84 روز پرتنش در کاخ سفید

این روزنامه می‌نویسد: میک مولوانی سرپرست کارکنان کاخ سفید در حین پروازی طولانی به ژاپن سوار بر هواپیمای مخصوص ریاست‌جمهوری آمریکا همراه با دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور این کشور ایمیلی را به یکی از دستیارانش در واشنگتن فرستاد. مولوانی در این یادداشت نوشت: آیا ما درباره موضوع اعطای کمک مالی به اوکراین و اینکه بتوانیم جلوی اعطای آن را به این کشور بگیریم به جایی رسیدیم؟ من تنها تلاش می‌کنم یکسری مسائل کوچک را رفع و رجوع کنم. این ایمیل مربوط به ۲۷ ژوئن بیش از یک هفته بعد از آن ارسال شد که دونالد ترامپ نخستین‌بار تقاضای جلوگیری از اعطای کمک امنیتی به اوکراین، هم‌پیمان نزدیک آمریکا را مطرح کرده بود و مولوانی نیاز به یک پاسخ داشت. این دستیار به نام رابرت بلر پاسخ داد چنین کاری ممکن است اما صورت خوشی نخواهد داشت. او نیز در ایمیلی که فاش نشد، نوشت: شما باید انتظار داشته باشید در صورتی که کاخ سفید کمک‌های تصویب‌شده از سوی مجلس نمایندگان و سنا برای اوکراین را لغو کند کنگره عصبانی شود. این کار همچنین به این گمانه‌زنی که ترامپ از روسیه حمایت می‌کند دامن می‌زند. در این مورد حق با رابرت بلر بود و مقام‌های مرتبط با او پیش‌بینی‌اش در خصوص به راه افتادن یک تبعات پرآشوب را دست کم گرفتند. دستور ترامپ برای جلوگیری از اعطای کمک نظامی و امنیتی ۳۹۱ میلیون دلاری شامل تک‌‌تیراندازها، دوربین‌های دید در شب، آر پی جی و دیگر تجهیزات نظامی به اوکراین راه را برای استیضاح رئیس‌جمهور آمریکا هموار کرد.

مصاحبه با ده‌ها مقام سابق و فعلی دولت آمریکا، دستیاران کنگره و افرادی دیگر به همراه محتوای مربوط به اسناد و ایمیل‌های از پیش فاش نشده و هزاران صفحه شهادت شاهدان تحقیقات استیضاح ترامپ یک تصویر کلی از ۸۴ روزی که ترامپ برای اولین بار دستور جلوگیری از اعطای کمک به اوکراین را داد تا تصمیمش در ماه سپتامبر به دست می‌دهد. چیزی که فاش می‌شود این است که درخواست ترامپ، کاخ سفید و پنتاگون را دستخوش امواج غافلگیرکننده کرده و اختلافاتی عمیق را در میان رده‌های ارشد دولت او به وجود آورده و دستیارانی کلیدی نظیر مولوانی را هدف موشکافی قرار داده و تنها زمانی این امواج پایان یافته که ترامپ متوجه گزارش عامل اطلاعاتی از رویکردش در قبال تحت فشار قرار دادن دولت اوکراین به منظور تحقیقات درباره جو بایدن و پسرش است. در این شرایط ترامپ متقابلا از جانب قانون‌گذاران بانفوذ جمهوری‌خواه تحت فشار قرار گرفت.

برهمین اساس مخالفت‌ها با دستور ترامپ در میان مشاوران امنیت ملی وی شدیدتر از چیزی که قبلا اعلام شد، بوده است. مارک اسپر، وزیر دفاع آمریکا اواخر ماه اوت، به جمع مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا و جان بولتون، مشاور سابق امنیت ملی، در یک نشست قبلا فاش نشده با رئیس‌جمهور در دفتر بیضی کاخ سفید پیوست. آنها تلاش کردند ترامپ را متقاعد کنند اعطای این کمک به اوکراین به نفع آمریکا است، اما در این کار شکست خوردند. اواخر تابستان سال گذشته وکلای ارشد در دفتر مدیریت و بودجه کاخ سفید که با چند وکیل در کاخ سفید و وزارت دادگستری صحبت کرده بودند در حال ارائه این استدلال بودند که نقش ترامپ به عنوان فرمانده کل قوا به او اجازه دور زدن کنگره را در مورد این مساله می‌دهد. همچنین مولوانی نیز به عنوان فردی که نقش کلیدی در اشاعه درخواست‌های ترامپ برای جلوگیری از اعطای این کمک در سراسر دولت داشته، شناخته شده است.

مصاحبه‌ها و اسناد نشان می‌دهد چطور ترامپ از بوروکراسی برای پیشبرد دستور کارش به رغم پرسش‌های مقام‌های دفتر بودجه کاخ سفید و پنتاگون درباره مناسب و قانونی بودن این دستور کار استفاده کرده است. بسیاری از این مقام‌ها می‌گویند که نسبت به انگیزه‌های رئیس‌جمهور در بی‌اطلاعی قرار گرفتند و به دریافت درخواست‌های غیرمتعارف از بال غربی (بخش اداری) عادت کرده بودند.

در این زمینه، یک مقام کهنه‌کار بودجه‌ای کنار زده شد. همچنین عمدتا کسانی که دستورهای ترامپ درباره کمک مربوط به اوکراین را اجرا می‌کردند تا حد زیادی جدا از چهره‌هایی بودند که مساله تحقیقات مربوط به فعالیت‌های جو بایدن و پسرش را پیگیری می‌کردند؛ چهره‌هایی شامل جولیانی و چند دیپلمات ارشد آمریکایی از جمله گوردون، دی ساندرلند سفیر آمریکا در اتحادیه اروپا و کرت دی وولکر فرستاده ویژه وزارت خارجه آمریکا برای اوکراین و روسیه. نیویورک تایمز متوجه شده است که برخی از بازیگران کلیدی اکنون در دفاع از خود می‌گویند نمی‌دانستند همزمان با اقدامات آنها دولت برای فشار دیپلماتیک بیشتر، کمک‌ها را به اوکراین مسدود کرده است و می‌گویند اگر از وجود هر دو کانال خبر داشتند آنها را به هم مرتبط نمی‌ساختند. همچنین گفته شده هر زمان ترامپ با جولیانی قرار صحبت در یک اتاق داشته، مولوانی از آن اتاق خارج می‌شده است تا به حریم خصوصی وکیل و موکل احترام بگذارد و به این ترتیب او آگاهی محدودی از تلاش‌های آنها در اوکراین پیدا می‌کرد. مولوانی به نزدیکانش گفته چندین هفته بعد متوجه ماهیت گفت‌وگوی تلفنی ۲۵ ژوئیه ترامپ با رئیس‌جمهور اوکراین شده است. با این حال یکسری شهادت‌ها در مجلس نمایندگان آمریکا این ارزیابی درباره مولوانی را نقض می‌کنند. فیونا هیل، معاون ارشد بولتون در آن زمان با مقام‌های تحقیقات برای استیضاح ترامپ درباره یک نشست به تاریخ ۱۰ ژوئیه در کاخ سفید صحبت کرده و گفته که در این نشست ساندلند گفته مولوانی تضمین کرده که ولادیمیر زلنسکی رئیس‌جمهور اوکراین در صورت موافقت اوکراینی‌ها با تحقیقات به کاخ سفید دعوت خواهد شد. با این حال مولوانی و بلر همچون بولتون و افراد دیگر از همکاری با مقام‌های مجری تحقیقات برای استیضاح ترامپ خودداری کرده و نخواستند که تحت سوگند اطلاعات‌شان را به کنگره ارائه دهند. در عین حال در پرونده اوکراین دستگاه امنیت ملی آمریکا نیز از بابت تصمیم‌های ترامپ متحمل شوک شد. تا ماه سپتامبر بعد از علنی شدن موضوع جلوگیری از اعطای کمک امنیتی به اوکراین و افزایش حساسیت‌ها درباره آن بازی اتهام‌زنی در درون دولت بالا گرفت. در تاریخ ۱۰ سپتامبر روز قبل از آنکه ترامپ نظرش را درباره این تصمیم تغییر دهد یکی از مقام‌های سیاسی در دفتر بودجه به نام مایکل پی. دافی در ایمیلی مفصل به مقام ارشد بودجه‌ای پنتاگون ارزیابی کرد که وزارت دفاع آمریکا اختیار انجام اقدامات بیشتری برای تضمین اعطای این کمک به اوکراین از جمله از طریق ضرب‌الاجل‌های کنگره داشته و به نوعی می‌خواسته نشان دهد که مسوولیت کوتاهی در اعطای این کمک‌های امنیتی، تنها متوجه کاخ سفید نیست.