف قرار دادن نیروهای حماس و جهاد اسلامی فلسطین، این جنگ به یک الگوی مرگبار از درگیریها و حملات هوایی تبدیل شده است. هفته گذشته، ارتش اسرائیل اعلام کرد که بیش از ۱۰۰هدف را مورد حمله قرار داده و دهها مبارز را در بخش مرکزی این منطقه از جمله یک نیروی امنیتی حماس که در شاخه اطلاعاتی این گروه خدمت میکرد، ترور کرده است.
ارتش اسرائیل مدعی است تلفات حماس همچنان در حال افزایش است؛ اما از ۶آوریل تاکنون هیچ سرباز اسرائیلی در درگیریها در غزه کشته نشده است. اما هر دو طرف آماده یک عملیات بزرگتر در شهر رفح میشوند که به گفته مقامهای اسرائیل، آخرین پایگاه حماس است که اسرائیل به آن حمله نکرده است. با این حال، یک عدم اطمینان بیشتری درباره آنچه پس از رفح خواهد آمد، وجود دارد و پرسشهایی مطرح است دال بر اینکه چه کسی غزه را اداره و امنیت آن را در صورت پایان جنگ تامین میکند. این مقاله بر اساس مصاحبه با مقامات آمریکایی و اسرائیلی، اعضای حماس و فلسطینیان در غزه تهیه شده است. برخی به شرط ناشناس ماندن صحبت کردند. بر اساس آنچه از این مصاحبهها بهدست آمد میتوان گفت، با وجود تلفات حماس، اما بسیاری از رهبران ارشد آن در غزه، در شبکه زیرزمینی وسیعی از تونلها و مراکز عملیاتی حضور دارند که در مذاکرات مربوط به گروگانها سنگاندازی میکنند. مقامات فعلی و سابق ایالات متحده میگویند که این تونلها به حماس اجازه میدهد تا پس از پایان جنگ، زنده بماند و دوباره تشکیل شود.
«داگلاس لندن» بازنشسته سیآیای گفت: «اگرچه اسرائیل میتواند آسیبهایی به حماس وارد کند؛ اما حماس هنوز توانایی، انعطافپذیری، بودجه و صف طولانی مردمی را دارد که پس از این همه ویرانی، تخریب، مبارزه و مرگ به احتمال زیاد منتظر ثبتنام و پیوستن به آن هستند.» در یک ارزیابی اطلاعاتی سالانه که در ماه مارس منتشر شد، آژانسهای جاسوسی آمریکا نسبت به توانایی اسرائیل برای نابودی واقعی حماس ابراز تردید کردند. در این گزارش آمده است: «اسرائیل احتمالا برای سالهای آینده با مقاومت مسلحانه مداوم حماس مواجه خواهد شد و ارتش برای خنثی کردن زیرساختهای زیرزمینی حماس که به آنها اجازه میدهد پنهان شوند، قدرت خود را بازیابند و نیروهای اسرائیلی را غافلگیر کنند، مبارزه خواهد کرد.» با گذشت بیش از ۷ماه، جنگ به رفح رسیده است. ارتش اسرائیل معتقد است که چهار گردان از نیروهای حماس در این شهر مستقر هستند و همزمان حدود یکمیلیون غیرنظامی به آنجا پناه بردهاند. مقامات اسرائیلی میگویند تنها راه برای نابودی این گردانها، حمله به رفح با نیروهای زمینی است. کارشناسان امنیتی اسرائیل معتقدند که تخریب تونلهای بین غزه و مصر که تسلیحات حماس را تامین میکند نیز یک هدف حیاتی خواهد بود.
اما تهاجم برنامهریزیشده به نقطه اصطکاک بین ایالات متحده و اسرائیل تبدیل شده است. مقامات آمریکایی گفتند که اسرائیل طرحی برای تخلیه غیرنظامیان از رفح ارائه نکرده است. در این صورت، با وجود تلفات ۳۴هزار نفری در غزه، حمله به رفح میزان تلفات انسانی را بالاتر از این رقم خواهد برد. مقامهای صهیونیست، این ارقام را قبول ندارند و میگویند که آنها فرقی بین جنگجویان حماس و غیرنظامیان کشتهشده در طول جنگ قائل نیستند.
جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی بایدن اوایل این ماه به خبرنگاران گفت: «من هنوز برنامهای معتبر و قابل اجرا که دارای سطحی از جزئیات باشد برای جابهجایی مردم، تغذیه آنها، تامین دارو، رسیدگی به مساله آب و بهداشت و غیره ندیدهام.» مقامات نظامی ایالات متحده میگویند که اسرائیل باید طرح خود را به محاصره موصل در سال۲۰۱۷ (توسط نیروهای عراقی و نیروی هوایی ایالات متحده) شبیه سازد. این عملیات بخشهای وسیعی از شهری را که زمانی دومین شهر بزرگ عراق بود، ویران کرد. درحالیکه تقریبا ۳۰۰۰غیرنظامی در نتیجه عملیات نظامی عراق یا ایالات متحده کشته شدند، اما بر اساس برخی برآوردها، این ائتلاف با موفقیت یکمیلیون نفر از ساکنان شهر را قبل از حمله تخلیه کرد.
برای رفح، برنامهریزان نظامی آمریکایی از اسرائیل میخواهند که حملات هدفمندی به نقاط مستحکم حماس و پایگاههای این گروه انجام دهد؛ اما تنها پس از جابهجایی غیرنظامیان. مقامات اسرائیلی میگویند انتظار دارند غیرنظامیان به مناطق امنتر حرکت کنند؛ اما مقامات آمریکایی گفتهاند که با توجه به اینکه بخش اعظم این نوار تقریبا غیر قابل سکونت است، اسرائیل به طرح بهتری نیاز دارد. در مقابل، ژنرال مارک سی.شوارتز -یک فرمانده بازنشسته عملیات ویژه ایالات متحده که بهعنوان هماهنگکننده امنیتی آمریکا برای اسرائیل و تشکیلات خودگردان فلسطین خدمت میکرد- گفت: «این زمان مناسبی برای اسرائیل است تا به مرحله جدیدی برود که بر عملیات بسیار دقیق متمرکز است؛ بهویژه با توجه به وضعیت ۱.۲ تا ۱.۳میلیون فلسطینی که همگی در رفح و اطراف آن جمع شدهاند.»
جابهجایی غیرنظامیان در غزه و پناه بردن فلسطینیها به رفح، نه تنها بین ایالات متحده و اسرائیل، بلکه در گفتوگوها درباره آتشبس موقت برای آزادی گروگانها نیز یک نقطه گیر بزرگ است. مقامات آمریکایی بهطور خصوصی میگویند که تنها راه برای ترغیب اسرائیل به توقف عملیات رفح، از طریق معامله آزادسازی گروگانها است. اما مقامات اسرائیلی میگویند که آنها معتقدند تنها عملیات قریبالوقوع در رفح است که باعث شده حماس در مذاکرات بماند. «جی تاب»، افسر تفنگداران دریایی که در عراق جنگیده و بهعنوان یک افسر ارشد اف.بی.آی خدمت کرده است، میگوید: «بازیابی گروگانها به مذاکرات متفکرانه و یکپارچه نیاز دارد و این احتمالا تا زمانی که اسرائیل ضربه را فرود نیاورد، اتفاق نخواهد افتاد.»
مقامات اسرائیلی میگویند ۱۳۰۰۰عضو حماس جان باختهاند؛ هرچند کارشناسان این رقم را نادرست میدانند. با این حال، در ماه مارس، اسرائیل مروان عیسی را که معاون فرمانده شاخه نظامی حماس و طراح احتمالی حملات ۷ اکتبر بود، ترور کرد. او بالاترین مقام نظامی حماس بود که در طول جنگ حذف شد. اسرائیل مدعی است در نتیجه درگیریها، ۱۹گردان از ۲۴گردان حماس دیگر عملیاتی نیست. اما کهنهسربازان جنگ در ایالات متحده میگویند که تعداد سربازان کشتهشده یا پستهای فرماندهی تخریبشده، یک واقعیت کاملا نامربوط و معیاری عمیقا گمراهکننده برای موفقیت در یک کارزار نظامی است. ارزیابی سازمانهای اطلاعاتی آمریکا این است که حماس مقدار قابل توجهی از قدرت رزمی خود را از دست داده است و بازسازی آن به زمان نیاز دارد.