پیامد جابه‌جایی در وزارت خارجه آمریکا چه خواهد بود؟
پمپئو؛ سرباز - دیپلمات ترامپ
پایگاه خبری هیل، سایت رسمی کنگره گزارش داد: رکس تیلرسون، وزیر امور خارجه برکنار شده آمریکا به قدردانی و ستایش مقام‌های وزارت خارجه و دفاع از فعالیتش در وزارت خارجه آمریکا پرداخت و از اعضای ارتش و مردم آمریکا نیز قدردانی کرد. تیلرسون در این کنفرانس خبری بدون اشاره به نام ترامپ، تنها یک‌بار از واژه رئیس‌جمهوری آمریکا استفاده کرد. وزیر خارجه اخراجی دولت ترامپ همچنین گفت: من از رئیس‌جمهوری آمریکا کمی پس از بازگشت از سفر آفریقا تماسی دریافت کردم و با جان کلی، رئیس دفتر کاخ سفید درباره روزهایی که در پیش داریم، صحبت کردم. آنچه بسیار مهم است، اطمینان از اجرای دستورات و انتقال سمت در این بازه زمانی است که کشور با سیاستی مهم و چالش‌های امنیت ملی روبه‌رو است. وی با اشاره به روسیه نیز گفت: «کارهای زیادی درباره رفتار مشکل‌ساز و اقدامات اساسی درباره دولت روسیه باقی مانده است.» او ادامه داد: «روسیه باید به این مساله بیندیشد که اقدامات و کارهایش چه تاثیری بر مردم این کشور و سراسر جهان می‌گذارد. تداوم رفتار پرخطر و منفعلانه تنها به انزوای بیشتر منجر می‌شود.» این اختلاف‌نظرها تنها به روسیه محدود نمی‌شود.
یکی از مهم‌ترین اختلافات تیلرسون با ترامپ، نحوه مواجهه با ایران بوده است. درباره ایران، ترامپ دقایقی پس از اخراج تیلرسون در جمع خبرنگاران گفت: «ما در مورد مسائل مختلفی با یکدیگر مثل توافق هسته‌ای ایران اختلاف‌نظراتی داشته‌ایم. من اعلام کرده‌ام که این توافق فاجعه‌بار است اما او فکر می‌کرد که این توافق مشکلی ندارد. من قصد داشتم که برجام را لغو یا آن را اصلاح کنم اما او فکر دیگری در این باره داشت. بنابراین تفکرات ما یکسان نبود اما با وجود پمپئو همه چیز خوب پیش خواهد رفت و تفکرات ما به هم نزدیک است.»
ترامپ امیدوار است که بتواند آمریکا را از برجام خارج کند. این درحالی است که جیمز متیس وزیر دفاع آمریکا که سکان‌دار اصلی در طراحی‌ها درباره ایران محسوب می شود، هر چند توافق هسته‌ای را ضعیف می‌داند، اما معتقد است هیچ راهی برای عقب نشستن از آن وجود ندارد. او می‌گوید: «باید بپذیریم که توافق ناکاملی برای کنترل تسلیحات داریم.» ژنرال مک‌مستر نیز کسی است که پس از رسیدن به این منصب برخی از محافظه‌کاران را از شورای امنیت ملی آمریکا اخراج و نسبت به پاره کردن برجام هشدار داده است.
در این شرایط اما خبر می‌رسد تا زمان جابه‌جایی کامل در وزارت امور خارجه، به‌طور موقت هدر نائورت، به‌عنوان معاون وزیر امور خارجه آمریکا منصوب شده است. پایگاه خبری باستل با ذکر این خبر نوشت: این انتصاب جدید در پی برکنار شدن رکس تیلرسون، وزیر امور خارجه آمریکا و معاونش استیو گلدستاین صورت گرفته است. هدر نائورت بیش از آنکه یک دیپلمات باشد، یک چهره رسانه‌ای است. وی هیچ تجربه دیپلماتیک ندارد و بیشتر تجربه حرفهای خود را به خاطر فعالیت در شبکه خبری فاکس نیوز به دست آورده است. در حقیقت، او هرگز در هیچ دولتی در وزارت خارجه آمریکا فعالیت نداشته است. از ۲۰۱۲، نائورت برای فاکس نیوز و Friendsas فعالیت کرده است. این روند کاری در آوریل ۲۰۱۷ و زمانی که دولت ترامپ وی را به‌عنوان سخنگوی وزارت خارجه انتخاب کرد، تغییر کرد. اینکه یک چهره رسانه‌ای جایگاهی دیپلماتیک داشته باشد، ممکن است برای برخی از ناظران عجیب باشد اما این در دولت ترامپ موضوع جدیدی نیست.
جای تعجب ندارد؟
سایت مجله آتلانتیک در گزارشی نوشت: تغییرات صورت گرفته در حوزه امور خارجی در آستانه مذاکره با کره‌شمالی جای تعجب دارد. رئیس‌جمهوری آمریکا اعلام کرده است که در ماه مه با کیم جونگ اون دیدار خواهد کرد اما این گفته تنها از جانب آمریکا بیان شده و کره‌شمالی در این زمینه سیاست سکوت را در پیش گرفته است. همچنین گفته می‌شود در ماجرای صلح خاورمیانه با رفتن تیلرسون، دست جرد کوشنر، داماد یهودی‌تبار ترامپ بازتر خواهد شد. پمپئو نیز خود از طرفداران سرسخت رژیم صهیونیستی به حساب می‌آید و در مورد ایران، تیلرسون که خواستار حفظ برجام بوده است حالا جای خود را به کسی داده که خواستار برخورد شدید با ایران است. ترامپ نیز در جمع خبرنگاران گفت که با تیلرسون یکسان فکر نمی‌کرد اما با پمپئو بهتر پیش خواهند رفت. واشنگتن‌پست درباره این جابه‌جایی می‌نویسد: حضور تیلرسون به‌عنوان وزیر امور خارجه یک اقدام ناخوشایند بود اما پمپئو جایگزین وی یک فاجعه تمام عیار به‌حساب می‌آید.
تیلرسون از بسیاری جهات وزیر امور خارجه بدی به‌حساب می‌آمد اما در باب مسائل زیادی با ترامپ اختلاف‌نظر داشت. تیلرسون درحالی‌که موافق حضور آمریکا در معاهده پاریس بود اما ترامپ ساز مخالف می‌زد و می‌گفت که این کشور باید از این معاهده بیرون بیاید. او همچنین با معاهده تجاری ترانس پاسیفیک موافق بود اما ترامپ خط بطلانی روی آن کشید و خود را از این معاهده بیرون انداخت. یکی از سختی‌های کار وزرای امور خارجه آمریکا به مدیریت ترامپ، توییت‌هایی است که او بدون مشورت با دیگران می‌کند. آنه آپلبائوم در واشنگتن‌پست نوشت: تیلرسون مطمئن بود که رئیس‌جمهوری کسی نیست که گوشش به حرفهای او یا هرکس دیگری بدهکار باشد. در زمان نه چندان طولانی از یکی که در رده‌های بالای امور دیپلماتیک فعالیت داشت پرسیدم که چطور می‌توانید در این آشفته‌بازار و هرج و مرج کار کنید. پروژه‌هایتان چگونه در این بی‌برنامگی به پیش می‌رود؟ آیا توییت‌های ترامپ اذهان را منحرف نمی‌کند که او گفت: ما تنها کاری که می‌کنیم این است که به او اهمیت نمی‌دهیم. به نظر می‌رسد تیلرسون هم مجبور شده بود که راسا در مورد برخی موارد اقدام کند.
مشخص است که ترامپ دنبال وزیر امور خارجه‌ای نیست که او را نادیده بگیرد و اهمیتی به توییت‌هایش ندهد. به اعتقاد این کارشناس واشنگتن‌پست ترامپ به‌دنبال کسی است که مانند سرباز برای او عمل کند و به درخواست‌های وی اهمیت دهد. اگر او خواست در هفته‌ای به رهبر کره‌شمالی توهین کند و او را «کوتوله» لقب دهد، صدای اعتراضی از وزیر امور خارجه‌اش نشنود. ترامپ هنوز در دنیای فانتزی و تلویزیونی خود زندگی می‌کند به همین دلیل حتی نوع اخراج نیروهایش بیشتر شبیه فیلم‌ها است تا رویه عادی اداری. پمپئو از این نظر می‌تواند یک سرباز خوب برای ترامپ به حساب آید و برنامه‌های ترامپ را مو به مو اجرا کند. این اتفاقات در شرایطی رخ می‌دهد که ولیعهد عربستان ۲۹ اسفند قرار است به دیدار ترامپ برود. هدف ولیعهد عربستان این است که آمریکا را به مقابله بیشتر با ایران دعوت کند و همچنین درباره برنامه هسته‌ای این کشور که آمریکا قرار است در آن مشارکت داشته باشد، گفت‌وگو کند. حضور پمپئو به‌عنوان یکی از چهره‌های اصلی جریان بازها می‌تواند خبر خوبی برای محمد بن‌سلمان باشد. چرا که تیلرسون در ماجرای بحران قطر نشان داد که در تیم ترامپ قرار ندارد و به‌دنبال حل دیپلماتیک مساله است.
ارسال نظر