سرمایه اجتماعی و سیاستگذاری اقتصادی
از دهه ۱۳۸۰ بود که در ایران نیز به موضوع سرمایه اجتماعی اهمیت داده شد. معتقدم دانشگاهیان سرزمین ایران ماموریت به پیش راندن مرز دانش جهانی را بر عهده ندارند. کسی می‌تواند این ماموریت را انجام دهد که در فضای کشورهایی که به سرمایه اجتماعی اهمیت می‌دهند، زندگی کرده باشد. متولیان و مسوولان این مرز و بوم (ایران) می‌توانند مرز دانش کشور را در سطح آکادمیک ارتقا دهند و فارغ‌التحصیلانی را تربیت کنند که دانش آکادمیک ایران را پیش ببرند و همچنین دانش عمومی سیاستمداران کشور و عامه مردم در حوزه سرمایه اجتماعی را افزایش دهند.
خوشبختانه امروز سرمایه اجتماعی در سطح سیاستگذاری مطرح شده است و در حوزه‌های علوم اجتماعی نیز شاهد پایان‌نامه‌ها و مقاله‌های مربوط به سرمایه اجتماعی هستیم. امروز همت اقتصاددانان در این عرصه نتیجه‌بخش بوده است به‌گونه‌ای که این افراد نقش عظیمی در ترویج سرمایه اجتماعی داشته‌اند. کتاب «چرخه‌های افول اخلاق و اقتصاد ـ سرمایههای اجتماعی و توسعه در ایران» که حاصل تلاش‌های فکری من و رزیتا مویدفر است، به مخاطبان می‌آموزد که با صرف وجود ماشین‌آلات و سرمایه اقتصادی، جامعه رشد نمی‌کند. همچنین می‌آموزد که وقتی سرمایه اجتماعی فراهم باشد، هزینه‌های سرمایه‌گذاری و مدیریت کاهش می‌یابند. این اثر بیانگر این مطلب است که وقتی سرمایه اجتماعی در کشور وجود نداشته باشد، زندگی کردن پرهزینه و دشوار میشود. وقتی سرمایه اجتماعی در کشور کم شود، هزینه‌ها افزایش می‌یابند و زمینه‌های تخریب سرمایههای نمادین کشور فراهم میشود، بنابراین ملتی که سرمایههای نمادین خود را تخریب می‌کند نباید حرف از توسعه بزند. کشور ما برای تولید سرمایههای نمادین هزینه‌های زیادی را متحمل شده است اما متاسفانه با کم کردن سرمایههای اجتماعی، باعث تخریب آنها میشود. نامه‌نگاری‌هایی که اغلب محققان و مسوولان کشور علیه یکدیگر انجام می‌دهند نمونه‌ای از تخریب سرمایههای نمادین کشور است.
کتاب «چرخه‌های افول اخلاق و اقتصاد ـ سرمایههای اجتماعی و توسعه در ایران» از سه بخش کلی تشکیل شده است. در بخش نخست، سرمایه اجتماعی را از منظر توصیفی بیان کرده‌ایم. عامه دانش‌آموختگان مخاطبان این بخش را شامل می‌شوند. مبانی و زیربناهای فکری سرمایه اجتماعی را در بخش دوم این اثر ارائه کرده‌ایم. دانشجویان تحصیلات تکمیلی که تمایل دارند در حوزه سرمایه اجتماعی مطالعه داشته باشند، می‌توانند از این بخش استفاده کنند. بخش سوم این اثر یک بخش تحلیلی است. در این بخش مدل‌سازی کردیم و چگونگی تاثیر سرمایه اجتماعی بر رشد انواع متغیرها مانند اقتصاد را بیان کرده‌ایم. همچنین در این بخش روند سرمایه اجتماعی در ایران را توضیح داده‌ایم. دانشجویان مقطع کارشناسی‌ارشد و دکترای رشته‌های اقتصاد و جامعه‌شناسی مخاطبان اصلی این بخش محسوب می‌شوند. مخاطبان با مطالعه این اثر می‌آموزند که سرمایه اجتماعی باعث میشود تا در درجه نخست، افراد در نهاد، سازمان و یا ارگان ویژه‌ای گردهم جمع شوند و سپس با یکدیگر به نحواحسن تعامل داشته باشند.
این کتاب بیان‌کننده این موضوع است که وقتی سرمایه اجتماعی پایین باشد، هزینه‌های مبادله افزایش می‌یابد و کشور وارد فضای عدم‌اطمینان میشود. در چنین فضایی پیش‌بینی متوقف میشود و برنامه‌ریزی صورت نمی‌گیرد. متاسفانه اکنون وضعیت ایران در شرایط عدم‌اطمینان به‌سر می‌برد.
همچنین در این اثر رابطه سرمایه اجتماعی و عدالت را بیان کرده‌ایم. چگونگی تخریب سرمایه اجتماعی در ایران به وسیله نفت و اینکه چگونه سقوط سرمایه اجتماعی در ایران، برنامه‌ریزی را مختل می‌کند، از جمله مباحثی‌اند که در این اثر به‌صورت مفصل به آنها اشاره شده است.
