رشد تولید هشت‌ماهه خودرو ی سواری رکورد شکست
افزایش سرعت تولید خودرو
انتشار گزارش هشت‌ماهه عملکرد سه شرکت خودروساز بزرگ کشور حاکی از آن است که رشد تولید خودروی سواری با یک رکوردشکنی همراه بوده است؛ به‌طوری‌که تولید نسبت به هشت ماه سال گذشته با ۱۵درصد رشد همراه بوده است. ایرانخودرو، سایپا و پارسخودرو تا پایان آبان‌ماه سال جاری ۶۷۰هزار و ۷۷۸ دستگاه خودرو تولید کردهاند. این درحالی است که در مدت مشابه سال گذشته این رقم ۵۸۳هزار و ۷۹۸ دستگاه خودرو بود که نشان از رشد حدود ۱۵درصدی تیراژ دارد.
بررسی گزارش ارائهشده به بورس نشان می‌دهد تولید ماهانه خودروسازان در آبان نیز نسبت به مهر رشد قابلتوجهی داشته است. طبق آمار، مجموع تولید سه خودروساز بزرگ کشور در دومین ماه پاییز کمتر از ۱۰۴هزار دستگاه بوده که در مقایسه با آمار حدودا ۸۸هزار و ۷۰۰ دستگاهی مهر، بیش از ۱۷درصد افزایش داشته است. در این بین ایرانخودرو بیشترین میزان رشد سالانه تولید را داشته است. این خودروساز بزرگ کشور از ابتدای سال جاری تا پایان آبان‌ماه ۳۶۰هزار و ۳۹۵ دستگاه خودرو تولید کرده است. این رقم در هشت‌ماهه سال گذشته ۲۸۲هزار و ۶۶۳ دستگاه خودرو بوده است.
بنابراین این شرکت تا پایان آبان‌ماه سال جاری حدود ۷۷هزار و ۷۳۲ دستگاه بیشتر از مدت مشابه سال قبل خودرو تولید کرده است که نشان از رشد قابل‌توجه ۲۷درصدی تیراژ تولید این خودروساز دارد. سایپا نیز که در آمار هفت‌ماهه با رشد منفی تولید مواجه بود توانست آمار رشد تولید خود را مثبت کند. با‌این‌حال این رشد بسیار خفیف بوده و حدود ۴/ ۰درصد است. این شرکت خودروساز در هشت‌ماهه امسال ۲۲۳هزار و ۳۶۷ دستگاه خودرو تولید کرد. این آمار برای مدت مشابه سال ۱۴۰۰ به میزان ۲۲۲هزار و ۴۵۴ دستگاه بوده است. بنابراین در مدت مذکور سایپا تنها ۹۱۳ دستگاه بیشتر خودرو تولید کرده است.
پارسخودرو به عنوان سومین خودروساز بزرگ کشور نیز با رشد 10درصدی تولید مواجه بوده است. از ابتدای سال تا پایان آبان‌ماه گذشته محصولات این خودروساز 87هزار و 16 دستگاه بوده که این آمار نسبت به مدت مشابه سال گذشته هشت‌هزار و 335 دستگاه خودروی سواری افزایش را نشان می‌دهد. عبدالله توکلی لاهیجانی، مدیرکل دفتر صنایع خودرو، دو روز پیش گفته بود مجموع خودروسازان در هشت‌ماهه گذشته حدود 750هزار خودرو تولید کردهاند. وی دلیل رشد تولید را روند تولید عبور مستقیم و توقف خودروهای ناقص می‌داند.
بر این اساس حذف خودروهای ناقص از پارکینگ خودروسازان را شاید بتوان مهمترین دلیل رشد تولید خواند. موضوعی که حسن کریمی سنجری، کارشناس حوزه خودرو، از آن به عنوان عبور از «حبس سرمایه» یاد می‌کند. به گفته این کارشناس حوزه خودرو، تا پیش از آنکه تولید خودروهای ناقص از روند خودروسازان حذف شود، شرکت‌های تولیدکننده خودرو بخش مهمی از هزینه‌های لازم برای تولید یک خودرو را می‌پردازند، اما به دلیل ناقص بودن نمی‌توانند آن را به فروش رسانده و سرمایه خود را برگردانند. این روند اشتباه با فشار وزارت صمت کنار گذاشته شد و خودروسازان توانستند بخشی از سرمایه‌ای را که برای تولید هزینه می‌کنند بازگردانند. در واقع این موضوع منجر به ایجاد یک انضباط مالی در خودروسازان شده است.
موضوع دیگری که می‌تواند در این مورد تاثیرگذار باشد موضوع عرضه خودرو در بورس کالاست. گرچه میزان عرضه خودروسازان بزرگ و نیمه‌دولتی کشور در بورس کالا در آبان‌ماه چندان قابل‌توجه نبوده، اما خودروسازان توانستند با فروش محصولات خود در بورس کالا کمی نقدینگی به سازوکار خود تزریق کنند. دلیل سوم را نیز می‌توان به همکاری احتمالی قطعه‌سازان با خودروسازان برای تامین قطعه این میزان از تولید به‌رغم بدهی قابل‌توجه تولیدکنندگان خودرو به قطعه‌سازان دانست.
رشد جدی ایرانخودرو
همانطور که اشاره شد بیشترین رشد تولید بین شرکت‌های خودروساز مربوط به ایرانخودرو با رشد 27درصدی تولید هشت‌ماهه، نسبت به مدت مشابه سال گذشته است. بنابر آمار منتشرشده در سایت کدال، بیشترین تیراژ در بین مدلهای تولیدی طی هشت ماه امسال، نصیب خانواده پژو شده است. ایران‌‌‌خودرویی‌‌‌ها در بازه زمانی تحت بررسی 222هزار و 977 دستگاه از مدلهای پژو را تولید کردهاند که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته، افزایش 20درصدی را نشان می‌دهد. ایرانخودرو در‌حال‌حاضر پژو را در مدلهای 207، 206 تیپ 2 و پارس تولید می‌کند که در این بین مدل 206 نیز تا چندی دیگر مانند 405 حذف خواهد شد.
در بین دیگر محصولات ایرانخودرو، سمند تیراژ تولید 49هزار و 614دستگاهی را در هشت ماه امسال از خود به جا گذاشته که نسبت به مدت مشابه سال گذشته نزدیک به 40درصد رشد را نشان می‌دهد. طبق اعلام ایرانخودرو، سمند از خطوط تولید این شرکت حذف شده، با‌این‌حال طبق آمار پنج‌هزار و 853 دستگاه از این محصول در آبان‌ماه به تولید رسیده است. احتمالا سمندهای تولیدی در راستای تعهدات قبلی ایرانخودرو تولید شده‌اند. ایرانخودرو قصد دارد با افزایش تیراژ دنا، جای خالی سمند را پر کند، چه آنکه این دو محصول از یک خانواده هستند.
بنابر آمار ارائهشده به بورس، دنا نیز در هشت ماه امسال 27هزار 639 دستگاه تولید داشته است. در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته، تولید دنا 43درصد رشد را به خود میبیند. رشد تولید دنا در حالی است که دیگر محصول ایرانخودرو به نام رانا کاهش تیراژ را در هشت ماه امسال تجربه کرده است. رانا تا پایان آبان امسال 17هزار و 117 دستگاه تولید داشته که در مقایسه با هفت ماه پارسال از کاهش حدودا 18درصدی حکایت می‌کند. از رانا که بگذریم، ایرانخودرو محصولی چینی به نام هایما نیز دارد که تولید آن در هشت ماه امسال و نسبت به مدت مشابه سال گذشته رشد قابلتوجهی داشته است. طبق آمار، در هفت ماه امسال ایران‌‌‌خودرویی‌‌‌ها ده‌هزار و 251 دستگاه هایما تولید کردهاند.
با توجه به این آمار، مونتاژ هایما که سایت خراسان ایرانخودرو میزبان آن است، رشد حدود 183 درصدی را در هشت ماه امسال و نسبت به مدت مشابه سال گذشته به خود میبیند. سری هم به تارا بزنیم؛ جدیدترین محصول حال حاضر ایرانخودرو که تولید آن در هشت ماه امسال بالا رفته است. طبق آمار ارائهشده به بورس، ایرانخودرو در هشت ماه امسال 10هزار و 696 دستگاه تارا تولید کرده، محصولی که در مدت مشابه سال گذشته تازه وارد خطوط تولید این شرکت شده بود. در مقایسه با هشت ماه پارسال، تولید تارا حدودا دو و نیم برابر شده است. در لیست محصولات ایرانخودرو، گزینهای به نام «سایر محصولات» قید شده که عدد دوهزار و 91 دستگاهی برای تیراژ آن به ثبت رسیده است. مشخص نیست محصولات موردنظر چه مدل‌هایی هستند و باید منتظر ماند تا ایرانخودرو رسما نام آنها را اعلام کند.
رشد سایپا مثبت شد
از ایرانخودرو بگذریم و به سراغ سایپا برویم؛ دومین خودروساز بزرگ کشور برخلاف رقیب خود رشد تولید قابلتوجهی را در هشت‌ماهه امسال تجربه نکرده است و آمار تجمیعی آن طی امسال و نسبت به سال گذشته در مهرماه منفی بود، اما در ماه جاری توانسته هرچند به میزانی کم، یعنی حدود 4/ 0درصد، این آمار را مثبت کند. در بین محصولات این شرکت، گروه X200 شامل تیبا، کوییک و ساینا بیشترین سهم از تولید هشت ماه امسال را داشته است که باز هم نسبت به هشت‌ماهه سال گذشته تولید کمتری داشته است. سایپایی‌‌‌ها تا پایان آبان 175هزار و 181 دستگاه از این سه محصول را به تولید رسانده‌‌‌اند. در مقایسه با هشت ماه مشابه سال گذشته، تولید گروه X200 سایپا بیش از هشت‌درصد کاهش را نشان می‌دهد.
بنابر آمار بورس، در هشت ماه امسال شاهین 20هزار و 74 دستگاه تولید داشته که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته رشد 37درصدی را نشان می‌دهد. در آمار تولیدی سایپا همچنان خبری از امثال چانگان و آریو نیست؛ اما این شرکت توانسته است در هشت ماه گذشته از سال جاری 27هزار و 347 دستگاه وانت پراید را به تولید برساند. در ستون تولیدات آبان‌ماه سایپا نیز گزینهای به نام «سایر محصولات» وجود دارد که تیراژ ۹۰دستگاهی در مقابل آن به ثبت رسیده است. به نظر می‌رسد این آمار به محصولات جدید سایپا مربوط می‌شود که فعلا به مرحله تولید انبوه نرسیده‌‌‌اند. این رقم در آمار شش‌‌ماهه و همین‌طور هفت‌ماهه نیز ۹۰ دستگاه قید شده بود.
صعود پارسخودرو
سری هم به پارسخودرو زیرمجموعه گروه خودروسازی سایپا بزنیم؛ شرکتی که در هشت ماه امسال تولید انواع کوییک و ساینا را در کارنامه‌‌‌اش به ثبت رسانده است. این شرکت در هشت‌ماهه امسال رشد تولید حدود 10درصدی را نسبت به مدت مشابه سال گذشته تجربه کرده است. بیشترین تعداد تولید در پارسخودرو طی بازه زمانی تحت بررسی به گروه Q200 مربوط می‌شود. طبق آمار، در هشت ماه امسال 45هزار و 825 دستگاه از این گروه در پارسخودرو به تولید رسیده که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته، افزایش بیش از 12درصدی را به ثبت رسانده است. در لیست محصولات پارسخودرو، نام سه مدل کوییک شامل اس، دنده‌‌‌ای و اتومات‌پلاس آمده است. در این بین، تیراژ کوییک مدل اس، ۱۹۴ دستگاه بوده؛ خودرویی که در هشت ماه پارسال تولید نمی‌‌‌شد. این محصول همچنین در آبان نیز تولیدی نداشته و به نظر می‌رسد قرار نیست تولیدش ادامه پیدا کند.
در بین دیگر کوییک‌‌‌ها، مدل معمولی دنده‌‌‌ای این محصول هم 38هزار و 350 دستگاه در هشت ماه امسال تیراژ داشته که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته، رشد نزدیک به 77درصدی را نشان می‌دهد. سومین خودروساز بزرگ ایران تا پایان آبان امسال هزار و 359 دستگاه کوییک اتومات‌پلاس را به تولید رسانده است؛ خودرویی که در هشت ماه مشابه سال گذشته هنوز مهمان پارسخودرو نشده بود. درنهایت، تیراژ ساینای پارسخودرو در هشت ماه امسال تنها 700 دستگاه بوده که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته، از افت بیش از 95درصدی حکایت دارد.
تولید ماهانه
همان طور که اشاره شد بررسی گزارش ارائهشده به بورس نشان می‌دهد تولید ماهانه خودروسازان در آبان نیز نسبت به مهر رشد قابلتوجهی داشته است. طبق آمار، مجموع تولید سه خودروساز بزرگ کشور در دومین ماه پاییز کمتر از 104هزار دستگاه بوده که در مقایسه با آمار حدودا 88هزار و 700 دستگاهی مهر، بیش از 17درصد افزایش داشته است. در این بین ایرانخودرو بیشترین میزان رشد سالانه تولید را داشته است. در بین سه خودروساز بزرگ کشور، ایرانخودرو دارای بیشترین تولید ماهانه در آبان بوده، به نحوی که 55هزار و 716 دستگاه محصول سواری را در این ماه تولید کرده است. این آمار سبب شده بزرگ‌ترین خودروساز ایران در آبان نسبت به مهر حدود 16درصد افزایش تولید را ثبت کند.
اما سایپا نیز تیراژ ماهانه‌اش روندی صعودی در دومین ماه پاییز داشته است. سایپا در آبان نسبت به مهر، بیش از 19درصد افزایش تولید داشته که ناشی از تیراژ 35هزار و 143دستگاهی آن در دومین ماه پاییز بوده است. در نهایت پارسخودرو نیز مانند شرکت مادر (سایپا) توانسته آمار تولید ماهانه‌اش را بهبود ببخشد. طبق صورت‌های مالی ارائهشده به بورس، خودروساز سوم ایران، 12هزار و 997 دستگاه محصول سواری را در ماه دوم پاییز امسال به تولید رسانده تا در مقایسه با مهرماه افزایش بیش از 17درصدی را تجربه کند.
