پادشاه مالزی گره کور پارلمان در تعلیق را باز میکند
همه راهها به احمدشاه میرسد
۱) سلطان عبدالله کیست؟
رئیس دولت مالزی به عنوان «یانگ دی پرتوان آگونگ» شناخته میشود و این موقعیت براساس چرخش منحصربهفرد در میان خانوارهای سلطنتی این کشور پر شده است. هر پادشاه معمولا به مدت پنج سال این پست را در اختیار دارد، اما سلطان عبدالله پس از آنکه سلفش سلطان محمد پنجم به طور ناگهانی اعلام کرد از قدرت کنار میرود، تاج و تخت را به دست گرفت. سلطان عبدالله از ایالت مرکزی «پاهانگ» میآید. او تنها یک هفته قبل از اینکه «آگونگ» نامیده شود، به عنوان ششمین سلطان پاهانگ معرفی شد و جایگزین پدر ۸۸ساله خود شد. این مرد ۵۹ساله در انگلستان به مدرسه رفت و در آکادمی نظامی در سندهرست حضور یافت. او متاهل و دارای ۹ فرزند است و در جوانی یک بازیکن مشتاق چوگان و فوتبال بود و حتی نماینده ایالت خود بود. او رئیس سابق فدراسیون فوتبال مالزی است و براساس بیوگرافی رسمیاش، در کمیته اجرایی فیفا نیز حضور داشته است.
۲) نقش شاه پس از انتخابات چگونه بوده است؟
کمیسیون انتخابات در ساعات اولیه صبح یکشنبه نتایج انتخابات را اعلام کرد. این اولین بار بود که این نظرسنجی به «مجلس معلق» منجر میشد. انور بلافاصله پس از آن اعلام کرد از حمایت کافی برای فرماندهی اکثریت مجلس برخوردار است؛ چند ساعت بعد محیالدین نیز همین ادعا را کرد. در میان این بلاتکلیفی، پادشاه بیانیهای صادر کرد و مهلتی را برای روز دوشنبه برای ائتلافها تعیین کرد تا ائتلافهای جدید را تشکیل و آنها را به کاخ شاهی تحویل دهند. در میان اظهارات متناقض، حمایتها و مجموعهای از جلسات بین دو ائتلاف اصلی و شرکای موردنیاز برای تشکیل دولت، سلطان عبدالله مهلت را ۲۴ ساعت تمدید کرد. انور و محیالدین اندکی پس از پایان مهلت روز سهشنبه، به طور جداگانه در کاخ با او ملاقات کردند و ظاهرا هیچیک از آنها ۱۱۲ کرسی لازم را به دست نیاوردند.
پادشاه یک دولت «وحدت» را بین حزب چندقومیتی PH و محافظهکار مسلمان مالایی PN پیشنهاد کرد. محیالدین گفت او این پیشنهاد را رد کرده است. در همین حال، انور به خبرنگاران گفت میخواهد یک دولت قوی تشکیل دهد «که از نظر نژاد، مذهب یا منطقه فراگیرتر باشد». ائتلاف «باریسان ناسیونال» (BN) که تا سال ۲۰۱۸ بر سیاست مالزی تسلط داشت، از زمان انتخابات به عنوان تاجبخش ظاهر شد، هرچند از سوی بسیاری از رایدهندگان رد شد. ۳۰ کرسی آن ائتلاف، اکثریت موردنیاز را برای تشکیل دولت به PH میدهد. اما اگر آنها با PN همسو شوند، تا حدودی به این ائتلاف کمک میکند تا به یاری پوتراجایا، پایتخت اداری، برود. درهرحال، پس از این دیدارها، سلطان عبدالله با انتشار بیانیهای اعلام کرد تشکیل دولت جدید را با «کنفرانس حاکمان»، گروهی از همه سلاطین مالزی، در جلسه صبح پنجشنبه مورد بحث قرار خواهد داد.
۳) آیا پادشاه قبلا نخستوزیری انتخاب کرده است؟
مالزی یک دموکراسی پارلمانی است که بر آن اساس، حزب یا ائتلافی که بیشترین کرسیها را در انتخابات عمومی کسب کند، دولت را تشکیل میدهد. رهبر آن حزب یا ائتلاف معمولا نخستوزیر میشود. نقش پادشاه مشروطه کشور تا حد زیادی مشورتی است؛ اما براساس قانون اساسی، پادشاه این قدرت را دارد که نخستوزیری را که به اعتقاد او اعتماد قانونگذاران را دارد، منصوب کند. این قدرت از فوریه ۲۰۲۰، زمانی که جنگ قدرت منجر به فروپاشی دولت PH انتخابشده در سال ۲۰۱۸ و استعفای نخستوزیر وقت ماهاتیر محمد شد، دو بار استفاده شده است.