محافظه‌کاران در انتخابات پارلمانی زلزله سیاسی به پا کردند
فروپاشی کامل سوسیالیست‌های یونانی
این بازیگر ۵۵ساله ترجیح خود را به وضوح بیان کرد. او گفت: «شهروندان خواهان یک دولت قوی با افق چهار ساله هستند.» وی افزود: «زلزله سیاسی امروز همه ما را به سرعت بخشیدن به روند راه‌حل قطعی برای دولت فرامی‌خواند.» سیپراس همچنین به احتمال رای‌گیری جدید اشاره کرد و گفت: «چرخه انتخابات هنوز به پایان نرسیده است.» او گفت که نبرد بعدی «حساس و نهایی» خواهد بود. از روز دوشنبه، «کاترینا ساکلاروپولو» رئیس‌جمهور یونان به سه حزب برتر - یعنی «دموکراسی نوین»، «سیریزا» و حزب سوسیالیست «پاسوک» - سه روز فرصت می‌دهد تا یک دولت ائتلافی تشکیل دهند. اگر همه آنها شکست بخورند، ساکلاروپولو یک دولت موقت را برای تدارک انتخابات جدید حدود یک‌ماه بعد منصوب خواهد کرد.
در اوایل دیروز دوشنبه، درحالی‌که نظرسنجی‌ها نشان می‌داد که «دموکراسی نوین» در مسیر ظهور به‌عنوان بزرگ‌ترین حزب در پارلمان قرار دارد، اما مقام‌های آن حزب نشان دادند که ترجیح می‌دهند به دنبال رای‌گیری دوم باشند. «تاکیس تئودوریکاکوس» وزیر نظم عمومی، اندکی پس از بسته شدن نظرسنجی عصر یکشنبه در تلویزیون اسکای گفت: «ما گفته‌ایم که می‌خواهیم مستقیما حکومت کنیم، زیرا این امر ثبات و راه پیش رو را تضمین می‌کند. بنابراین ما حق داریم در انتخابات بعدی از مردم یونان درخواست کنیم.» این انتخابات بر اساس قانون جدید نمایندگی تناسبی برگزار شد که به‌ویژه کسب کرسی‌های کافی در پارلمان برای تشکیل دولت را برای هر حزبی دشوار می‌کند. اگر انتخابات دومی برگزار شود، احتمالا در اواخر ژوئن یا اوایل ژوئیه، قانون دوباره تغییر خواهد کرد و به سیستمی تغییر خواهد کرد که به حزب پیشرو با «کرسی‌های جایزه» پاداش می‌دهد و کسب اکثریت پارلمانی را برای نامزد پیشتاز آسان‌تر می‌کند.
جدایی سیاسی در بین جوانان
انتخابات روز یکشنبه (۳۱اردیبهشت‌ماه) اولین انتخابات یونان از زمانی است که اقتصاد این کشور تحت نظارت شدید وام‌دهندگان بین‌المللی که طی بحران مالی تقریبا یک‌دهه‌ای این کشور کمک مالی ارائه کرده بودند، متوقف شد و به بن‌بست رسید. میتسوتاکیسِ ۵۵ساله - مدیر اجرایی سابق بانکداری و مشاور شرکت مدیریت جهانی - که در هاروارد تحصیل کرده است، در آخرین انتخابات سال۲۰۱۹ با وعده اصلاحات تجاری محور پیروز شد و قول داد به کاهش مالیات، افزایش سرمایه‌گذاری و تقویت اشتغال طبقه متوسط ادامه دهد. محبوبیت او پس از فاجعه ریلی در ۲۸فوریه که منجر به کشته شدن ۵۷نفر شد، آسیب دید. سپس مشخص شد که ایستگاه‌های قطار دارای کارکنان نابلد و زیرساخت‌های ایمنی خراب و قدیمی هستند.
هزاران نفر از مردم که بسیاری از آنها دانشجویانی مانند قربانیان فاجعه راه‌آهن هستند، در اعتراض به آنچه به‌عنوان سهل‌انگاری از سوی دولت می‌دیدند، در سراسر شهرهای یونان تظاهرات کردند. با این حال، با رشد ۹/ ۵درصدی اقتصاد در سال۲۰۲۲ و کاهش بیکاری و تورم، نظرسنجی‌ها نشان می‌دهد که نخست‌وزیر به‌طور پیوسته در آستانه انتخابات پیشتاز است. «جورج تزوگوپولوس» مدرس دانشگاه دموکریتوس تراکیه، به الجزیره گفت که جوانان از کل طبقه سیاسی ناراضی هستند. او گفت: «اما اتفاقی که افتاد این بود که آنها حاضر نشدند و رای ندادند. آنها خشم خود را با تظاهرات یا از طریق رسانه‌های اجتماعی ابراز کردند.» تزوگوپولوس افزود: «این‌گونه بود که دموکراسی نوین موفق شد چنین موفقیت چشمگیری را به‌دست آورد.» میزان مشارکت به ۶۰درصد رسید و میزان رای ممتنع کمتر از حد انتظار بود.
«گلیکریا تزیما» بازنشسته ۶۲ساله، با استقبال از نتایج گفت: «دموکراسی امروز پیروز شد؛ نه تنها دموکراسی نوین بلکه دموکراسی در کل.» او ادامه داد: «ما می‌خواهیم ادامه آنچه را که در چهار سال گذشته ایجاد شده است، ببینیم و بحران را پشت سر بگذاریم. ما یونانی‌ها دوران سختی را پشت سر گذاشتیم و دیدیم که با این دولت و این نخست‌وزیر آینده‌ای داریم.»
زلزله سیاسی در یونان
«نیکی کیتسانتونیس» هم در گزارش ۲۲ مه در نیویورک تایمز نوشت، حزب میتسوتاکیس، نخست‌وزیر محافظه‌کار یونان در مسیر کسب یک پیروزی قاطع در انتخابات سراسری روز یکشنبه بود؛ اما از اکثریت لازم برای رهبری یک دولت تک‌حزبی برخوردار نبود و زمینه را برای یک رای‌گیری دیگر در عرض چند هفته از زمان ریاست‌جمهوری مهیا کرد. به نظر می‌رسد که میتسوتاکیس تشکیل یک ائتلاف حکومتی را رد می‌کند. میتسوتاکیس نتیجه اولیه را یک «زلزله سیاسی» توصیف کرد که خواستار «دستی برتر در سکان هدایت» یونان بود و گفت که هرگونه مذاکره با شرکای احتمالی ائتلافی به بن‌بست منجر می‌شود.
با ۷/ ۹۳درصد آرای شمارش‌شده تا یکشنبه‌شب (۳۱اردیبهشت‌ماه) و حزب «دموکراسی نوین» که جلوتر از سیریزا است، میتسوتاکیس از جمعیت هوادار تشویق‌کننده‌اش در بیرون دفتر حزبش در آتن استقبال کرد. او گفت: «ما کشور را سرپا نگه داشتیم و پایه‌های یک ملت بهتر را پی ریزی کردیم. ما با هم در نبرد بعدی خواهیم جنگید تا در انتخابات بعدی آنچه پیش‌تر درباره آن تصمیم گرفته بودیم، یعنی یک دموکراسی نوین خودمختار، محقق شود.»
نتایج اولیه نشان داد که پس از آنکه حزب «دموکراسی نوین» از یونانی‌ها خواست ثبات اقتصادی و سیاسی را به جای «آشوب» در یک کارزار پرتنش انتخاب کنند، تا یکشنبه شب ۸/ ۴۰درصد از آرا را به‌دست آورده بود. حزب چپ میانه سیریزا به رهبری نخست‌وزیر سابق الکسیس سیپراس که یونان در دوران تصدی او در سال۲۰۱۵ نزدیک بود از منطقه یورو خارج شود، با ۷/ ۲۰درصد آرا در جایگاه دوم قرار گرفت. حزب سوسیالیست پاسوک-کینال با کسب ۶/ ۱۱درصد در جایگاه سوم قرار گرفت.
روز دوشنبه (۱خردادماه)، زمانی که نتیجه نهایی مشخص شد، حزب پیشرو دستور تشکیل دولت را خواهد گرفت. اما به نظر می رسد که به احتمال زیاد نخست‌وزیر این گزینه را بررسی نخواهد کرد و منجر به برگزاری انتخابات جدید احتمالا در ژوئن یا اوایل ژوئیه خواهد شد. نتایج اولیه نشان داد که دموکراسی نوین در مسیر کسب ۱۴۵کرسی در پارلمان قرار داشت. این در حالی است که سیریزا هم ۷۲کرسی از پارلمان دارای ۳۰۰کرسی به‌دست آورد. عملکرد ضعیف سیریزا گمانه‌زنی‌ها را در رسانه‌های خبری یونان درباره آینده حزب چپ میانه برانگیخت.
«سرافیم سفریادس» استاد سیاست و تاریخ در دانشگاه پانتیون آتن گفت: «این منعکس‌کننده فروپاشی کامل استراتژی سیریزا، انحراف دائمی آن به سمت راست، یک موقعیت خاص در چپ است که سردرگمی و تضعیف روحیه را عمیق‌تر کرد.» وی همچنین به رای ممتنع بالای ۴۰درصد اشاره و خاطرنشان کرد: نتایج اولیه نشان داد که مشارکت ۶۰درصد بوده است. سه عامل بر ابهام انتخابات روز یکشنبه افزود: ازآنجاکه انتخابات بر اساس نظام نمایندگی تناسبی ساده برگزار شد، انتظار می‌رفت که یک برنده قطعی وجود نداشته باشد که این مساله قدرت را برای یک حزب واحد دشوار می‌کند. هر رای دومی تحت یک سیستم متفاوت برگزار می‌شود که «کرسی‌های پاداش» را به حزب برنده می‌دهد و به دموکراسی جدید شانس بیشتری برای تشکیل یک دولت مستقل می‌دهد.
میتسوتاکیس در سخنرانی کمپین انتخاباتی خود در آتن در جمعه شب به موفقیت دولتش در افزایش رشد (در حال حاضر دو برابر میانگین منطقه یورو)، جذب سرمایه‌گذاری و تقویت قدرت دفاعی کشور در بحبوحه دوره تنش با ترکیه اشاره کرد. او گفت: «اکنون زمان آزمایش‌هایی نیست که راه به جایی نمی‌برد» و افزود که دستیابی به رتبه‌بندی سرمایه‌گذاری که به یونان اجازه می‌دهد هزینه‌های استقراض خود را کاهش دهد، نیازمند یک دولت باثبات است. میتسوتاکیس همچنین نسبت به موضع سخت یونان در قبال مهاجرت که شامل تشدید کنترل‌های مرزی و کاهش ۹۰درصدی ورود مهاجران از سال۲۰۱۵ تاکنون شده است، ابراز تاسف نکرد. میتسوتاکیس روز جمعه در جمع هوادارانی که پرچم یونان را به اهتزاز درآوردند، گفت: «یونان مرزهایی دارد و باید از آن مرزها محافظت شود.»
