پوتین بین فلسطین و اسرائیل میانجیگری میکند
ضیافت از پیش تعییننشده پوتین برای حماس
به گزارش الجزیره این مقام افزود: «ما به زمان نیاز داریم تا آنها را در نوار غزه پیدا کنیم و سپس آزاد کنیم.» ابوحامد همچنین گفت: «حملات هوایی اسرائیل به غزه باعث کشته شدن ۵۰ نفر از اسرا شده است.» یولیا شاپووالوا، روزنامهنگار کامرسانت مسکو گفت که سفر هیات حماس عمدتا تلاشی از سوی روسیه برای اعلام این است که نشان دهد در حاشیه درگیری نیست، بلکه در بطن آن قرار دارد و میتواند میانجیگری کند. او گفت که مسکو میخواهد نشان دهد که «بازیگر منطقهای مهمی است و با نمایندگان حماس دیدار میکند و در تلاش برای میانجیگری در مناقشه است.» وی همچنین گفت: این امیدواری وجود دارد که دیداری که بین مقامات روسیه، ایران و حماس برگزار شد، منجر به آزادی سه اسیر دارای پاسپورت روسی شود که در دست حماس هستند. شاپووالوا افزود که حماس هیچ اظهارنظری درباره امکان آزادی اسیران مورد بحث نداشته است. به گفته اسرائیل، بیش از ۲۰۰اسیر در نوار غزه پس از اسارت در جریان حمله این گروه فلسطینی در ۷اکتبر، در دست حماس هستند. حماس روز دوشنبه دو زن مسن غیرنظامی اسرائیلی را پس از آزادی دو اسیر دیگر با تابعیت دوگانه آمریکایی-اسرائیلی در روز جمعه، از منطقه محاصرهشده آزاد کرد. تلاشهای میانجیگری بین دو طرف فلسطینی و اسرائیلی بر سر تبادل اسرا توسط مصر و قطر هدایت میشود.
«ایوان نچپورنکو» هم در گزارش ۲۶اکتبر در نیویورکتایمز نوشت، گروهی از اعضای بلندپایه حماس روز پنجشنبه وارد مسکو شدند و با یک مقام ارشد روسی دیدار کردند تا نشان دهند که کرملین با بیتوجهی به غرب همچنان بر بازیگران اصلی در درگیریهای خاورمیانه تسلط دارد. این در حالی است که معاون وزیر امور خارجه ایران، یکی دیگر از طرفهای مهم منطقهای در مناقشه اخیر، نیز روز پنجشنبه در مسکو بود و با همتای روس خود دیدار کرد. در این نشستها نشان داده شد که روسیه، بهرغم شروع کُند و آهسته، چگونه تلاش میکند نقش یک میانجیگر مهم در خاورمیانه را حفظ کند و خود را بهعنوان یک نیروی جایگزین برای میانجیگری احتمالی معرفی کند. آنها همچنین بر دیدگاه رئیسجمهور پوتین از درگیریهای بینالمللی بهعنوان گسترش برخورد بزرگ بین کشورهای غربی و بقیه جهان، با مسکو در خط مقدم این مبارزه، تاکید کردند.
اما مسکو با برگزاری نشستی با اعضای حماس، دست به یک اقدام «تعادل ساز» زد و روابط شکننده خود با اسرائیل را بیشتر به خطر انداخت. وزارت امور خارجه اسرائیل روز پنجشنبه تصمیم روسیه برای دعوت از هیات حماس را «اقدامی مذموم» خواند. حماس در بیانیهای اعلام کرد که هیات گروه نظامی فلسطین به ریاست موسی ابومرزوق، یکی از مقامات ارشد حماس، با میخائیل بوگدانوف، معاون وزیر خارجه روسیه دیدار کرد. به گزارش ریانووستی، خبرگزاری دولتی روسیه، وزارت خارجه روسیه اعلام کرد که دو طرف درباره آزادی گروگانهای خارجی از نوار غزه گفتوگو کردهاند. آنها همچنین درباره تخلیه روسها و سایر خارجیها از منطقه گفتوگو کردند. حماس در بیانیه خود از موضع پوتین در قبال مناقشه و تلاشهای فعال دیپلماسی روسیه تمجید کرد. از زمان حملات حماس به اسرائیل در ۷اکتبر، روسیه فاصله آشکار از درگیری را حفظ کرده است. چند روز پس از آن، پوتین در اولین اظهارات خود درباره جنگ، آن را «نمونه بارز سیاست شکستخورده ایالات متحده در خاورمیانه» خواند. در اظهارات بعدی، پوتین همچنان ایالات متحده را به انحصار تلاشها برای حل مناقشه و بیتوجهی به مسائل اساسی سیاسی که مانع حل آن میشود، متهم کرد. وی همچنین خواستار آتشبس فوری و از سرگیری مذاکرات در چارچوب راهحل دو کشوری مورد تایید سازمان ملل شد. اما درحالیکه ایالات متحده درگیر مذاکرات گسترده و فشردهای با قدرتهای منطقهای بود و خود را بهعنوان میانجیگر اصلی قدرت در خاورمیانه معرفی میکرد، روسیه نیز نقش خود را بهعنوان یکی از قدرتهای بزرگ بینالمللی که دارای نفوذ کافی و ارتباط با طرفهای درگیر است، معرفی کرد.
به گزارش تاس، خبرگزاری دولتی روسیه، بوگدانوف، معاون وزیر خارجه روسیه هفته گذشته با رهبران حماس در قطر دیدار کرد. نشستهای روز پنجشنبه در مسکو بر مبنای این تلاشها بنا شد و برگزار شد. الکساندرا آپلبرگ، سردبیر پایگاه خبری دیتالی در اسرائیل گفت: «روسیه تلاش میکند نشان دهد که نقشه غرب برای منزوی کردن این کشور پس از حمله به اوکراین شکست خورده است و اینکه این کشور اکنون میکوشد نقش مهمی ایفا میکند.» به گفته آپلبرگ، روسیه «عملا هیچ اهرم واقعی» ندارد که بتواند بر اوضاع تاثیر بگذارد؛ اما ممکن است بخواهد «قدرت خود را در جهان عرب بالا ببرد.» روسیه در طول تاریخ از توانایی خود برای گفتوگو با همه طرفهای اصلی درگیریهای جاری بهره برده است. یک سال پس از پیروزی حماس در انتخابات پارلمانی فلسطین در سال۲۰۰۶، پوتین با خالد مشعل، رهبر وقت این گروه، در مسکو دیدار کرد. روسیه هرگز حماس را بهعنوان یک گروه تروریستی معرفی نکرده است.
«پاتریک کینگزلی» و «رونن برگمن» هم در گزارش ۲۶اکتبر در نیویورکتایمز نوشتند، به گفته هفت افسر ارشد نظامی و سه مقام اسرائیلی، نیروهای این رژیم در مرز غزه جمع شده و آماده حرکت هستند؛ اما رهبران سیاسی و نظامی اسرائیل درباره چگونگی، زمان و حتی اینکه آیا حمله کنند یا خیر، اختلاف نظر دارند. آنها میگویند تا حدی این تاخیر به این منظور است که به مذاکرهکنندگان فرصت بیشتری بدهد تا بتوانند آزادی برخی از آن ۲۰۰ و اندی گروگانی را که حماس و دیگر گروههای مسلح فلسطینی در زمان حمله سه هفته پیش به اسرائیل اسیر کرده بودند، تضمین کنند. اما رهبران اسرائیل که قول انتقام علیه حماس دادهاند، هنوز درباره چگونگی انجام این کار به توافق نرسیدهاند، اگرچه ارتش برای هر لحظه آمادگی ورود زمینی دارد. برخی از مقامهای اسرائیلی نگران هستند که تهاجم زمینی ممکن است ارتش اسرائیل را به یک نبرد شهری غیرقابل انتظار در داخل غزه بکشاند. برخی دیگر از درگیری گستردهتر، با شلیک موشکهای دوربرد به سمت شهرهای اسرائیل توسط حزبالله بیم دارند.
همچنین بحثهایی درباره این مساله وجود دارد که آیا تهاجم از طریق یک عملیات بزرگ انجام شود یا یکسری عملیات کوچکتر. سپس پرسشهایی مطرح است درباره اینکه در صورت تصرف غزه توسط اسرائیل چه کسی بر آن حکومت خواهد کرد. «دنی دانون»، قانونگذار ارشد لیکود، حزب راستگرای بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر گفت: «شما کابینهای با نظرات متفاوت دارید.» دانون، یکی از اعضای کمیته امور خارجه و دفاع در پارلمان اسرائیل گفت: «بعضی میگویند که ما باید شروع کنیم، سپس میتوانیم به مرحله بعدی فکر کنیم.» وی گفت: «اما ما بهعنوان چهرههای تاثیرگذار، بهعنوان دولتمردان، باید اهداف را تعیین کنیم و اهداف باید کاملا روشن باشد. نباید مبهم باشد.»
شوک حمله حماس، احساس شکست ناپذیری اسرائیلیها را متزلزل کرده و تردیدها و بحثهایی را درباره اینکه چگونه باید به بهترین شکل پاسخ دهد، ایجاد کرده است. اگرچه ۳۶۰هزار سرباز اسرائیلی فراخوانده شدهاند، اما با گذشت سههفته (از ۱۵مهرماه برابر با ۷اکتبر) نتانیاهو هنوز اجازه ورود زمینی را صادر نکرده است. ارتش میگوید که چند تهاجم کوتاه روی مرز انجام داده است و در روزهای آینده باز هم بیشتر خواهد شد. ایالات متحده از اسرائیل خواسته که - حتی با وجود حمایت کامل از متحد خود- در تهاجم زمینی عجله نکند؛ اما ملاحظات داخلی نیز در این تاخیر نقش داشته است. فراتر از گروگانها، نگرانی درباره تلفات عملیات و عدم قطعیت درباره نابودی حماس وجود دارد.
به گفته یک مقام اسرائیلی، سه افسر ارشد نظامی و یک دیپلمات خارجی آشنا با مذاکرات، یکی از نگرانیهای فوری سرنوشت گروگانها و مذاکرات با میانجیگری قطر برای آزادی دستکم برخی از آنها است. اسرائیل میخواهد زمان بیشتری را برای پیشرفت این مذاکرات در نظر بگیرد تا شاید آزادی زنان و کودکان اسیر را تضمین کند. به گفته مقامات و افسران، درحالیکه اختلافات داخلی کمی درباره مجاز بودن یک بازه زمانی کوتاه برای مذاکره بیشتر وجود دارد، اما بین تشکیلات نظامی و بخشهایی از کابینه نتانیاهو اختلاف وجود دارد. رهبری نظامی قبلا یک طرح تهاجم را نهایی کرده است؛ اما نتانیاهو با امتناع از امضای آن افسران ارشد را خشمگین کرده است تا حدی به این دلیل که او خواهان تایید یکپارچه اعضای کابینه جنگی است. تحلیلگران بر این باورند که نتانیاهو درباره دادن مجوز یک جانبه محتاط است؛ زیرا با کاهش اعتماد عمومی به رهبری او، میترسد در صورت شکست عملیات، مقصر شناخته شود.
«پریانکا شانکار» و «عدنه محمد» هم در گزارش ۲۷اکتبر در الجزیره نوشتند که اسرائیل همچنان به کوبیدن غزه ادامه میدهد و دهها فلسطینی را قربانی کرده است که بسیاری از آنها کودک بودهاند. ارتش اسرائیل اعلام کرده که «مدحت مباشر»، فرمانده نظامی یگان خان یونس حماس را کشته است. ارتش گفت که عملیات پنجشنبهشب با همکاری آژانس امنیتی شین بت انجام گرفته است. وزارت بهداشت فلسطین هم اسامی هزاران فلسطینی کشته شده در حملات اسرائیل را اعلام کرد. بر همین اساس، تاکنون نزدیک به ۷۰۳۰فلسطینی طی حملات اسرائیل جان خود را از دست دادهاند. از سوی دیگر، «لین هستیگنز» هماهنگکننده سازمان ملل در امور فلسطین میگوید که اسرائیل «آشکارا» مخالف کمک رسانی به شمال غزه است. او افزود: «اسرائیل آشکارا اعلام کرده است که به ما اجازه کمکرسانی و امدادرسانی به شمال غزه را نمیدهد.» گزارشگران الجزیره همچنین به نقل از مقامهای سازمان ملل نوشتند که «به زودی بسیاری از مردم در نوار غزه بهدلیل عدم کمکرسانی جان خود را از دست خواهند داد.» آنها اعلام کردند که به زودی بسیاری از مردم غزه نه به خاطر بمباران هوایی بلکه در نتیجه محاصره و نرسیدن کمکها از بین خواهند رفت. سازمان بهداشت جهانی هم اعلام کرد که بر اساس برخی برآوردهای دریافتی، حدود هزار جسد ناشناخته در ویرانههای غزه وجود دارد.