از امروز و با دستور رئیسجمهور انجام میشود
آغاز توزیع یارانه نقدی دوم
نخستین مرحله پرداخت یارانههای جدید حاصل از اصلاح قیمت بنزین، امروز و بر اساس دستور حسن روحانی پرداخت میشود. رئیسجمهوری دیروز در جلسه هیات دولت از فرمان خود به سازمان برنامه و بودجه کشور برای آغاز پرداخت کمکهای معیشتی از امروز و در سه مرحله خبر داد و اساس و هدف دولت از اجرای طرح حمایت معیشتی را «کمک به خانوارهای متوسط و کم درآمد» عنوان کرد «که در شرایط تحریم اقتصادی، به لحاظ معیشتی تحت فشار هستند». بر اساس اظهارات روحانی، دولت در مرحله اول، امروز به حدود ۲۰ میلیون نفر یارانه پرداخت میکند. گروه دوم ۲۰ میلیون نفری نیز در نوبت بعدی تا پایان هفته یارانه خود را دریافت میکنند و یارانه گروه سوم نیز شامل ۲۰ میلیون نفر، اوایل هفته آینده پرداخت خواهد شد. بر مبنای محاسبات دولت، ۱۸ تا ۱۹ میلیون خانوار و جمعیتی در حدود ۶۰ میلیون نفر مشمول طرح حمایتی جدید دولت خواهند بود. بر این مبنا به نظر میرسد حدود ۲۰ میلیون نفر خارج از چتر حمایتی جدید میمانند؛ یعنی پردرآمدها یا همان مشمولان دهکهای هشتم، نهم و دهم.
یارانه جدید در حالی امروز دوشنبه پرداخت میشود که روحانی جمعه گذشته در دیدار برخی اعضای دولت و مسوولان کشور، زمان اولین نوبت پرداخت این مبلغ را اوایل آذر ماه اعلام کرده بود و حالا دولت اجرای این وعده را یک هفته جلو انداخته است؛ وعدهای که منابع آن از محل درآمدهای حاصل از اصلاح قیمت بنزین تامین میشود و رئیسجمهوری نیز پیشتر، هدف از این اصلاح قیمت را انتقال منابع از ۲۵ درصد اغنیای جامعه به ۷۵ درصد نیازمند اعلام کرد. همچنین یارانه جدید برای خانوارهای یک نفره تا ۵ نفره و بیشتر، در بازه هر نفر ۴۱ هزار تومان تا ۵۵ هزار تومان در نظر گرفته شده است؛ مبلغی که کمک به فرد نیست و کمک به خانوار عنوان شده است. بنابراین سرانه دریافتی هر فرد با توجه به بعد خانوار (تعداد فرد در خانوار) متفاوت خواهد بود. بر این اساس در طرح جدید، «یارانه خانوار یک نفره ۵۵ هزار تومان»، «خانوار ۲ نفره ۱۰۳ هزار تومان»، «خانوارهای ۳ نفره ۱۳۸ هزار تومان»، «خانوارهای ۴ نفره ۱۷۲ هزار تومان» و «خانوارهای ۵ نفره و بیشتر، ۲۰۵ هزار تومان» خواهد بود. دولتیها تاکید کردهاند که یک ریال از منابع حاصل از قیمت بنزین به بودجه جاری دولت اضافه نمیشود و عینا به طرح حمایت معیشتی از ۱۸ میلیون خانوار کم درآمد اختصاص مییابد.
سه راهحل
حسن روحانی در جلسه دیروز هیات دولت در توضیح اتخاذ این تصمیم در شورای عالی هماهنگی اقتصادی سران قوا، با بیان اینکه برای این کار سه راه بیشتر نداریم، گفت: یا باید مالیات مردم را افزایش دهیم و از محل درآمد حاصل از آن پرداختها را انجام دهیم، یا باید نفت بیشتری صادر کنیم و از محل آن این هزینهها را تامین کنیم یا باید از یارانهها بکاهیم و از محل آن به خود مردم نیازمند برگردانیم. روحانی در ادامه با تاکید بر اینکه فروش نفت ما با محدودیتهایی مواجه است و اگر محدودیت هم نداشتیم، پول نفت برای اینگونه مصارف مناسب نیست، بیان کرد: در سال ۱۳۹۰ ما ۱۱۰ میلیارد دلار درآمد نفتی داشتیم اما امروز شرایط متفاوت است. رئیسجمهوری افزود: میزان اخذ مالیات را هم بهخاطر شرایط اقتصادی جامعه نمیتوانیم زیاد افزایش دهیم و دریافت مالیات از مردم باید متعادل باشد. روحانی با بیان اینکه ماههای متمادی این موضوع مطرح بود که چگونه میتوانیم از اقشار ضعیف حمایت کنیم تا زمانی که گشایشی ایجاد شود، گفت: در این دولت تلاش کردیم تولید بنزین را افزایش دهیم. در سال ۹۲بنزین تولیدی در کشور ۵۶ میلیون لیتر در روز بود که این رقم را در سال ۹۸ به ۱۰۷ میلیون لیتر رساندیم و در بنزین خودکفا شدیم ، قبلا میلیاردها دلار برای واردات بنزین هزینه میشد ضمن اینکه با مشکلات خاصی برای خرید و واردات بنزین نیز مواجه بودیم. رئیسجمهوری با اشاره به افزایش مصرف بنزین درکشور افزود: مصرف بنزین در سال گذشته و اوایل امسال رو به فزونی گرفت و به طور متوسط ۷/ ۹ درصد رشد کرد و مصرف روزانه ما امسال ۹۷ میلیون لیتر بود که اگر همین روند ادامه داشت، در سال ۱۴۰۰ ما مجددا واردکننده بنزین میشدیم. روحانی در ادامه با بیان اینکه اگر بنزین لیتری هزار تومان فروخته میشد، یا الان لیتری یکهزار و ۵۰۰ تومان فروخته میشود، با قیمت واقعیاش متفاوت است، گفت: بنزین تولیدی را الان بخواهیم در بازار بفروشیم هر لیتر بنزین بین ۵ هزار و ۵۰۰ تا ۶ هزار تومان است. بنزینی که برای همه مردم و اموالی که برای کل ملت ایران است، به جای اینکه به قیمت واقعیاش بفروشیم، ۱۵۰۰ تومان میفروشیم و این یعنی از جیب مردم پرداخت میکنیم به آنهایی که دارند بنزین مصرف میکنند.
روحانی با اشاره به بیانات روز گذشته مقام معظم رهبری در درس خارج فقه تاکید کرد: همان نکاتی را که مقام معظم رهبری بیان فرمودند و بیانات ایشان شجاعانه و روشنگرانه و بسیار مهم بود چند بار به صورت خصوصی به من فرمودند. رئیسجمهوری با بیان اینکه مصوبه افزایش قیمت بنزین، مصوبه سران سه قوه، شورای هماهنگی اقتصادی و یک طرح ملی است، گفت: این مصوبه به دولت یا تنها به مجلس مربوط نمیشود، بلکه به همه ارکان نظام مربوط میشود؛ طرحی است که از قبل به خدمت مقام معظم رهبری عرض کردیم و البته ایشان همین شرط را به من فرمود که «اگر سران سه قوه کاملا موافق باشند من از طرح حمایت میکنم» و همانطور که حمایت و هدایت فرمودند. رئیسجمهوری با بیان اینکه طبق این طرح، برنامه بنزین برای مردم سهمیهبندی شده که این برای ما کار سختی بود، گفت: اصولا دو نرخی و سهمیهای کردن، کار بسیار سخت و سنگینی است و ممکن است کنارش سوءاستفادههایی بشود و لذا همیشه طرفدار تکنرخی بودیم و الان هم هستیم. منتها در این شرایط نمیشد که به طور یکسان به همه مردم فشار وارد شود. معتقد بودیم این پول باید به زندگی مردم و اقشاری که درآمد کمتری دارند، برگردد؛ لذا در جلسات متعدد بحث بود که آیا بخشی از پول بنزین را به خزانه برگردانیم و بخشی یا همه آن را به مردم بدهیم.
پاسخ روحانی به دو نگرانی مردم
روحانی در ادامه با بیان اینکه دو نگرانی امروز در میان مردم وجود دارد، گفت: یک نگرانی اینکه آیا آنچه مسوولان دولتی اعلام کردند، در عمل ادامه میدهند یعنی این پولی که به مردم داده شود، یک ماه تا ۳ ماه داده میشود و بعد پشیمان میشوند؟ اطمینان میدهم به عنوان امین و منتخب مردم در این طرح هیچ پولی نخواهد بود جز آنکه به مردم داده خواهد شد. روحانی خطاب به مردم ایران تاکید کرد: مطمئن باشید تا پایان دولت این کار را انجام میدهیم و این طرح را اجرا و عملیاتی میکنیم.
او نگرانی دوم مردم را اثر بالا رفتن قیمت حاملهای انرژی روی اجناس دیگر خواند و توضیح داد: ما دو مرتبه بنزین را گران کردیم. الان چهار سال از آخرین تغییر قیمت گذشته و در این چهار سال به قیمت بنزین دست نزدیم. کارشناسان در تجربه آن دوبار پیشبینیهای مختلف میکردند که مثلا چقدر این طرح تورم دارد در این تجربه هم شرایط اقتصادی کشور متفاوت است و باید نظارت کنیم. مردم اگر نگرانی دارند دستگاههای موظف یعنی تعزیرات، اتحادیهها، بازار، وزارت صمت و بخش بازرگانی، همه باید نظارت دقیق کنند تا کسی از این امر سوءاستفاده نکند. روحانی تاکید کرد: بنابراین هیچ نگرانی نداریم و مردم هم نگران نباشند. وزارتخانههای مربوطه باید نظارت کنند و در اینجا به وزیران صنعت و کشاورزی، وزرا و دستگاههای مربوطه و همچنین به تعزیرات و وزارت دادگستری تاکید میکنم که مراقبت و مواظبت کنند، همچنین به بانک مرکزی که برای کنترل ارز و طلا در بازار همه مراقبتهای لازم را انجام دهد.
واکنش روحانی به اعتراضات خیابانی
رئیسجمهوری در ادامه اظهارات خود با بیان اینکه در اجرای این طرح شاهد آن هستیم که برخی به خیابان آمدند و اعتراض کردند، گفت: اصل اینکه یک طرحی دولت اجرا میکند و مورد قبول همه مردم نباشد طبیعی است. ممکن است عدهای مخالف باشند و حق دارند نظر مخالفشان را بگویند. اما کاری که دولت انجام داده طبق قانون است. قانون هدفمندی یارانهها و همچنین قانون برنامه پنج ساله، دولت را مکلف به اصلاح قیمت حاملهای انرژی میکند.
روحانی با تاکید بر اینکه ما این وظیفه قانونی را انجام دادیم و اگر کسی سوال دارد باید به ما بگوید چرا دولت قیمت را در سالهای ۹۵ و ۹۶و ۹۷ بالا نبرد و باید از آن طرف به ما اعتراض کند، گفت: اعتراض با اغتشاش جدا از هم است. اعتراض حق همه مردم است و میتوانند اعتراض کنند. حتی نسبت به دولت بیانی هم اگر داشته باشند تند هم باشد، ما با جان میخریم هر چه فرمودند روی چشم ما، اما اجازه ناامنی در جامعه نباید بدهیم. خودرو در اختیار من است که استفاده کنم نه اینکه راهبندان درست کنم. اگر راهبندان درست کردم خوشبختانه آنقدر سیستم مانیتور و دوربین داریم که خودرو، پلاک آن و راننده مشخص میشود. روحانی از قوهقضائیه خواست که در این زمینه طبق قانون عمل کند. او توضیح داد: کسی که در زندگی مردم اخلال و ناامنی و راهبندان ایجاد کرده، و اینکه یک فردی بخواهد از این اعتراض به حق مردم سوءاستفاده کند و با سلاح سرد و قمه حتی وسط بیاید به بانک، مرکز پلیس و صدا و سیما حمله کند، این غیرقابل تحمل در کشور خواهد بود. به هیچ عنوان دولت اجازه اغتشاش و ناامنی به هیچکس نخواهد داد اما اعتراض حق همه مردم است میتوانند اعتراض، صحبت و نقد کنند.
او با تشکر از وزارت اطلاعات، نیروی انتظامی، سپاه پاسداران، بسیج و همه نیروهای مسلح و نیروی امنیتی که با همه توان تلاش کردند سردسته آدمهایی را که دنبال تخریب اموال عمومی بودند، شناسایی کنند، گفت: برخی را دستگیر کردند و برخی دیگر را دستگیر خواهند کرد و طبق قانون باید با آنها رفتار شود.