بخش پنجاه و یکم
محرمانههای کرهشمالی
در این کشور پوشش خاصی مد است. مثلا کت سبز رنگ «جامبا»ی کیمجونگایل. امروز این کت، قدیمی و منسوخ پنداشته میشود. سبک پوشش جانشین او یعنی کیمجونگاون نیز از مد افتاده تلقی میشود اما او هم دلایل دیگری برای پوشیدن یانگبوک دارد: این پوشش مردم را به یاد پدر بزرگش میاندازد. «ریسـولجـو»، همسـر کیمجونگاون، هم یکجورهایی «مد دوست» است. سبک پوششی او هم خاص زنان جدید و ثروتمند پیونگیانگی است که با این حال به شکلی افراطی هم نمایش داده نمیشود. از آنجا که «ری» هم بانوی اول است و هم محبوب مردم، بنابراین درحال باب کردن معیار جدیدی از پوشش برای زنان جوان است.
چونگجین، پایتخت مد
شهر چونگجین، که تراژدی دوران قحطیاش در اثر باربارا دمیک [Barbara Demick] با عنوان «چیزی برای حسادت وجود ندارد» [Nothing to Envy] به شکل عجیبی به تصویر کشیده شد، امروز هم درحال بسط شهرتی دیگرگون است. این شهر یک شهر صنعتی بزرگ است که از نفوذ قدرتمند ایدئولوژیک پیونگیانگ بسیار دور است. اگرچه همچنان تحت کنترل سفت و سخت دولت است اما در میان شمالیها، چونگجین، شهر «مد» است. آدمهای متوسط در آنجا همچنان فقیرند اما در عصر سرمایهداری نوظهور، اهمیت این شهر بندری بهعنوان پایگاه تجاری درحال افزایش است. چونگجین به اولین مکان برای حضور مدلهای خارجی تبدیل شده است. حتی پیونگیانگ هم در زمینه سبک و مد به پای چونگجین نمیرسد. این مساله شاید تعجبآمیز به نظر برسد زیرا پیونگیانگ محل استقرار «پول جدید» و «قدرت قدیم» است. اما امنیت در پایتخت بسیار سفت و سختتر است و انطباق هم با شدت بیشتری به اجرا در میآید. این به آن معناست که لباسهایی که یک زن جوان پیونگیانگی تنها میتواند در خانه بپوشد شاید پوشیدن آن در خیابانهای دیگر هم قابل پذیرش باشد. گفته میشود پیونگیانگ شهر وفاداران به رژیم است؛ معروف است که کیم جونگ ایل یکبار گفته بود که دولتش تا زمانی میتواند بقا و دوام یابد که کنترل سفت و سختی بر پیونگیانگ اعمال کند. او چندان علاقهای به استانهای دیگر نداشت و این در توزیع مطلوبیتها و اجرای قوانین بیشتر نمایان میشود. از این رو، پیونگیانگ تنها بخش از کشور است که دولت در آنجا کنترل کامل نظم عمومی را به دست دارد. دولت همچنان هرگونه مخالفت جدیای را در هر نقطهای که برخیزد سرکوب میکند اما بهطور کلی دولت فاقد منابع و احترام برای اجبار مردم در استانها جهت تبعیت کامل از طیفی از قوانین و مقررات است. تصور میشود که مقامهای چونگجین، بهطور خاص، رویکرد سستتری به نظم عمومی دارند. افزون بر این، چونگجین هم یک شهر مرزی است و هم یک بندر تجاری. ترکیب این مولفهها چونگجین را به نزدیکترین مکان به «غرب وحشی» تبدیل کرده است. تاجران چونگجین بهطور مکرر بستههای ۱۰۰ کیلوگرمی لباس را با قایق از ژاپن دریافت میکنند.
باز هم مقامها از این کار چهره در هم میکشند اما نه تا حدی که مقامهای محلی چونگجین در آچمز بمانند. محتویات این بستهها را کسی نمیداند تا زمانی که باز شوند و بهعنوان احتیاط، تمام برچسبهایی که مشخصکننده کشور مبدا برای هر قلم باشد برداشته میشود. با این حال، ژاکتها، شلوار جینها، دامنها و دیگر اقلامی که در این بستهها هست همانا اجناس دورریختنیاند که مصرفکنندگان ژاپنی دیگر مایل به استفاده از آنها نیستند. آنها کیفیت بالاتر و بهروزتر و مدتری نسبت به کالاهایی دارند که در کرهشمالی (یا چین) ساخته میشوند. برای زنان جوان چونگجین، حتی سبک «ری سول جو» هم چندان تاثیرگذار نیست. یک زن جوان فراری از این شهر اظهار میکند که ساز و برگ قرمز- مشکی خانم «ری» واقعا «چیز خاصی» نیست اگرچه این زن جوان فراری لباس سبز رنگی را که گاهی بانوی اول در محیط بیرون و همراه با کیم جونگ اون میپوشد مورد تمجید قرار میدهد. این زن فراری همچنین ادعا میکند که مدل موی بانوی اول «jom chonseuropda» نام دارد (شاید بتوان آن را «اندکی کهنه و فاقد مد» ترجمه کرد) و او هرگز چیزی را نمیپوشد که زنان دیگر کرهشمالی توان خرید آن را ندارند. با وجود این ، برخی منابع پیونگیانگی خانم «ری» را «سنتشکن» یا «قاعدهشکن» مینامند و بنابراین، تفاوتهای میان این دو شهر را برجسته میکنند. کرهشمالی همچنین پارچه خاص خود را دارد که «وینیلون» [vinylon] مینامد و تبلیغات دولتی چنین وانمود میکنند که این پارچه نمونهای از ابداعات و ابتکارات و خلاقیت در این کشور است.
متاسفانه، وینیلون محصولی است که احساس راحتی با آن ندارید (البته نمیگویم جنسی بیخاصیت است). برای جوانان کرهشمالی، تقریبا هر آنچه در این کشور تولید شده باشد نامطلوب است. اما محصولات ژاپن و آمریکا - که دشمنان مهم دولت کرهشمالی تلقی میشوند- محصولاتی مورد اقبال مردم هستند. وقتی این بستههای ۱۰۰ کیلوگرمی باز میشوند، مردم تمایل زیادی دارند که بسیاری از اقلامش را برای خود یا دوستانشان نگاه دارند. بنابراین، وقتی لباسهای ژاپنی از طریق چونگجین در کل کشور پخش میشود، محلیها اولین بستهها را دریافت میکنند. اما امروز مردم چونگجین چه میپوشند؟ برای کسانی که علاقهمند به چنین رویههایی هستند چونگجین جایی در کرهشمالی است که شلوارهای جین چسبان و بدننما ابتدا در آنجا مد شدند. یک فراری، که سال ۲۰۱۰ کشورش را ترک کرد، بیان میکند که شلوارهای جین و هر نوع پوشش دیگری که بدن را نشان دهد ممنوع شدند اما این فراری و بسیاری دیگر شلوارهای جین چسبان را به این دلیل میپوشیدند که «پاهایشان ظریفتر و بهتر از آنچه میتوان دید جلوه کند». برای زنان جوان، جلوه کردن این چنینی تجربهای جدید و رهاییبخش است. حتی در چونگجین شلوارهای جین آبی خارج از مرزهای پذیرفتهشده رفتاری است. جوانان فیلمهای خارجی میبینند و مشاهده میکنند که بازیگران (زن یا مرد) مورد علاقهشان این شلوارها را میپوشند اما از آنجا که «آنها بیش از حد خارجی به نظر میرسند» مقامهای اتحادیه جوانان به احتمال زیادتری استثنا قائل شوند. بنابراین، مردم تمایل دارند که شلوارهای جین مشکیای بپوشند که کمتر روشن است یا کمتر دم پاگشاد است. برای پوشیدن شلوارهای جین مشکی در کرهشمالی، فرد باید کت بلندی بپوشد تا کار را برای پلیس برای شناختن آن دشوار سازد. همچنین عاقلانه است که شلوار جین را پس از شب هنگام بپوشند. با این حال، کسانی هستند که آنقدر شجاعت دارند که در روز هم دست به ریسک بزنند. در پوشش تاریکی، مدهای دیگری وجود دارد که رخ مینمایند. دامنهای کوتاهی که با ساق شلواریهای مشکی پوشیده میشوند در چونگجین و دیگر شهرها محبوبیت دارند به ویژه در میان زنان جوانی که میخواهند هنگام غروب دوستان خود را ملاقات کنند.
ارسال نظر