پروژه مهاجران گمشده
هشتمین دوره کنفرانس گفت‌وگوی مدیترانه‌ای
این کنفرانس که از سال2015 توسط وزارت امور خارجه و موسسه مطالعات سیاسی بین‌المللی برگزار می‌شود، در روز جمعه 2دسامبر با تبریک رئیس‌جمهور، سخنرانی معاون رئیس شورا و وزیر امور خارجه و همکاری‌های بین‌المللی ایتالیا، رسما افتتاح می‌شود و در روز پایانی با سخنرانی روسای‌جمهور نیجرو موریتانی و جیامپیرو ماسولو رئیس موسسه مطالعات سیاسی بین‌المللی و نخست‌وزیر، ایتالیا به پایان می‌رسد.
مشارکت نمایندگان عالی از سراسر منطقه مدیترانه و همچنین نمایندگان تعدادی از سازمان‌های بین‌المللی مرتبط تایید شده است. علاوه بر روسای‌جمهور موریتانی و نیجر، شاهزاده حسن بن‌طلال به نمایندگی از پادشاه اردن در این اجلاس مشارکت دارند. همچنین وزرای خارجه الجزایر، عربستان سعودی، اردن، عراق، لبنان، لیبی، فلسطین، ترکیه، یمن، کرواسی، انگلیس، اسلوونی، اسپانیا، وزیر انرژی و محیط زیست یونان، معاون وزیر خارجه آمریکا، گزارشگر ویژه سازمان ملل درباره آزادی مذهبی یا عقیدتی، دبیرکل اتحادیه کشورهای عرب، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، دبیرکل اتحادیه مدیترانه، فرستاده ویژه دبیرکل سازمان ملل متحد در امور سوریه و هماهنگ‌کننده ویژه سازمان ملل متحد در امور لبنان حضور دارند.
گفت‌وگوهای مدیترانه‌ای ابتکار اصلی دیپلماسی عمومی سالانه وزارت امور خارجه ایتالیاست. این رویداد که از سال 2015 با همکاری ISPI سازمان‌دهی شده است، نمایندگان نهادی، کارشناسان، تحلیلگران، جوانان و نمایندگان جامعه مدنی، اقتصاد و رسانه‌ها را گرد هم می‌آورد تا چالش‌های اصلی در مدیترانه را مورد بحث قرار داده و همکاری‌های درون منطقه‌ای را تقویت کنند. موضوعاتی همچون «امنیت مشترک»، «شکوفایی مشترک»، «مهاجرت‌ها»، «فرهنگ و جامعه مدنی» از جمله محورهای این نشست است. هدف این رویداد تشویق بحث آزاد و غیررسمی در سطح بالا درباره چالش‌های مدیترانه بزرگ است تا به محوریت این منطقه استراتژیک برای سیاست خارجی ایتالیا، از طریق تعریف مشترک «دستور کار مثبت» برای بازنگری در سیاست‌های این منطقه اهمیت دهد.
نشست امسال طیف گسترده‌ای از موضوعات را پوشش خواهند داد. همچنین به تاثیرات جنگ در اوکراین بر منطقه، به‌ویژه در زمینه انرژی و امنیت غذایی مربوط می‌شود. به‌طور خاص، به موضوع امنیت که بر منطقه تاثیر می‌گذارد و بحران‌های حل‌نشده تا آینده چندجانبه‌گرایی و نظم جهانی خواهد پرداخت. موضوع رفاه شامل انرژی (امنیت و انتقال) و مسائل غذایی، امنیت آب، بازنگری در زنجیره ارزش جهانی و سازگاری مناطق شهری با تغییرات آب و هوایی خواهد بود. در این نشست به موضوع «مهاجرت‌ها» پرداخته خواهد شد. در روز 3دسامبر، در حاشیه کنفرانس، دومین نشست گفت‌وگوی وزیران درباره امنیت غذایی در دریای مدیترانه نیز برگزار خواهد شد. ابتکاری که ایتالیا در ژوئن گذشته برای پاسخ به اثرات بحران اوکراین بر دسترسی به غذا، مواد خام در منطقه‌ای که وابستگی کشورها به صادرات غلات از اوکراین و روسیه راه‌اندازی کرده است.
با هدف تقویت مشارکت ایده‌ها و پیشنهادها، در ماه‌های اخیر نتایج 42مطالعه در این زمینه منتشر شده و 25پانل از سوی برگزارکنندگان با شخصیت‌های بین‌المللی در بالاترین سطح برگزار شده است تا درباره واقعیات کشورهای منطقه بحث شود. در طول هفت سال اخیر این نشست بین‌المللی به یک رویداد مهم و تاثیرگذار در سطح بین‌المللی تبدیل شده است. در نشست سال گذشته میلادی، ماهیت کنفرانس را به‌عنوان یک رویداد جهانی مورد تایید قرار گرفت و بیش از 15000نفر از بیش از 100کشور به‌صورت آنلاین این نشست را دنبال کردند که نشانگر وزن سیاسی و علمی آن است که بسیار فراتر از مرزهای مدیترانه است.
نشست سال جاری درحالی برگزار می‌شود که گزارش جدید منتشرشده سازمان بین‌المللی مهاجرت نشان می‌دهد بیش از ۵۰هزار نفر در ۸سال گذشته، جان خود را در مسیرهای مهاجرتی از دست داده‌اند، هویت و ملیت بیش از ۶۰درصد پناه‌جویان کشته‌شده، ناشناس باقی مانده و مسیرهای مدیترانه، مرگبارترین مسیرها بوده است. از زمان آغاز «پروژه مهاجران گمشده» در سال۲۰۱۴ و با وجود افزایش تلفات جانی، دولت‌ها اقدامات اندکی برای رسیدگی به بحران جهانی مهاجران گمشده انجام داده‌اند. در میان مهاجران مفقودشده که ملیت آنها قابل شناسایی است، بیش از ۹هزار نفر از کشورهای آفریقایی، بیش از ۶هزار و ۵۰۰نفر از آسیا و ۳هزار نفر از قاره آمریکا هستند. افغانستان، سوریه و میانمار سه کشور مبدأ اصلی پناه‌جویان هستند و خشونت و شرایط نامساعد داخلی از عواملی است که بسیار از مردم این کشورها را وادار کرده تا خانه‌های خود را ترک کنند.
دریای مدیترانه همچنان مرگبارترین مکان برای مهاجران در سراسر جهان است. با وجود کاهش تعداد پناه‌جویان و مهاجرانی که طی چند سال اخیر از دریای مدیترانه عبور می‌کنند، تلفات عبور از این مسیر بالا است. تنها در سال۲۰۱۶ شمار مهاجران کشته‌شده در مدیترانه به ۸ هزار نفر می‌رسید. این رقم در سال‌های ۲۰۱۷، ۲۰۱۸ و ۲۰۱۹ میلادی به ترتیب حدود ۶هزار و ۲۰۰، ۴هزار و۷۰۰ و یک‌هزار و۶۰۰ نفر بود. در سال جاری میلادی ۸۴۰ مهاجر در دریای مدیترانه جان خود را از دست داده‌اند و این نشان می‌دهد با وجود کاهش شمار قربانیان اما این روند کماکان ادامه دارد.
از بین بیش از ۴۸هزار و ۲۰۰مهاجر کشته و مفقودی بین سال‌های۲۰۱۴ تا ۲۰۲۲ در سراسر جهان، حدود نیمی از این مرگ‌‌ومیرها یعنی ۲۳هزار و ۹۷۰مورد در دریای مدیترانه اتفاق افتاده است. مسیر مدیترانه مرکزی از شمال آفریقا به سمت ایتالیا و تا حدی مالت بیشترین تعداد مرگ و میر و ناپدید شدن گزارش شده است. مرگبارترین مسیر مهاجرت غیرقانونی به اروپا، آب‌های مرکزی مدیترانه از مبدأ لیبی و تونس به سمت مالت یا ایتالیا بوده است که مهاجران با قایق‌های خطرناک سعی در گذر از آن داشته‌اند.
