سوناک جانشین تراس شد
اولین نخست وزیر هندی تبار در بریتانیا
جانسون برای حفظ منافع حزب از رقابتها کنار کشید
از زمانی که لیز تراس روز پنجشنبه استعفای خود را اعلام کرد، نامزدها دیوانهوار برای جمعآوری رای قانونگذاران حزب محافظهکار برای پست نخستوزیری در داونینگ استریت مانور دادهاند. سوناک که تابستان امسال در رقابتها از تراس شکست خورد، در رقابت با او نخستوزیر مستعفی، تلاشی سخت و در نهایت بیهوده داشت و نتوانست آنگونه که قدرتمند شروع کرده بود، رقابتها را به پایان برساند.
فرد مورد علاقه؟
ریشی سوناک پس از خروج بوریس جانسون از رقابت رهبری حزب محافظهکار برای جایگزینی لیز تراس مورد علاقه توریها برای تصدی پست نخستوزیری بریتانیا قرار گرفته است. به گزارش الجزیره، با حمایت نزدیک به ۱۵۰نماینده محافظهکار، سوناک - که در دوران جانسون وزیر خزانهداری بود – بهعنوان پیشتاز در رقابت رهبری حزب محافظهکار ظاهر شد. تنها رقیب دیگر، پنی موردانت، طبق گزارشها از حمایت کمتر از ۳۰نماینده مجلس برخوردار است. یک نامزد برای شرکت در رقابتهای انتخاباتی نیاز به حمایت حداقل ۱۰۰نماینده مجلس دارد. جانسون از تعطیلات خود در دریای کارائیب به خانه برگشته بود تا از حمایت ۱۰۰قانونگذار برای شرکت در رقابت برای جانشینی تراس، زنی که در ماه سپتامبر جانشین او شد، شرکت کند. جانسون پس از چندین رسوایی مربوط به دوران کرونا مجبور به کنارهگیری از این پست شده بود.
او اواخر روز یکشنبه گفت که از حمایت ۱۰۲قانونگذار برخوردار شده است و میتواند «به داونینگاستریت بازگردد»، اما نتوانست ریشی سوناک یا پنی موردانت دیگر نامزد را متقاعد کند که «در راستای منافع ملی» گرد هم آیند. جانسون گفت: «من معتقدم که چیزهای زیادی برای ارائه دارم؛ اما فکر میکنم که اکنون زمان مناسبی نیست.» نخستوزیر سابق تا روز یکشنبه حمایت عمومی کمتر از ۶۰ قانونگذار محافظهکار را بهدست آورده بود. اظهارات جانسون احتمالا راه را برای رقیب اصلی او، سوناک ۴۲ساله هموار میکند تا نخستوزیر شود و امروز را بهعنوان اولین روز کاریاش در این مقام ثبت کند. در صورت تایید، او جایگزین نخستوزیری خواهد شد که پس از اجرای یک برنامه اقتصادی که باعث آشفتگی بیشتر در بازارهای مالی شد، مجبور شد از پست نخستوزیری کنارهگیری کند.
اگر دو نامزد نتوانند رای حد نصاب را بهدست آورند، به رأیگیری اعضای حزب میروند و برنده آن روز جمعه اعلام میشود، درست چند روز قبل از اینکه جرمی هانت، وزیر دارایی جدید، وضعیت مالی کشور را در چارچوب برنامه بودجهای جدید اعلام کند. استعفای لیز تراس این نگرانیها را افزایش داده بود که جانسون با حمایت اعضای حزب و نه اکثریت قانونگذاران در پارلمان به داونینگاستریت بازگردد و حزب را دچار دوپارگی کند. اما هانت اواخر روز یکشنبه حمایت خود را از سوناک اعلام کرد. دانیل کاوشینسکی، قانونگذار محافظهکار گفت: «من هرگز این نوع کینه و تفرقه را به رسمیت نمیشناسم و بسیار بیثباتکننده است. این برای حزب و کشور بیثباتکننده است.»
حزب دوپاره
برخی از حامیان جانسون میخواستند به موردانت که خود را بهعنوان کاندیدای وحدت معرفی کرده بود، روی بیاورند؛ اما بسیاری بلافاصله به سوناک روی آوردند. یک منبع نزدیک به کمپین موردانت گفت که وزیر دفاع سابق اما ناامید نشد و به کار خود ادامه داد. یک منبع در وصف پنی موردانت گفته بود: «او کاندیدای متحدکنندهای است که به احتمال زیاد جناحهای حزب محافظهکار را در کنار هم نگه میدارد.» جانسون از زمانی که در سال۲۰۰۸ شهردار لندن شد، در عرصه سیاست بریتانیا نقشآفرینی کرد و در سال۲۰۱۶ به چهره انتخاباتی برگزیت تبدیل شد. درحالیکه او در سال۲۰۱۹ حزب محافظهکار را به سمت یک پیروزی قاطع رهبری کرد، تنها سه سال بعد با شورش وزرای خود مجبور به ترک خانه شماره۱۰ شد.
سوناک بعد از کنارهگیری نخستوزیر سابق بریتانیا از رقابتهای درونگروهی گفت که امیدوار است جانسون با کمک به زندگی عمومی به فعالیتهای خود در داخل و خارج از کشور ادامه دهد. یکی از حامیان سوناک که خواست نامش فاش نشود، به خبرگزاری رویترز گفت که واکنش اصلی جانسون تسکین درد توریها بود؛ زیرا اگر جانسون پیروز می شد، حزب خود را از هم میپاشید. لوسی آلن، یکی دیگر از قانونگذاران محافظهکار، در توییتر نوشت: «من از بوریس برای تصدی پست نخستوزیری حمایت کردم؛ اما فکر می کنم او کار درستی برای کشور انجام داده است.»
سایر طرفداران بوریس جانسون نیز بلافاصله پس از کنارهگیریاش کشتی خود را عوض کردند و وارد حمایت از نامزدهای دیگر شدند. ندیم زهاوی، وزیر کابینه که روز قبل مقالهای در وبسایت دیلی تلگراف در تمجید از جانسون منتشر کرده بود، گفت: «یک روز در سیاست زمان زیادی است.» او در ادامه نوشته بود: «ریشی فوقالعاده با استعداد است، اکثریت قوی را در حزب محافظهکار پارلمانی داشته و از حمایت و وفاداری کامل من برخوردار خواهد بود.» پیش از این، بسیاری از قانونگذاران محافظهکار که معمولا از جانسون حمایت میکنند، حمایت خود را از سوناک اعلام کردند و گفتند که کشور پس از ماهها آشفتگی که جرقهای را در سرتاسر جهان به وجود آورده به یک دوره ثبات نیاز دارد.
جانسون همچنان با تحقیقات درباره اینکه آیا پارلمان را درباره میهمانیهای داونینگاستریت در طول قرنطینه کووید-۱۹ گمراه کرده یا خیر، مواجه است. در صورت مجرم شناخته شدن او ممکن است مجبور به استعفا یا تعلیق از سمت خود شود. الکس دین، یکی از مفسران محافظهکار میگوید با وجود اینکه جانسون پیشنهاد بازگشت خود را کنار گذاشت، بسیاری از مردم بریتانیا معتقدند که او همچنان میتواند در آینده دوباره نامزد شود. دین در گفتوگو با الجزیره گفت: «یک هفته پیش اگر به این فکر میکردیم که بوریس جانسون دوباره به زودی نخستوزیر ما شود، شگفتزده میشدیم. اینجا اما در لندن گردبادی از رویدادها رخ میدهد.» ناظران میگویند هرگز بوریس جانسون را بهطور کامل نادیده نگیرید. در واقع، او در پیامی که به هوادارانش میفرستد، در را برای بازگشت باز گذاشته است و میگوید که این بار نمیخواهد برای رسیدن به مقصد بدود.