کارنامه ۹۹ صنعت خودرو
بخشی از این کارنامه به افت و خیز تولید شرکتهای خودروساز (چه سواریساز و چه تجاریساز) اختصاص داده شده است. نگاهی به وضعیت تولید خودرو در سال ۹۹ به نسبت سال ۹۸ نشان میدهد که تولید خودرو در بازه زمانی یاد شده رشد ۱۸ درصدی داشته است.طی سال گذشته در مجموع تولید ۹۹۲ هزار و ۴۳۲ دستگاه انواع خودرو (سبک و سنگین) در خطوط تولید شرکتهای خودروساز نهایی شد، این در حالی است که در سال ۹۸ در مجموع ۸۴۰ هزار و ۵۷۴ دستگاه انواع خودرو در خطوط تولید خودروسازان تکمیل شده است. نگاهی دوباره به آمارهای منتشر شده توسط وزارت صمت نشان میدهد بخش عمده تولید شرکتهای خودروساز در گروه سواریها انجام شده است. بعد از سواری شرکتهای خودروساز تمرکز خود را روی تولید خودروهای تجاری سبک یا همان وانتها قرار دادهاند. تولید کامیون، کامیونت و کشنده و همچنین تولید اتوبوس، مینی بوس و ون در رتبههای سوم و چهارم قرار دارند.
حال تولید هر یک از چهار گروه محصول خودروسازان را به تفکیک مورد مطالعه قرار داده و درصد افت و خیز آنها را بررسی میکنیم.شرکتهای خودروساز سواری (چه دولتی و چه خصوصی) در سال ۹۹ توانستهاند در مجموع تولید ۹۰۳ هزار و ۸۰۰ دستگاه از انواع محصولات خود را نهایی کردهاند؛ اما همین شرکتها در سال پیش از آن توانستند ۷۵۸ هزار و ۹۰۰ دستگاه خودرو تولید کنند. مقایسه دو آمار ذکر شده حکایت از رشد تولید بیش از ۱۹ درصدی در بخش تولید سواری در بازه زمانی یاد شده دارد.بی تردید بخش قابل توجهی از این رشد تولید را باید در سه مرحله افزایش قیمت سال ۹۹ جستوجو کرد. خودروسازان در بخش تولید خودروهای تجاری سبک (وانت) نیز توانستند رشد بیش از ۶ درصدی را در کارنامه خود در سال گذشته در مقایسه با سال ۹۸ به ثبت برسانند.این شرکتها در سال ۹۹ توانستند تعداد ۸۰ هزار و ۳۶۴ دستگاه وانت را در خطوط تولید خود تکمیل کنند. اما آمارهای وزارت صمت در سال پیش از آن تولید ۷۵ هزار و ۴۷۹ دستگاه وانت را نشان میدهد. حال به سراغ وضعیت تولید سنگینسازان میرویم. خودروسازانی که در بخش تولید کامیون، کامیونت و کشنده فعال هستند طی سال ۹۹ توانستند تولید ۶ هزار و ۳۹۵ دستگاه از محصولات خود را نهایی کنند.این میزان تولید در سال گذشته در قیاس با تولید این شرکتها در سال ۹۸ از رشد تولید بیش از ۵۳ درصدی حکایت دارد.خودروسازان فعال در زمینه تولید کامیون، کامیونت و کشنده در سال ۹۸ در مجموع ۴ هزار و ۱۶۴ دستگاه خودرو تولید کردند.
اما وضعیت تولید اتوبوس، مینی بوس و ون در بازه زمانی یاد شده چگونه بوده است؟آمارها نشان میدهد این بخش تنها بخشی است که در سال ۹۹ نسبت به سال ۹۸ افت تولید را تجربه کرده است.
شرکتهای فعال در زمینه تولید اتوبوس، مینیبوس و ون در سال گذشته تولید هزار و ۸۷۳ دستگاه از انواع محصولات خود را نهایی کردند که این نشاندهنده افت تولید نزدیک به ۸ درصدی در این بخش است. این شرکتها در سال ۹۸ توانسته بودند دو هزار و ۳۱ دستگاه از محصولات حاضر در سبد محصولاتی خود را تکمیل کنند.
در شرایطی که بیشترین رشد در میان محصولات تولیدی شرکتهای خودروساز به بخش کامیون، کامیونت و کشنده اختصاص دارد با این حال شاهد هستیم که تولید این بخش و همچنین تولید اتوبوس، مینی بوس و ون چه در سال ۹۸ و چه در سال ۹۹ حول و حوش ۹ هزار دستگاه بوده است.
دلیل این مساله را باید در بازگشت تحریمها و خروج شرکای بینالمللی جستوجو کرد.
از آنجایی که تیراژ تولید خودروهای سنگین در سالهای گذشته نیز چندان بالا نبوده بنابراین زیرسازی چندانی در بخش داخلیسازی برای تامین قطعات این دست خودروها انجام نشده و اساس و پایه تولید آنها روی واردات قطعات و مونتاژ قرار داشته است.