استارمر محافظهکار جانشین کوربین رادیکال شد
شوالیه در حزب سوسیالیستها
با شکست سنگین حزب کارگر در انتخابات پیشین، تقریبا از ماه ژانویه زمزمههای رهبری کییر استارمر شنیده میشد. در نظرسنجیهای موسسه «YouGov» نیز وی از دیگر رقبای احتمالی پیشی گرفته بود تا اینکه بهطور رسمی روز شانزدهم فروردین رهبر حزب کارگر شد. روز شنبه اعضای حزب کارگر استارمر را جانشین کوربین کردند و به این ترتیب به جاهطلبی رقبایی همچون ربکا لانگ بیلی و لیزا ناندی پایان دادند. رهبر ۵۷ ساله حزب کارگر در همان راند اول با کسب رای ۲/ ۵۶ درصدی توانست دو رقیب خود را کنار بزند. این انتخابات در بحبوحه شیوع ویروس کرونا در حزب کارگر بریتانیا برگزار شد که مهمترین چالش این کشور پس از انتخابات ماه دسامبر به شمار میرود. بوریس جانسون، نخستوزیر بریتانیا که خود به شکل خفیف با بیماری ویروس کرونا دست و پنجه نرم میکند، بهدلیل اینکه نتوانسته است مانع انتشار این ویروس مهلک شود، تحت فشار قرار دارد. اقدامات ضعیف او از جمله اینکه نتوانسته است به اندازه کافی وسایل آزمایش ویروس کرونا را فراهم کند، زیر سوال رفته است. همچنین نخستوزیر انگلیس بهدلیل اینکه طرح فاصله اجتماعی را دیر آغاز کرد، انتقاداتی را متوجه خود کرده است. بوریس جانسون و دونالد ترامپ از جمله رهبرانی از جهان بودند که در ابتدا شیوع این بیماری را چندان جدی نگرفتند و حتی نخستوزیر بریتانیا با استهزا گفت که وی به بیمارستان رفته و با بیماران کووید-۱۹ دست داده و به این بیماری مبتلا نشده است، اما پس از چند روز تست کرونا وی مثبت اعلام شد. حالا نخستوزیر بریتانیا قول داده است که بهدلیل شیوع این بیماری با یک بسته صدها میلیارد پوندی، اقتصاد قفل شده این کشور را نجات خواهد داد. برای استارمر مهم است که بتواند در مقام رهبر جدید اپوزیسیون، دولت را نسبت به اقداماتش پاسخگو نگه دارد. اگر بریتانیا بتواند ویروس کرونا را مهار کند، جانسون میتواند شکافها را علیه خود کمتر کند، آنگاه وی از نظر سیاسی غیرقابل تسخیر خواهد بود. اما اگر بوریس جانسون نتواند پاسخ مناسبی به بحران اخیر دهد، آنگاه نوبت استارمر است که از این فرصت به دست آمده به نحو احسن استفاده کند. استارمر پس از پیروزی خود در انتخابات درونگروهی گفت: «در زمانهایی مانند الان، ما به یک دولت خوب نیازمندیم. دولتی که بتواند جان ما را نجات دهد و از اقتصاد کشور نیز محافظت به عمل آورد.» استارمر که در رشته حقوق، عمدتا در زمینه مسائل حقوق بشری فعالیت کرده و خود متهم است که در این حزب سوسیالیست، خاستگاهی از طبقه متوسط دارد، حالا ظهور این بیماری پاندمی را فرصتی برای عرضاندام خود میداند. او در ادامه سخنان خود تصریح کرد: «این یک مسوولیت بزرگ است و چه به این دولت رای داده باشیم چه نه، باید کاری که انجام میدهیم درست باشد.»
استارمر، بهعکس جرمی کوربین که متهم به بیپروایی بود، از رویکردی عاقلانه در حل مسائل استفاده میکند. کوربین از مدتها پیش از سوی برخی از همحزبیهایش متهم میشد که حتی در صورت پیروزی حزب در انتخابات، برای ورود به خانه شماره ۱۰، دفتر نخستوزیری فردی نامناسب است. جانشین جدید کوربین از مخالفان سرسخت برگزیت بود، در حالی که دبیرکل پیشین این حزب، خود از مخالفان شدید اتحادیه اروپا به حساب میآمد و تغییر مواضع گاه و بیگاه وی درباره برگزیت، عمدتا برای بهدست آوردن رای بود. همین امر باعث میشود که دبیرکل جدید حزب کارگر با بیشتر برنامههای بوریس جانسون که جزو طیف تندرو برگزیت بهحساب میآمد، تقابل بیشتری داشته باشد. با ظهور بیماری کرونا و عدم توانایی دولت در مهار این بیماری که با افزایش کشتهها همراه بوده است، انتخاب استارمر میتواند دردسرهای نخستوزیر بریتانیا را بیشتر کند.
به گفته ناظران و تحلیلگران استارمر، دادستان عمومی سابق بریتانیا و فعال حقوق بشری فرد مناسبی برای ایفای این نقش است. بر خلاف بوریس جانسون، رویکرد پزشکی وی در برخورد با این بیماری بسیار دقیق است. هر چند او فاقد کاریزمای بوریس جانسون است و این امر عمدتا یک ضعف برای رهبر جدید چپها به حساب میآید اما استارمر میتواند از این بحران به سود خود استفاده کند.تیم بیل، استاد علوم سیاسی از دانشگاه مری کویین در لندن میگوید: «ما از این به بعد شاهد تقابل شایستگی با کاریزما هستیم.» وی میافزاید: «این روزها مردم خواهان کفایت هستند نه کاریزما.»نکته منفی اما برای استارمر این است که وی باید در زمانی به نبرد با بوریس جانسون بپردازد که اخبار همه جهان ویروس کرونا است و نخستوزیر بریتانیا دستور مهار این بیماری را صادر میکند.
نخستوزیر بریتانیا خود برای حفظ سلامتیاش به قرنطینه رفته و حالا نیز خبر میرسد نامزد باردار و ۳۲ ساله وی نیز علائمی از بیماری کووید-۱۹ نشان داده است. در این شرایط حتی اگر استارمر بتواند بوریس جانسون را به چالش بیشتر بکشد باز هم چندان موفق نخواهد بود، زیرا فاصله ۸۰ کرسی با حزب محافظهکار عملا جای چندان مانوری به این رهبر تازه چپها نخواهد داد. به همین منظور او باید خود را برای انتخابات سال ۲۰۲۴ آماده کند. از نگاه واقعگرایانه نمیتوان این موضوع را در نظر گرفت که مجلس عوام بتواند، چالشی برای نخستوزیر بریتانیا بهوجود آورد. افزون بر این تاریخ نیز برای حزب کارگر چندان دلگرم کننده نیست: آخرین فردی که از این حزب نخستوزیر بریتانیا شد، تونی بلر بود که در سال ۱۹۹۷ به این مقام رسید و استارمر هرگز به لحاظ استعداد سیاسی به پای وی نمیرسد. حتی اگر بلر بهدلیل نقشی که در جنگ با عراق ایفا کرد مورد شماتت همحزبیهای خود قرار بگیرد باز هم وی فردی بیهمتا در درون حزب بهشمار میرود.
استارمر در نزد مردم کمی فرد کسلکنندهای هم به حساب میآید. او وقتی در مصاحبه اخیرش با این سوال مواجه شد که هیجانانگیزترین کاری که انجام داده، چه بوده است، گفت: «من کارهای هیجانانگیز زیادی انجام میدهم. به فوتبال میروم و گاهی اوقات با فرزندان خود فوتبال بازی میکنم.» با این همه وی از سوابق خوبی در حوزه قضا برخوردار است. کارهای وی در زمینه دادستانی و توانش در مناظرات میتواند جزو نقاط برجسته رهبر جدید این حزب به حساب آید. همچنین شیوه محتاطانه و محافظهکارانه استارمر میتواند شکافهای تلخ ایدئولوژیک در درون حزب کارگر را پر کند. پیش از برگزاری انتخابات عمومی در بریتانیا وی با برگزاری رفراندوم دوم برای برگزیت موافقت کرد و بهعکس کوربین که دارای راهبرد مشخصی در زمینه برگزیت نبود، وی توان و شایستگی خود را برای حل این مساله در درون حزب خود نشان داده بود. همچنین همکاران استارمر، این فعال حقوق بشری، از تواناییهای دیپلماتیک وی به خوبی آگاه هستند و اینکه وی چگونه توانست در حوزه کشورهای کارائیب، با مقامی که در دادگاههای عالی بریتانیا داشت، موکلان خود را از طناب اعدام رهایی بخشد.