«دنیایاقتصاد» عملکرد بورس در نیمه سال را بررسی کرد
۶ماه پرفراز و نشیب
نقش پررنگ دولت در بورس
کامل ابراهیمیان، تحلیلگر بازار سرمایه در اینباره گفت: اتفاقات بازار سرمایه در 6ماهه اول امسال را میتوان از دو بعد بررسی کرد. بعد اول شامل تصمیماتی است که خارج از بازار سرمایه اتخاذ شد و بهشدت بازار را تحتتاثیر قرار داد و بُعد بعدی هم اتفاقات بنیادی درون بازار است. از منظر اتفاقات بیرونی مهمترین موضوع تصمیم هیاتدولت درخصوص تعیین نرخ خوراک پتروشیمیها و کنار گذاشتن فرمول خوراک در اواسط اردیبهشت و تعیین نرخ سوخت و برق صنایع بود. این دو اتفاق بازار سرمایه را بهشدت تحتتاثیر قرار داد، بهطوری که ارزش بازار بیش از سههزار همت افت کرد و تبعات این تصمیم منجر به خروج گسترده سرمایهگذاران از بورس شد و سایر سرمایهگذاران را نیز با ریسک بالایی مواجه کرد.
وی ادامه داد: بعد از طی چندماه دولت مجددا به فرمولهکردن نرخ خوراک پتروشیمیها و برق و گاز برگشت و این اتفاق خوبی بود، هرچند اثر بیاعتمادی که در بازار ایجاد شد کماکان باقی ماندهاست. اتفاق دیگری که خارج از بازار سرمایه رخداد تعیین نرخ ارز بازار مبادلهای بهعنوان نرخ تسعیر ارز بورس بود. این تصمیم نیز اتفاق مثبتی بود و مانع توزیع هزاران میلیاردتومان رانت در قیمتگذاری دستوری محصولات شرکتهای بورسی شد. کنار گذاشتن عرضه خودروها در بورسکالا تصمیم دیگری بود که در این مدت اتفاق افتاد و بر خودروسازان اثر منفی گذاشت و باعث شد این گروه به روند زیاندهی خود ادامه دهد. این تحلیلگر درخصوص عوامل بنیادی تاثیرگذار بر روند بورس طی 6ماه گذشته نیز گفت: در اینخصوص باید به گزارشهای فصل بهار شرکتها و گزارشهای ماهانه تولید و فروش شرکتها اشاره کرد که نسبت به بهار سالگذشته وهمچنین 5 ماهه امسال نسبت به 5 ماهه نخست سالگذشته رشد داشت. علاوهبر این رشد قیمت کامودیتیها و بهویژه نفت و مشتقات نفتی و برخی از فلزات در دو سهماهه اخیر اتفاق مثبتی بود و اثرات آن را در گزارشهای عملکرد سهماهه دوم سالشرکتها که تا یک ماه دیگر منتشر میشود، خواهیم دید. موضوع اعطای مجوز به صندوقهای بخشی و پذیرهنویسی آنها در بازار نیز اتفاق مثبتی بود که توسط سازمان بورس و نهادهای مالی اتخاذ شد و به تنوعبخشی سرمایهگذاری غیرمستقیم سرمایهگذاران کمک خواهد کرد.
افت و خیز در شهریور
علی عصاری، تحلیلگر بازار سرمایه با اشاره به اینکه بورس شاهد شکلگیری روند مثبتی از اسفندماه سالگذشته بود، گفت: این روند به واسطه ارزندگی بازار تا هفدهم اردیبهشت سالجاری ادامه داشت اما بعد از آن و به محض اینکه بازار میخواست حرکتی جدیتر را آغاز کند، سرکوب و از رشد آن جلوگیری شد. نرخ خوراک بهانه شد و طی این مدت سهبار بازار را سرکوب کردند؛ این اتفاق تا اوایل شهریور ادامه داشت و بعد از یک رشد در ماه گذشته بازار مجددا به رکود رفت. وی ادامه داد: تنها چیزی که میتوان درخصوص وضعیت بازار در 6ماه گذشته گفت این است که سیاستگذار بیشتر به کنترل بازار تمایل داشت تا حرکت آن و نمیخواست اتفاقهایی مشابه سال99 بیفتد. کمااینکه با دیگر بازارها نیز چنین رفتاری را داشت و کنترل به حدی بود که به محض حرکت بازارها از ادامه رشد آنها جلوگیری میشد. در 6ماهه اول سال، حقیقی پرقدرتی وارد بازار سرمایه نشد؛ چراکه هنوز ابهاماتی در بورس وجود داشت که باعث میشد سهامدار جرات ورود به بازار را نداشتهباشد و سرمایه کلانی وارد این بازار نکند. عصاری ادامه داد: بهنظر میرسد در نیمه دوم سال شاهد فعالیت بیشتری از سوی حقیقیها باشیم، حقیقیهایی که بورس را به سایر بازارها ترجیح میدهند و در آن سرمایهگذاری میکنند کما اینکه در سالهای گذشته نیز چنین اتفاقی را شاهد بودیم. بهنظر میرسد رشدی مانند آنچه در یک ماه و نیم ابتدایی سال تجربه کردیم را در نیمه دوم سال نیز شاهد باشیم اما از نظر من این رشد مجددا سرکوب خواهد شد و اتفاقات سال99 قطعا تکرار نخواهد شد. این تحلیلگر افزود: وجود صندوقهای سهامی متعدد دلیل این موضوع است. این صندوقها به غول بزرگی تبدیل شدند که بهزودی جان بازار را خواهند گرفت و مولفه اصلی، تاثیرگذار و تصمیمگیر برای بازار از این به بعد صندوقهای سهامی هستند و چیدمان پرتفوی این صندوقها بهشدت مهم است. بهنظر میرسد سرنوشت بازار از حالا به بعد در دست صندوقها و مخصوصا صندوقهای اهرمی و صندوقهای با حجم بالا خواهد بود.