«دنیای‌اقتصاد»گزارش‌های بورسی خودروسازان را بررسی کرد
شکست برنامه۹۹ تولید خودرو
این میزان تولید در مقایسه با سال ۹۸ رشد بیش از ۴ درصدی را به خود می‌بیند. به این ترتیب خودروسازان با تولید ۹۰۰ هزار و ۷۱۴ دستگاه خودرو در کشور، باز هم از برنامه‌ریزی وزارت صمت عقب ماندند. سیاست‌گذار خودرو تولید یک میلیون و ۲۰۰ هزار دستگاه خودرو را در سال ۹۹ برای سه خودروساز بزرگ کشور پیش‌بینی کرده بود.بر این اساس بررسی صورت‌های مالی شرکت‌های خودروساز که در سایت کدال سازمان بورس منتشر شده نشان می‌دهد سهم ایران‌خودرویی‌ها از تولید سال گذشته در بخش سواری و وانت بیش از ۵۳ درصد بوده است. آبی‌های جاده مخصوص توانسته‌اند تا پایان سال ۹۹ تولید ۴۸۰ هزار و ۳۳۸ دستگاه انواع محصولات سواری و وانت حاضر در سبد محصولاتی خود را نهایی کنند. بنابراین ایران‌خودرو به لحاظ تیراژ در صدر جدول تولید خودروسازان قرار دارد. مقایسه آمار تولید ایران‌خودرو در سال گذشته با سال ۹۸ رشد تولید ۲۲ درصدی را نشان می‌دهد.این خودروساز سال ۹۸ توانسته بود تولید ۳۹۳ هزار و ۸۱۲ دستگاه خودرو را نهایی کند. جایگاه دوم جدول تولید نیز به خودروسازی سایپا اختصاص دارد.
نارنجی‌های جاده مخصوص طی سال ۹۹ در مجموع توانستند تولید ۳۱۷ هزار و ۳۲۱ دستگاه انواع محصولات سواری و وانت را به سرانجام برسانند؛ بنابراین سهم سایپایی‌ها از تولید کل بیش از ۳۵ درصد بوده است.بررسی آمار تولید خودروسازی سایپا در سال گذشته و مقایسه آن با سال پیش از آن نشان می‌دهد این خودروساز بر خلاف رقیب خود افت تولیدی بیش از ۱۲ را تجربه کرده است. سایپایی‌ها سال ۹۸ توانسته بودند تولید ۳۶۳ هزار و ۳۷۹ دستگاه از انواع محصولات حاضر در سبد محصولاتی خود را نهایی کنند.
به‌نظر می‌رسد بخش قابل‌توجهی از این افت تولید مربوط به توقف تولید خودروی پراید باشد. در حال حاضر خودروسازی سایپا تنها تولید مدل وانت این خودرو را در دستور کار دارد. سومین خودروساز کشور یعنی پارس خودرو نیز توانسته تا پایان سال گذشته در مجموع تولید ۱۰۳ هزار و ۵۵ دستگاه از انواع محصولات حاضر در سبد محصولاتی خود را نهایی کند. سهم سومین خودروساز کشور از تولید کل حول و حوش ۱۲ درصد بوده است. این خودروساز نیز همانند شرکت مادر خود یعنی سایپا افت تولید را در سال ۹۹ به نسبت سال ۹۸ تجربه کرده است. پارس خودرویی‌ها سال ۹۸ تولید ۱۰۶ هزار و ۷۲ دستگاه خودرو را در دستور کار داشتند. مقایسه این عدد با مجموع تولید آنها در سال گذشته نشان‌دهنده افت بیش از ۲ درصدی تیراژ تولید در این شرکت خودروساز است.
مقایسه آمار تولید سه خودروساز بزرگ کشور در اسفندماه پارسال با ماه پیش از آن نیز از افت تولید حکایت دارد. غول‌های جاده مخصوص در دوره یک ماهه اسفند ۹۹ تولید ۸۳ هزار و ۷۰۹دستگاه از انواع محصولات سواری و وانت را نهایی کردند. این آمار تولید در مقایسه با دومین ماه از فصل زمستان افت تولید بیش از ۲ درصدی را نشان می‌دهد.
همچنین آمارها نشان می‌دهد سه خودروساز بزرگ کشور در بهمن ماه ۹۹ تولید ۸۶ هزار و ۱۹۲ دستگاه خودرو را عملیاتی کردند. اما چنانچه آمار تولید اسفندماه ۹۹ را با اسفندماه ۹۸ مقایسه کنیم تولید خودروسازان با رشد بیش از ۲۱ درصدی همراه بوده است. گزارش‌های ارائه شده به سازمان بورس از تولید ۸۳ هزار و ۷۰۹ دستگاه خودرو در اسفندماه سال گذشته در مقابل تولید ۶۸ هزار و ۹۴۹ دستگاهی در اسفندماه ۹۸ نشان می‌دهد.
ایران‌خودرویی‌ها در اسفندماه ۹۹ توانسته‌اند ۴۸ هزار و ۳۳۲ دستگاه خودرو تولید کنند. تولید این تعداد خودرو در مقابل تولید ۴۳ هزار و ۹۱۲ دستگاهی که در بهمن همان سال تولید کرده‌اند رشد تولیدی بیش از ۱۰ درصدی را نشان می‌دهد.
خودروسازی سایپا اما در اسفندماه ۹۹ به نسبت ماه پیش از آن افت تولید داشته است. این خودروساز در اسفند سال گذشته ۲۵ هزار و ۸۰۵ دستگاه از انواع محصولات خود را تولید کرده است. با توجه به تولید ۲۹ هزار و ۴۵۲ دستگاهی این خودروساز در بهمن ماه سال گذشته، افت تولید بیش از ۱۲ درصدی در کارنامه این خودروساز درج شده است.اما پارس خودرویی‌ها نیز همانند سایپا افت تولید را در اسفند ۹۹ به نسبت ماه پیش از آن تجربه کرده‌اند.
این خودروساز ۹ هزار و ۵۷۲ دستگاه از محصولات خود را در اسفندماه سال گذشته تولید کرده است، اما در بهمن ۹۹ تولید این خودروساز عدد ۱۲ هزار و ۸۲۸ دستگاه را نشان می‌دهد؛ بنابراین سومین خودروساز کشور افت تولید بیش از ۲۵ درصدی را تجربه کرده است.
افت تولید اسفندماه به نسبت بهمن ماه ۹۹ نشان می‌دهد شرکت‌های خودروساز نتوانسته‌اند آن طور که باید و شاید در مسیر برنامه جهش تولید که مدنظر وزارت صمت است حرکت کنند.
براساس برنامه جهش تولید که در وزارت صمت تهیه شد و در اختیار مدیران ارشد خودروساز قرار گرفت خودروسازان باید رشد ۵۰ درصدی تولید را محقق کنند. البته هیچ گاه مدیران ارشد وزارت صمت مشخص نکرده‌اند این افزایش ۵۰ درصدی تولید در مقایسه با کدام بازه زمانی قرار است اتفاق بیفتد. تنها آنها بازه دی‌ماه ۹۹ تا خرداد ۱۴۰۰ را به‌عنوان محدوده زمانی برنامه خود اعلام کرده‌اند. بی‌تردید یکی از اصلی‌ترین دلایل این افت تولید را باید در اقدام شورای رقابت مبنی‌بر جلوگیری از افزایش قیمت محصولات شرکت‌های خودروسازان در دو ماه پایانی سال گذشته جست‌و‌جو کرد.
شاید همین افت تولید سبب شد شورای رقابت از اقدام خود عقب‌نشینی کند و رضا شیوا رئیس شورای رقابت یکشنبه اعلام کرد خودروسازان اجازه افزایش قیمت محصولات خود را در فروردین‌ماه دارند.
در کنار این افزایش قیمت این احتمال وجود دارد که سیاست‌گذار خودرویی برنامه خود مبنی بر آزادسازی قیمت محصولات کم‌تیراژ خودروسازان را که در ستاد اقتصادی دولت آن را مطرح و پیگیری کرده در فرصت باقیمانده از برنامه جهش تولید (پایان خرداد‌ماه سال‌جاری) عملیاتی کند. بی‌شک این دو اتفاق مدیران خودروساز را سر شوق آورده تا سیاست‌گذار خودرویی در دولت دوازدهم بتواند با تحقق برنامه جهش تولید و به جا گذاشتن خاطره‌ای خوش کار خود را به پایان برساند.
جزئیات تولید خودروسازان
در میان سه خودروساز بزرگ کشور تنها ایران‌خودرویی‌ها توانستند رشد تولید را در سال گذشته در کارنامه خود ثبت کنند. دو خودروساز دیگر کشور یعنی خودروسازی سایپا و همچنین پارس خودرو در پایان سال ۹۹ افت تولید را تجربه کردند. ایران‌خودرویی‌ها تا پایان اسفندماه ۹۹ توانستند تولید ۴۸۰ هزار و ۳۳۸ دستگاه از انواع محصولات خود را نهایی کنند. اما ریز تولید ایران‌خودرو در پایان یازدهمین ماه از سال‌جاری به چه صورت بوده است؟ آمارهای ارائه شده توسط ایران‌خودرو به سازمان بورس نشان می‌دهد این خودروساز تا پایان سال گذشته توانسته در مجموع تولید ۳۴۶ هزار و ۲۳۳ دستگاه از انواع محصولات حاضر در گروه پژو را نهایی کند. تولید این تعداد خودرو از گروه پژو تا پایان سال ۹۹ امسال در مقابل تولید ۲۷۸ هزار و ۸۴ دستگاهی که از این گروه در سال گذشته تولید شده است از رشد بیش از ۲۴ درصدی حکایت دارد. آبی‌های جاده مخصوص در گروه سمند نیز رشد اندک تولید را تجربه کرده‌اند. بررسی‌ها نشان می‌دهد تا پایان سال ۹۹ در مجموع تولید ۵۵ هزار و ۲۲۰ دستگاه انواع خودروی سمند در خطوط تولید ایران‌خودرو نهایی شده است؛ بنابراین تولید گروه سمند در پایان اسفندماه رشد بیش از ۴ درصدی را در مقابل تولید این گروه در پایان اسفند ۹۸ در کارنامه این خودروساز به ثبت رسانده است.
رانا دیگر محصول ایران‌خودرو تا پایان سال گذشته ۱۳ هزار و ۳۰ دستگاه تولید داشته است. این میزان تولید در مقابل تولید ۸ هزار و ۷۵۷ دستگاهی این خودرو در سال گذشته از رشد تولید بیش از ۴۸ درصی حکایت می‌کند. دنا دیگر محصول ایران‌خودرو تا پایان اسفند ماه ۹۹ با تولید ۵۵ هزار ۳۲۰ دستگاهی رشد تولید بیش از ۷۰ درصدی را به خود دیده است. اما تولید سه محصول مونتاژی ایران‌خودرو یعنی هایما، دانگ فنگ و پژو ۲۰۰۸ دربازه زمانی یاد شده افت تولید را تجربه کرده‌اند. هایما با تولید ۴ هزار و ۹۷۱ دستگاهی تا پایان سال گذشته افتی بیش از ۳۱ درصدی را در کارنامه خود ثبت کرده است. دانگ فنگ دیگر محصول مونتاژی چینی نیز افت تولید بیش از ۹۷ درصدی را در بازه زمانی یاد شده تجربه کرده است. ایران‌خودرو در سال گذشته تنها تولید ۹۴ دستگاه از این خودرو را در خطوط تولید خود نهایی کرده است. پژو ۲۰۰۸ نیز همانند دانگ فنگ افت تولیدی حول و حوش ۹۷ درصدی داشته است. آبی‌های جاده مخصوص در سال ۹۹ تنها ۱۸۱ دستگاه از این اولین محصول پسابرجامی را در خطوط تولید خود تکمیل کرده‌اند. از محصول جدید ایران‌خودرو یعنی تارا نیز تا پایان سال گذشته ۱۵۳ دستگاه تولید شده است.
حال به سراغ خودروسازی سایپا می‌رویم. این خودروساز تا پایان سال ۹۹ در مجموع ۳۱۷هزار و ۳۲۱ دستگاه خودرو تولید کرده است. سهم عمده تولید غول نارنجی جاده مخصوص به تولید خانواده تیبا اختصاص دارد.تا پایان سال گذشته در مجموع ۲۳۶ هزار و ۹۳۹ دستگاه از این خانواده تولید شده که حکایت از رشد تولید بیش از ۴۷ درصدی دارد. بعد از تیبا، خانواده پراید بیشترین سهم را در آمار تجمعی نارنجی‌های جاده مخصوص به خود اختصاص می‌دهد. تولید چانگان هر چند بعد از مدتی توقف یکی، دو ماهی است که آغاز شده است، اما بررسی صورت‌های مالی سایپا در سال گذشته از افت تولید این خودرو حکایت دارد. در سال گذشته در مجموع ۲۹۰ دستگاه چانگان تولید شده است که در مقابل تولید پنج هزار و ۶۲ دستگاه تا پایان سال ۹۸ افت تولید بیش از ۹۴ درصدی داشته است. نارنجی‌های جاده مخصوص توانسته‌اند در سال گذشته تولید محصول جدید خود یعنی شاهین را در مجموع به ۱۷۲۸ دستگاه برسانند. سری هم به پارس خودرو بزنیم. طبق آمار، پارس‌خودرو تا پایان سال ۹۹ توانسته تولید ۱۰۳ هزار و ۵۵ دستگاه از محصولات خود را نهایی کند. پارس خودرویی‌ها سال ۹۹ سه هزار و ۹۴۷ دستگاه برلیانس را مونتاژ کردند. تولید این تعداد برلیانس در حالی است که طی سال ۹۸ تنها مونتاژ ۵۴۶ دستگاه از این خودرو نهایی شد. بنابراین تولید برلیانس در بازه زمانی مورد نظر رشد بیش از ۶۲۲ درصدی داشته است. طبق آمار ارائه شده به بورس، پارس خودرویی‌ها تولید کوئیک و ساینا را نیز در بهمن ماه ادامه داده‌اند. در این بین تیراژ گروه خودروهای Q۲۰۰ در سال گذشته به ۵۴ هزار و ۵۶۸ دستگاه رسیده است. این در حالی است که پارس خودرو طی سال ۹۸ تنها ۹ هزار و ۱۱۷ دستگاه از این گروه خودرویی را تولید کرده بود؛ بنابراین تولید خانواده Q۲۰۰ رشد بیش از ۴۹۸ درصدی را به خود دیده است. صورت‌های مالی پارس خودرو همچنین نشان می‌دهد ساینا تیراژی ۸ هزار و ۱۲۷دستگاهی را تا پایان سال گذشته از خود به جا گذاشته است. این خودرو در مدت مشابه سال ۹۸ تنها ۲۹ دستگاه تولید شده است. در صورت‌های مالی این خودروساز اما آمار کوئیک معمولی جدا از خانواده Q۲۰۰ منتشر می‌شود که طبق آن، ۹هزار و ۷۴۷ دستگاه از خودروی موردنظر تا پایان سال ۹۹ به تولید رسیده است.
