«دنیای‌اقتصاد» فروش ۹ماهه سه تولیدکننده اصلی خودروی کشور را بررسی کرد
درآمد ۳۱۶همتی خودروسازان بزرگ
این در حالی است که تعداد فروش خودروسازان بزرگ کشور در ۹ ماه امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته افت کرده، همان طور که تولید آنها پایین آمده است.
طبق آماری که خودروسازان -ایرانخودرو، سایپا و پارسخودرو - به سامانه کدال ارائه کرده‌‌‌‌اند، کل فروش آنها در ۹ ماه سال جاری ۶۷۴ هزار و ۵۷۴ دستگاه بوده است. در مقایسه با ۹ ماه مشابه پارسال، فروش خودروسازان بیش از ۵۴ هزار دستگاه، معادل حدودا ۷.۵ درصد، افت کرده است.
خودروسازان همچنین کمتر از آنچه در ۹ ماه امسال تولید کرده‌‌‌‌اند، فروش داشته‌‌‌‌اند. کل تولید سه خودروساز بزرگ کشور در ۹ ماه امسال کمی بیش از ۷۰۰هزار دستگاه بوده است. با توجه به فروش ۶۷۴هزار و ۵۷۴ دستگاهی خودروسازان بزرگ در ۹ ماه امسال، آنها ۲۵هزار و ۵۸۰ دستگاه از محصولات خود را نفروخته‌اند که معادل حدودا ۴درصد تولیدشان میشود.
افت فروش خودروسازان نسبت به ۹ ماه پارسال، بیشتر ریشه در کاهش تولید دارد. در واقع چون تولید افت کرده، به تبع آن، فروش نیز پایین آمده است. این در حالی است که فروش کمتر از تولید خودروسازان در سال جاری، به احتمال زیاد در مسائلی مانند کسری قطعات و دپوی محصولات ریشه دارد.
هرچند پدیده خودروهای ناقص به شدت سال‌های قبل در خودروسازی کشور به چشم نمی‌آید، با این حال شرکت‌های خودروساز بزرگ همچنان محصول دارای کسری قطعه تولید می‌کنند، منتها با آماری بسیار کمتر از گذشته.
جدا از مساله خودروهای ناقص، دپوی عمدی نیز می‌تواند دلیل دیگر پایین‌تر بودن فروش خودروسازان بزرگ نسبت به تولیدشان در ۹ ماه امسال باشد. دپوی عمدی معمولا وقتی رخ میدهد که خودروسازان با فریز قیمت مواجه هستند و از همین رو می‌خواهند سیاستگذار را بابت اصلاح قیمت تحت فشار بگذارند یا در انتظار اصلاح قیمت هستند. هرچند خودروسازان اوایل آذر امسال مجوز افزایش میانگین ۳۰درصدی قیمت را دریافت کردند و طبعا از آن تاریخ به بعد، دپوی عمدی خودروها توجیهی ندارد، اما مساله اینجاست که آنها حدودا ۱۷ ماه با فریز قیمت مواجه بودند و هیچ بعید نیست طی سال جاری و تا قبل از اصلاح قیمت، دست به دپوی عمدی زده باشند.
به‌‌‌‌هر‌‌‌‌حال طبق آمار، در بین سه خودروساز اصلی کشور، بزرگ‌‌‌‌ترین آنها، یعنی ایرانخودرو، در 9 ماه امسال 370هزار و 486 دستگاه محصول را به تولید رسانده است. این در حالی است که فروش این شرکت کمتر از 364 هزار دستگاه بوده است. بنابراین ایرانخودرو 6هزار و 486 دستگاه معادل 2 درصد از آنچه در 9 ماه امسال تولید کرده را نفروخته است.
این شرکت همچنین در 9 ماه پارسال 394 هزار و 398 دستگاه فروش داشته، بنابراین در مدت مشابه امسال خودروی کمتری را فروخته است. آمار میگوید ایرانخودروییها حدودا 30هزار و 400 دستگاه معادل حدودا 8درصد کمتر از سال گذشته فروش داشته‌‌‌‌اند.
از سایپا نیز خبر می‌‌‌‌رسد که این شرکت به عنوان دومین خودروساز بزرگ ایران، محصول کمتری را نسبت به پارسال به فروش رسانده است. کل فروش سایپا در 9 ماه امسال حدود 240 هزار دستگاه بوده، حال آنکه در مدت مشابه پارسال، این شرکت 255 هزار دستگاه خودرو فروخته بود. بنابراین سایپاییها نسبت به پارسال با افت حدودا 15هزار دستگاهی فروش (معادل حدودا 6درصد) روبه‌‌‌‌رو شده‌‌‌‌اند. کل تولید سایپا تا پایان آذر امسال، بالغ بر 253 هزار دستگاه بوده که با در نظر گرفتن آمار فروش، مشخص میشود دومین خودروساز بزرگ کشور 13 هزار دستگاه (معادل 5درصد) کمتر از آنچه تولید کرده، به فروش رسانده است.
اما سومین خودروساز بزرگ کشور نیز در 9 ماه امسال کمتر از آنچه تولید کرده، فروش داشته است. کل تولید پارسخودرو در 9 ماه امسال 76هزار و 606 دستگاه بوده است. با‌‌‌‌این‌‌‌‌حال پارسخودرو در بازه زمانی تحت بررسی، 70 هزار و 607 دستگاه فروش داشته است. این آمار نشان میدهد پارسخودرو حدود 6هزار دستگاه از محصولات تولیدی خود در 9ماه امسال را نفروخته است. این شرکت در مقایسه با 9ماه پارسال نیز خودروی کمتری فروخته است. آمار میگوید، فروش پارسخودرو در 9ماه سال گذشته، 79 هزار و 405 دستگاه بوده که با توجه به فروش 70هزار و 607 دستگاهی امسال، مشخص میشود این شرکت با افت 8هزار و 800 دستگاهی فروش مواجه شده است.
پرفروش‌ترین و گران‌ترین خودروها
اما مرور جزئیات فروش خودروسازان در 9 ماه امسال نشان میدهد پرفروش‌ترین محصول، به خانواده ایکس 200 (ساینا و کوئیک) مربوط میشود. این محصول سایپا در 9 ماه امسال نزدیک به 148هزار دستگاه فروش داشته است.
کمترین خودروی فروخته شده نیز کوئیک دنده معمولی است که تنها هزار و 234 دستگاه از آن تا پایان آذر فروخته شده است. این خودرو البته از چند ماه پیش دیگر تولید نمی‌شود. بنابراین اگر آن را به دلیل حذف، فاکتور بگیریم، لقب کم‌فروش‌ترین خودرو در 9 ماه امسال به سهند محصول جدید پارس خودرو با آمار کمتر از 7هزار و 200 دستگاه تعلق می‌گیرد.
در بین خودروهای فروش رفته طی 9 ماه امسال، گران‌ترین آنها هایمای مونتاژی ایران خودرو است که با رقمی نزدیک به یک میلیارد و 132 تومان در آذر ماه فروش رفته است. البته قیمت‌هایی که خودروسازان در سامانه کدال قرار داده‌اند، به اصطلاح خام است، بنابراین خودروها با مبلغ بالاتری از آنچه در گزارش بورسی ایران خودرو، سایپا و پارسخودرو آمده، به دست مشتریان می‌رسند. نکته دیگر اینکه در این گزارش، قیمت خودروها در آذر (پس از اصلاح میانگین 30 درصدی) لحاظ شده است نه میانگین 9 ماهه که رقم کمتری نسبت به آذر ماه است.
با این توضیحات، ارزان‌ترین خودروی فروش رفته در 9 ماه امسال (با فاکتور کردن وانت پراید) ساینا مدل S است که پارس خودرو قیمت فروش آن را در آذر ماه کمی بیش از 283 میلیون تومان اعلام کرده است.
کارنامه فروش ایران خودرو
طبق آنچه در سامانه کدال بورس آمده، ایران خودرو با فروشی نزدیک به 364هزار دستگاه، اصلی‌ترین عرضه‌کننده خودرو در کشور طی 9 ماه امسال بوده است. بیشترین فروش این شرکت در بازه زمانی تحت بررسی، به خانواده پژو مربوط میشود که نزدیک به 123هزار دستگاه فروش داشته است. در مقایسه با 9ماه پارسال، فروش خانواده پژو بالغ بر 42درصد افت کرده است، موضوعی که به افت تولید این گروه خودرویی مربوط میشود.
ایران خودرو متوسط قیمت خام فروش خانواده پژو را در آذر ماه امسال بالغ بر 440میلیون تومان اعلام کرده است.
پس از پژو، گروه سورن بیشترین میزان فروش را با رقم نزدیک به 85هزار دستگاه در اختیار دارد. نسبت به 9 ماه پارسال، فروش خانواده سورن 120 درصد رشد را نشان میدهد. سورن رکورددار رشد تولید 9ماه در ایران خودرو نیز هست؛ در واقع دلیل اصلی رشد فروش آن، جهش تولید در 9 ماه امسال است. متوسط قیمت خام گروه سورن در آذر ماه بالغ بر 404 میلیون تومان اعلام شده است.
پس از پژو و سورن، دنا با فروش حدودا 63 هزار دستگاهی، سومین محصول پر‌فروش ایران خودرو در 9 ماه امسال محسوب میشود. نسبت به 9 ماه پارسال، فروش دنا تنها 803دستگاه بالا رفته است. هر دستگاه دنا با متوسط قیمت خام بالغ بر 524 میلیون تومان در آذر فروخته شده است.
رده چهارم فروش محصولات ایران خودرو نصیب تارا شده است. تا پایان آذر امسال نزدیک به 47هزار دستگاه تارا به فروش رسیده که متوسط قیمت‌خام آنها حدود 541 میلیون تومان اعلام شده است. در مقایسه با 9ماه پارسال، ایرانخودروییها 40 درصد به فروش تارا افزوده اند.
دیگر محصول فروش رفته ایران خودرو در 9 ماه امسال، رانا نام دارد که آبی‌‌‌‌های جاده مخصوص کمتر از 13 هزار دستگاه از این خودرو را فروخته‌اند. نسبت به 9ماه پارسال، فروش رانا 26درصد افت را نشان میدهد. متوسط قیمت خام فروش این خودرو در آذر ماه امسال بالغ بر 396 میلیون تومان اعلام شده است.
ایران خودرو اما 9هزار و 417 دستگاه هایما را نیز در 9 ماه امسال فروخته که نسبت به مدت مشابه سال گذشته، بیش از 36درصد افت کرده است.
در لیست محصولات ایران خودرو، گزینه‌ای به نام «سایر محصولات» وجود دارد که رقم فروش آن بیش از 24 هزار دستگاه اعلام شده است.
جزئیات فروش گروه سایپا
به سایپا برویم، شرکتی که بیشترین حجم فروش آن به خانواده ایکس 200 با رقم حدودا 148هزار دستگاه مربوط میشود. نسبت به 9 ماه مشابه پارسال، فروش این خانواده حدود 15درصد افت کرده است. طبق اعلام سایپا، متوسط قیمت خام فروش این خانواده در آذر امسال حدود 298 میلیون تومان بوده است.
سایپاییها اما هر دستگاه شاهین را با متوسط قیمت خام حدودا 454 میلیون تومان فروخته‌اند. بالغ بر 36 هزار دستگاه از این خودرو طی 9 ماه امسال به فروش رفته که نسبت به مدت مشابه سال گذشته 608 دستگاه کمتر است. در این بازه زمانی، سایپا 49هزار و 305 دستگاه وانت پراید با متوسط قیمت حدودا 270میلیون تومان نیز فروخته است. نسبت به 9 ماه پارسال، فروش وانت پراید بالغ بر 6500 دستگاه بالا رفته است.
سایپا گزینه‌ای به نام سایر محصولات نیز دارد که میزان فروش آنها در 9 ماه امسال حدودا 6800 دستگاه با متوسط قیمت خام بیش از 1.15 میلیارد تومان بوده است.
اما در پارس خودرو –زیرمجموعه سایپا- بیشترین میزان فروش نصیب گروه Q200 با رقم حدودا 47هزار دستگاه شده است. نسبت به مدت مشابه پارسال، فروش این گروه حدود 17درصد افت کرده است. پارس خودرویی‌‌‌‌ها هر دستگاه از این خانواده را با متوسط قیمت خام حدودا 290 میلیون تومان فروخته‌اند.
پارس خودرو در فروش ساینا مدل اس نیز رقم 14 هزار و 704 دستگاه را ثبت کرده است، خودرویی که با متوسط قیمت خام 283 میلیون تومان فروخته شده است.
پارس خودرو همچنین 7هزار و 179 دستگاه سهند –محصول جدید این شرکت- را در 9 ماه امسال فروخته است. طبق اعلام این شرکت، متوسط قیمت خام سهند در آذر، حدود 388 میلیون تومان بوده است.
در لیست فروش پارس خودرو نام محصول وارداتی این شرکت، زوتی، نیز به چشم می‌آید. در 9ماه امسال تنها 508 دستگاه از این خودروی چینی به فروش رفته است. پارسخودرو میگوید هر دستگاه زوتی را با قیمت خام حدودا 953 میلیون تومان فروخته است.
