راههای ورود و خروج به ماریوپل بسته شد
کاهش حمایت تسلیحاتی غرب از اوکراین
سیانان نمیتواند بهطور مستقل ادعاهای آندریوشچنکو را که در ماریوپل نیست، تایید کند؛ اما وی میگوید این اطلاعات را از مردم این شهر گرفته است. مقامات اوکراینی و آمریکایی مدعی شدهاند که نیروهای روسی اقدام به پاکسازی غیرنظامیان در مناطق تحت کنترل خود کردهاند، به این طریق که برخی را غربالگری بیومتریکی یا تلفنهای آنها را مصادره کرده و در برخی موارد، بر خلاف میلشان آنها را به روسیه فرستادهاند. شورای شهر ماریوپل مدعی است که پاکسازی بخشی از تلاش گستردهتر روسیه برای سرپوش گذاشتن بر جنایات جنگی احتمالی انجامشده در این شهر بوده است. از سوی دیگر نیروهای اوکراینی که از شهر دفاع میکردند، اولتیماتوم وزارت دفاع روسیه را که از آنها در شهر خواسته بود تسلیم شوند، رد کردند.
شگفتی اوکراین
مقابله اوکراین با حمله روسیه جهان را شگفتزده کرده است. هنگامی که ولادیمیر پوتین، رئیسجمهوری روسیه، در اواخر فوریه به ارتش خود دستور حمله به همسایه خود را صادر کرد، اکثر مردم جهان متحیر شدند. انتظار میرفت ارتش جدید و حرفهای روسیه پیشرفتهای گستردهای داشته باشد؛ اما هنوز بین شهرت ادعایی و عملکرد آنها فاصله زیادی وجود دارد. به گزارش الجزیره، با این حال، مقاومت اوکراین بسیار قویتر از آنچه پیشبینی میشد، بود و ستونهای زرهی روسیه نه تنها متوقف، بلکه در بسیاری از موارد منهدم شدند, زیرا اوکراین از سلاحهایی که بیشترین تاثیر را داشت، با انرژی و انگیزه فراوان برای انهدام آنها استفاده کرد. از سویی، اوکراین شاهد سرازیر شدن سیلوار سلاح از اروپا و ایالات متحده بوده است.در آغاز جنگ، اوکراین ارتش کمی بزرگتر از فرانسه داشت. نیروهای این کشور که به خوبی آموزش دیدهاند، عمدتا به سلاحهای قدیمی شوروی مانند تانکهای T-۷۲ و T-۸۰، باتریهای موشکهای دفاع هوایی S-۳۰۰ و ترکیبی از جتهای جنگنده سوخو و میگ مجهز بود. با این حال موفقیتهای فراوان اوکراین تحت تاثیر پیشروی نیروهای روسیه، هرچند ضعیف و محرومیت اوکراین برای استفاده از حریم هوایی خود، قرار گرفت و همین امر موجب شد که اوکراین از نظر تسلیحاتی دچار فرسایش شود.اوکراین برای زنده ماندن و پیروزی بر حمله بعدی روسیه به دریافت بیشتر سلاحهای سنگین نیاز خواهد داشت. البته شهرت روسیه در حال از بین رفتن است، ارتش این کشور اکنون نام ناتوانی را با خود به یدک میکشد. پوتین سلاحها و نیروهایی را فراتر از مرزهای خود جمعآوری کرده است تا بر مرحله بعدی حمله تمرکز کند. ترفیع ژنرال الکساندر دوورنیکوف بهخاطر تاکتیکهای مملو از خشونتش در چچن و سوریه، به این معنی است که او اکنون فرماندهی نیروهای روسی را برای مرحله بعدی این جنگ بر عهده گرفته است.روسیه بیشتر نیروها و زرهپوشهای خود را که در بلاروس مستقر بودند، انتقال داده است و نیروهای خود را بهگونهای توزیع میکند که آنها در شرق اوکراین متمرکز شوند و دونباس هدف اصلی است. با تمرکز نظامی روسیه در شمال در نزدیکی خارکیف، در جنوب در نزدیکی ماریوپل و اکنون تمرکز زیاد در شرق، واحدهای مکانیزه اوکراینی که روسیه را عقب نگه میدارند، در خطر محاصره و قطع ارتباط هستند.
با در نظر گرفتن حمله بعدی، شش هفته پس از درگیری، نیاز اوکراین به سیستمهای تسلیحات سنگین، بسیار است. در صدر این فهرست، جتهای جنگنده قرار دارند؛ چیزی که اتحادیه اروپا و ایالات متحده تمایلی به ارائه آن ندارند. اتحادیه اروپا و ایالات متحده به کشورهای اروپای شرقی پیشنهاد این کار-تحویل جنگنده- را دادند که هنوز از میگها و جت های سوخوی که اوکراین بهشدت به آنها نیاز دارد، استفاده میکنند؛ اما این قراردادها از بین رفت زیرا همسایگان روسیه و غرب نمیخواهند درگیری اوکراین گسترش یابد و به جنگی گستردهتر تبدیل شود؛ چراکه احتمالا ناتو را پس از ارائه جنگندهها درگیر جنگ میکند و پتانسیل استفاده از تسلیحات هستهای هم به دیگر نگرانیها اضافه میشود.
تسلیحاتی که تاکنون تحویل داده شدهاند، ذاتا دفاعی هستند. اسلواکی باتریهای موشکی اس-۳۰۰ را در اختیار اوکراین قرار داد تا از حملات هوایی روسیه جلوگیری کند. جتهای روسی اکنون باید زیر پوشش رادار پرواز کنند؛ زیرا شبکه دفاع هوایی اوکراین بسیار فعال است و خسارات روسیه در روزهای اول جنگ سنگین بود. جتهای جنگنده روسی که در ارتفاع پایین پرواز میکنند طعمه آسانی برای سیستمهای دفاع هوایی دوش پرتاب مانند «اسکایاستریک» ارسالشده توسط انگلستان و «استینگر» ارسالشده توسط ایالات متحده شدهاند. سیستمهای دفاع هوایی قابل حمل توسط انسان، تاثیر زیادی در جنگ داشتهاند. تلفات روسیه در جتهای جنگنده و هلیکوپتر قابل توجه بوده و به اندازهای است که حملات را خنثی کرده است. سایر تسلیحات دوش پرتاب مانند جاولین، ستونهای زرهی روسیه را ویران کردهاند. نیروهای متحرکتر اوکراین توانستند حملات مسلحانه سنگینی را علیه اهداف روسیه انجام دهند و قبل از فرار سریع، آنها را نابود کنند. اما ذخایر آمریکا رو به اتمام است. یکسوم از موجودی جاولین آنها، پیشتر به اوکراین ارسال شده است و برنامهریزان نظامی ایالات متحده باید برای اهداف دفاعی خود هم یک انبار قابل توجه در نظر داشته باشند؛ چراکه اگر یک درگیری با یکی از دشمنان ایالات متحده مانند روسیه، کرهشمالی یا چین آغاز شود، واشنگتن خود به آنها نیاز خواهد داشت. هفته گذشته، جو بایدن، رئیسجمهوری آمریکا بهطور مستقیم از سازندگان تسلیحات آمریکایی درخواست کرد تا به افزایش تولید تسلیحات دستی برای برآورده کردن خواستههای ارتش اوکراین بشتابند. با این وجود، تصمیم ایالات متحده برای انتقال توپخانه سنگین ۱۵۵ میلی-متری، یک استثنای بزرگ در تحویل تجهیزاتی است که تاکنون به اوکراین میدادهاند و این سلاح، به عکس سلاحهای پیشین که دفاعی بودند، خاصیت تهاجمی دارد. هر چیزی که از سوی کشورها به اوکراین ارسال شود، با قدردانی دریافت خواهد شد؛ زیرا اوکراین به وضوح نشان داده است که میتواند از هر سلاحی که تاثیر زیادی داشته باشد، به خوبی استفاده کند.هواپیماهای بدون سرنشین و مسلحِ پرسهزن، معروف به پهپادهای «کامیکازه»، مانند «سوییچبلید»، بهخوبی در نبردهای شرق اوکراین عرضاندام کردهاند. البته ایالات متحده تنها تامین کننده تسلیحات نیست که سیاست انتقال تسلیحات خود را کاهش داده است، ایدههای اروپا درباره دفاع در شش هفته گذشته بهطرز چشمگیری تغییر کرده است.
سیاست دفاع جمعی اتحادیه اروپا با درگیری اوکراین تقویت شده است. این چندین نتیجه داشته است: اتحادیه اروپا در حال حاضر بیشتر شبیه به یک بلوک عمل میکند تا مجموعهای متفاوت از کشورهای مستقل. این بلوک بیش از ۶/ ۱میلیارد دلار کمک نظامی به اوکراین ارائه کرده است. اورسولا فوندرلاین، رئیس اتحادیه، در یک نمایش آشکار از همبستگی، از کییف بازدید کرد و قول حمایت اروپا را داد و اظهار کرد که اوکراین «آیندهای اروپایی» دارد و عضویت آن در اتحادیه به سرعت انجام خواهد شد.
ایده دفاع جمعی مبتنی بر نیروهای مسلح اتحادیه اروپا در حال حاضر مورد توجه اصلی است. تاکنون تنها با یک نیروی استقرار سریع ۵۰۰۰نفری موافقت شده است. این تعداد بسیار دورتر از آن چیزی است که مد نظر بوده و هنوز مخالفانی هم دارد. با این حال، حمله به اوکراین بهطور پیوسته نظر اروپاییها را تغییر میدهد؛ زیرا اروپاییها متوجه این واقعیت شدهاند که روسیه در استفاده از نیروی نظامی آشکار برای دستیابی به اهداف سیاست خارجی خود هیچ ابایی ندارد. آلمان با تخصیص مقادیر قابل توجهی کمک به اوکراین و اختصاص ۱۱۲میلیارد دلار اضافی به هزینههای دفاعی، بیزاری دیرینه خود از افزایش قدرت نظامیاش را معکوس کرده است. بودجه دفاعی آلمان در سال گذشته، ۵۰میلیارد دلار بود. این کشور همچنین متعهد شد که ظرف چند سال بودجه دفاعی خود را به ۲درصد از تولید ناخالص داخلی (GDP) خود برساند. اما اتحادیه اروپا چون دغدغههای دیگری هم دارد، برای جلوگیری از گسترش جنگ، کمکهای نظامیاش به اوکراین را در سطحی نگه داشته است که جنگ شعلهورتر و گستردهتر نشود. این فرضیه توسط غول اسلحهسازی آلمان «راینمتال» در حال آزمایش است و این کارخانه پیشنهاد بازسازی و ارسال ۵۰ تانک جنگی اصلی لئوپارد ۲ به اوکراین را به همراه پیشنهاد آموزش خدمه تانک اوکراینی داده است. این واقعیت که این یک پیشنهاد از سوی یک «شرکت خصوصی» است، نه یک کشور، پتانسیل واکنش روسیه را تحت کنترل قرار میدهد، اگرچه روسیه کاملا آگاه است که معاملهای به این قد و قواره بدون تایید دولت آلمان میسر نیست. اوکراین که بیش از شش هفته از جنگ آسیبدیده و محاصره شده است، خود را برای حملهای آماده میکند که نتیجه درگیری را رقم خواهد زد. هر دو طرف چیزهای زیادی برای از دست دادن دارند و به دنبال شکستن بنبست خونینی هستند که بهطور موقت هم پیشرفت استراتژیک روسیه را متوقف کرده است. تسلیحاتی که اوکراین دریافت میکند برای این نتیجه حیاتی خواهد بود؛ اما توان نیروی هوایی آن کاهش یافته و خسته شده است. برای اینکه نبردهای آتی برای اوکراین تعیینکننده باشد، این کشور به نیروی هوایی نیاز دارد و این همان چیزی است که غرب مکررا از ارائه آن امتناع کرده است؛ زیرا از درگیری گستردهتر که ناتو را درگیر میکند، ابا دارد.