نشست دموکراسیها در واشنگتن
صفآرایی جدید ایدئولوژیک در جهان
جو بایدن، رئیسجمهوری ایالات متحده، بیش از ۱۰۰ رهبر جهان را در یک اجلاس گرد هم آورده و تقویت دموکراسیها را خواستار شده و حفاظت از حقوق و آزادیها در مواجهه با اقتدارگرایی در حال افزایش را «چالش تعیینکننده» عصر کنونی خوانده است. به گزارش الجزیره، رئیسجمهوری آمریکا در سخنرانی از طریق ویدئوکنفرانس خطاب به ۱۰۰ تن از رهبران جهان که تصاویرشان در دو مانیتور بزرگ در مقابلش قرار داشت، گفت: از نظر من این یک موضوع دارای فوریت برای همه ما است؛ زیرا دادههایی که ما مشاهده میکنیم از حرکت در مسیری غلط خبر میدهند. وی گفت که کشورهای دموکراتیک برای رویارویی با چالشهای پیشرو نیاز به «قهرمانانی» دارند. بایدن به مطالعاتی اشاره کرد که نشان میدهند آزادی در سطح جهان اکنون برای پانزدهمین سال متوالی در وضعیت پسرفت قرار داشته و بیش از نیمی از همه کشورهای دموکراتیک جهان افول دموکراسی را در یک دهه گذشته تجربه کردهاند. او تصدیق کرد یکی از کشورهایی که این افول دموکراسی را تجربه کرده کشور خود او یعنی آمریکا است. جو بایدن از دولتهای دموکراتیک در سراسر جهان خواست تا در برابر رشد نظامهای اقتدارگرا متحد شوند.
جو بایدن در «نشست دموکراسی» که با مشارکت بیش از ۱۰۰ کشور برگزار شد، گفت: «مستبدان شیوههای سرکوبگرانه را بهعنوان راهی کارآمد برای مقابله با چالشهای امروز میبینند.» رئیسجمهوری آمریکا در ادامه سخنان خود بیان کرد: «باید از ارزشهایی دفاع کنیم که ما را متحد میکند. ما باید برای برقراری عدالت و حاکمیت قانون، برای آزادی بیان، آزادی اجتماعات، آزادی مطبوعات، آزادی مذهب، برای همه حقوق انسانی هر فرد تلاش کنیم.» واشنگتن در چارچوب اجرای یکی از وعدههای انتخاباتی جو بایدن برای برگزاری اجلاسی با حضور کشورهای دموکراتیک از حدود یکصد کشور برای شرکت در این نشست دعوت کرده است. این در حالی است که انتخاب کشورهای شرکتکننده و معیارهای دعوت از کشورها بحث برانگیز شده است. افزون بر این تلاش بایدن برای ادعای ردای رهبری در ارتقای دموکراسی در میان کاهش مداوم اعتماد به نهادهای دموکراتیک در داخل، برای برخی از ناظران ناخوشایند است. به نوشته روزنامه نیویورکتایمز، بایدن در سخنان افتتاحیه این رویداد، انتقادات علیه کشور خود را هم را پذیرفت. او گفت: «اینجا در ایالات متحده، ما به خوبی میدانیم که حیات دموکراسی و تقویت نهادهای دموکراتیک ما به تلاش مستمر نیاز دارد.» وی افزود: «دموکراسی آمریکایی مبارزهای مداوم برای تحقق آرمانهای ما و التیام شکافهایمان است. خود را مجددا به ایده بنیانگذار ملت خود که در اعلامیه استقلال ما ثبت شده است، متعهد میکنیم.» اما او همچنین از آمریکا خواست تا در تقویت دموکراسیها در برابر آنچه مقامات آمریکایی مارش اقتدارگرایی به سبک چینی و روسی در سالهای اخیر میخوانند، نقشی پیشرو داشته باشد.
بایدن در سخنرانی خود در اجلاس سران در روز پنجشنبه گفت که دولت او به مبارزه برای تصویب دو قانون اساسی که پایه و اساس دموکراسی آمریکایی را تقویت میکند، ادامه خواهد داد؛ اما جزئیات کمی درباره اینکه چگونه این قوانین فدرال در کنگره آمریکا متوقف مانده است، ارائه داد. منتقدان همچنین گفتهاند که این رویداد صرفا دعوت به خطر تشدید شکافهای ایدئولوژیک است؛ آن هم در زمانی که همکاریهای جهانی درباره تعدادی از مسائل مبرم -بهویژه تغییرات آبوهوایی، بهداشت عمومی و عدم اشاعه هستهای- در اولویت باقی مانده است. سفرای چین و روسیه در ایالات متحده در مقالهای مشترک در مجله نشنالاینترست، بهویژه این رویداد را هدف قرار دادهاند و دولت بایدن را به نمایش «ذهنیت جنگ سرد» متهم کردهاند که «تضاد ایدئولوژیک و شکاف را در جهان» دامن میزند. پکن همچنین از دعوت تایوان خودگردان در این رویداد خشمگین شده است.
بایدن بدون نام بردن از کشورها یا رهبران خاصی، انتقاداتی ایراد کرد و گفت که «خودکامگان» بهدنبال پیشبرد قدرت خود، صادرات و گسترش نفوذ خود در سراسر جهان و توجیه سیاستها و اقدامات سرکوبگرانه بهعنوان ابزاری کارآمدتر هستند و این راه را تنها راه مقابله با چالشهای امروزی معرفی میکنند. وی افزود: آنها به دنبال شعلهور کردن شعلههای شکاف اجتماعی و دوقطبیسازی سیاسی هستند. با افزایش نارضایتی مردم در سراسر جهان به دولتهای دموکراتیک این حس را القا میکنند که در برآوردن نیازهای خود شکست خوردهاند.» این در شرایطی است که آمریکا با دعوت از برخی کشورهای بدنام در این جلسه، انتقادهایی را متوجه خود کرد. ترکیه و مجارستان و همچنین حضور پاکستان و فیلیپین که از سوی آمریکا متهم به کشتار غیرقانونی هستند، انتقاداتی را متوجه این جلسه کرده است. روز چهارشنبه، کاخ سفید گفت که فهرست دعوتنامه نشاندهنده «مهر تایید یا عدم تایید» نیست، بلکه به دنبال آن است که صداهای مختلف شنیده شود.