تحلیل نیویورکتایمز از آثار تحریم سوئیفت بر ایران و آمریکا
ایالاتمتحده از قدرت دلار و تاثیرش در سازوکارهای مالی مانند سوئیفت برای رصد فعالیتهای مالی دشمنانش و سازمانهای تروریستی استفاده کرده و حتی گاهی کشورهایی مانند کره شمالی را از نظام پرداخت بینالمللی بیرون رانده است. این سازوکار به طرز موثری بانکهای خارجی را به عاملان اطلاعاتی آمریکا تبدیل کرد. به گزارش «انتخاب» در ادامه این مطلب آمده است: تحریمهای جدید آمریکا علیه ایران، شامل نقلوانتقالات مالی نیز میشود و در نتیجه آمریکا سوئیفت را تحت فشار خواهد گذاشت تا ارتباط ایران با نظام بانکی بینالمللی را قطع کند. سوئیفت مانند یک اداره پست جهانی برای بانکها عمل میکند و یک سازوکار امن پیغامرسانی برای اغلب بانکهای جهان به وجود آورده است. بنابراین قطع دسترسی ایران موجب انزوای کامل مالی این کشور در جهان میشود، اما اگر آمریکا این برنامه را پیاده کند پیامدهای آن متوجه آمریکا نیز خواهد شد. این کار موجب تخریب اثرگذاری آمریکا در سازمانهای مالی بینالمللی و تضعیف قدرت اثرگذاریاش بر کشورهای متحد و متخاصم میشود. جک لیو، وزیر خزانهداری آمریکا بین سالهای ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۷، دو سال پیش هشدار داد که اگر آمریکا قدرت مالی خود را همیشگی بداند، ممکن است کشورهای دیگر به فکر جایگزینی دلار و سازوکارهایی مانند سوئیفت بیفتند. هایکو ماس، وزیر امورخارجه آلمان اخیرا همین تهدید را مطرح کرد. او با انتشار یادداشتی در یکی از روزنامههای اقتصادی آلمان، پیشنهاد داد که اروپا سازوکار پرداخت مستقل خود بهعنوان جایگزین سوئیفت را تاسیس کند. آنگلامرکل صدراعظم آلمان از این پیشنهاد حمایت قاطعی نکرد، اما او نیز گفت که اروپا نمیتواند به آمریکا تکیه کند و ما باید سرنوشت خود را بهدست خود رقم بزنیم. مقامات آلمانی و فرانسوی در حال بررسی تاسیس سازوکار مالی مستقل اروپایی بهعنوان جایگزین سوئیفت و تفکیک بانکهای اروپایی از بازار مالی آمریکا هستند. اتحادیه اروپا و سازمان ملل از هم اکنون به تاسیس یک سازوکار مستقل برای تجارت با ایران روی آوردهاند. ممکن است این گامهای مقدماتی به نتیجه نرسند اما چشمانداز استقلال مالی اروپا بهعنوان یک رقیب برای آمریکا را نمایش میدهند. یکی از وعدههای جهانیسازی این بود که صلح و ثبات جهانی را با ایجاد شبکههای اقتصادی بینالمللی به ارمغان میآورد که کشورها را به یکدیگر وابستهتر میکنند. اما آمریکا این سازوکار را بهعنوان سلاح به کار گرفته و از سوئیفت و نظام پرداخت دلاری علیه دشمنانش استفاده میکند. کشورهای دیگر نیز میتوانند مقابله به مثل کنند یا با ایجاد سازوکارهای مستقل، قدرت آمریکا را تضعیف کنند. به همین دلیل است که آمریکا در سیاست اعمال فشار بر ایران به همکاری با اروپا نیاز دارد. اتحادیه اروپا تنها قدرتی است که میتواند سلطه آمریکا را به آزمون بگذارد. ممکن است اتحادیه اروپا فاقد ارتش باشد اما اقتصاد قدرتمندی دارد و میتواند از آن برای آزار شرکتهای آمریکایی استفاده کند و اگر مجبور شود، نظام مالی خود را از آمریکا منفک کند.
در طول دو دهه گذشته اروپا حجم انبوهی از قوانین و نهادهای مالی ناظر بر آنها را به وجود آورده است. نابسامانیهای سیاسی اخیر از رکود بزرگ گرفته تا بحران منطقه یورو، قدرت مقرراتگذاری اروپا را تقویت کرده است. پیشتر این قدرت با هماهنگی آمریکا اعمال میشد اما ممکن است بهزودی علیه آمریکا به کار گرفته شود. گوگل و فیسبوک از هم اکنون آثار آن را لمس کردهاند و از سوی اروپا به پرداخت جریمههای میلیاردی تهدید شدهاند. اگر اروپا دست به تاسیس سازوکار مالی مستقل خود بزند، به معنی واکنشی به زیادهخواهی آمریکا خواهد بود. ترامپ از حالا شرکتهای اروپایی را تهدید کرده که در صورت معامله با ایران تنبیه خواهند شد. مشاور امنیت ملی آمریکا جان بولتون، آشکارا اعلام کرده که سوئیفت باید ریسک عمل بر خلاف تهدیدات آمریکا را بسنجد. گفته میشود وزیر خزانهداری استیون منوچین، با فشار بر سوئیفت به منظور اجرای تحریمهای آمریکا مخالف است. اما کنگره با تصویب طرح سناتور تد کروز مبنی بر تحریم مقامات سوئیفت میتواند دست او را ببندد. تحریم سوئیفت یک اشتباه از طرف آمریکا میتواند باشد. اگر اروپا نتواند به آمریکا تکیه کند، بهدنبال تاسیس سازوکار مستقل خود خواهد رفت. این کار سالها زمان میبرد اما نتیجه نهایی انزوای آمریکا خواهد بود. ممکن است سایر کشورها نیز ترجیح بدهند به جای نظام مالی تحت رهبری پیشبینیناپذیر آمریکا، به سازوکار اروپایی بپیوندند که تحت حاکمیت قانون خواهد بود. کشورهای اروپایی همواره نگاهی غبطهجویانه به قدرت دلار داشتهاند اما حالا فرصتی یافتهاند که یورو را در موقعیت رقابت با دلار ببینند. دولت ترامپ از اینکه از طرف متحدانش تحت فشار قرار بگیرد متنفر است. اما آنچه این دولت درنیافته این است که قدرت مالی آمریکا ناشی از رضایت دادن سایر کشورها به مشارکت در سیستم مالی است که تحت رهبری آمریکا قرار دارد. با اعمال فشار بیشتر بر این کشورها، نفوذ آمریکا نیز برای همیشه از دست خواهد رفت.
ارسال نظر