جهت‏‏‏‏‏‏‏‏‌یابی سهام در فضای جدید

بورس در مدار احتیاط

محمدشکری، کارشناس بازارسرمایه: بازار سرمایه با چالش جدیدی مواجه شده است. چالشی که در کوتاه‌مدت می‌تواند روند معاملاتی این بازار را دستخوش نوسانات جدی کند. قطعنامه شورای‌حکام که در چند روز گذشته به تصویب آژانس بین‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌المللی انرژی اتمی رسید، به‌نظر می‌رسد ازنظر روانی بازارهای سرمایه‌گذاری در ایران را به‌شدت تحت‌تاثیر قرار‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌دهد. گرچه در دوران‌های قبل نیز بازارهای دارایی تحت‌تاثیر این اخبار بارها با نوسانات جدی همراه شدند اما از آنجا که سرمایه‌گذاران بورسی نسبت به اخبار برجامی واکنش‌های سریع‌تری نشان داده‌اند، این مهم می‌تواند منجر به تحولات جدی‌تری در این بازار شود. بورس تهران در هفته‌های گذشته تحت‌تاثیر متغیرهای اثرگذار خارجی تا حدودی از مسیر صعودی که در پیش گرفته بود عقب نشست و سهامداران را از چرخه دادوستدهای بورسی دور کرد؛ به‌طوری‌که در هفته‌های اخیر حجم معاملات روزانه در مجموع بازارها از ۸ هزارمیلیارد‌تومان به حدود چهارهزارمیلیارد‌ تومان در روز رسید.

حالا با تصویب قطعنامه ضد‌ایرانی شورای‌حکام به‌نظر می‌رسد سهامداران با احتیاط بیشتری معاملات را دنبال کنند. این واکنش در مقطع کنونی طبیعی محسوب می‌شود اما باید دید اخبار مرتبط با سیاست خارجی کشور به کجا می‌رسد. رفتار هیجانی سهامداران بورسی که از هفته‌های قبل شدت بیشتری به خود گرفته بود احتمالا در این هفته نیز با قوت بیشتری دنبال خواهد شد. این موضوع را نمی‌توان به جریان معاملات هفته‌های آینده تعمیم داد اما بازار سهام در هفته جاری با احتیاط کامل از سوی سهامداران رصد خواهد شد. واکنش بازارهای رقیب نیز در این میان بسیار مهم است. با توجه به اینکه فعالان تالار شیشه‌ای معمولا نیم‌نگاهی به تحولات خیابان فردوسی دارند، رفتار سرمایه‌گذاران بازار ارز نیز در رفتار سهامداران بورسی نقش تعیین‌کننده‌ای ایفا می‌کند. در این میان شاید بتوان گفت صنایع مرتبط با تجارت خارجی کشور و صنایع دلارمحور بیشترین اثرپذیری از رخدادهای اخیر را به سهامداران خود تحمیل کنند. این موج ممکن است در راستای فضای ملتهبی که ایجاد می‌کند خروج بیشتر سرمایه‌گذاران خرد را از بازار رقم بزند اما با توجه به اینکه بازارهای موازی نیز شرایط چندان باثباتی را پیش‌رو ندارند، به‌نظر می‌رسد در روزهای آینده و با فروکش‌کردن جریان هیجانی حاکم بر بازار، بورس تهران مجددا به مدار تعادلی بازگردد.

نگاه بورس به بازار ارز

حامد ستاک، کارشناس بازار سرمایه: آخر هفته گذشته شاهد تصویب قطعنامه ضدایرانی در شورای حکام آژانس بین‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌المللی انرژی اتمی بودیم که این اتفاق می‌تواند روی همه بازارها از جمله بازار سرمایه اثر بگذارد. به‌نظر پس‌لرزه اتفاقاتی که در آخر هفته گذشته افتاد، رشد نرخ دلار خواهد بود. البته این رشد در صورتی اتفاق می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌افتد که بازارساز قصد کنترل قیمت‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ ارز را نداشته باشد، با این‌حال پیش‌بینی می‌شود این هفته بازار ارز روند رو به‌رشدی را تجربه کند. از آنجا که بازار سرمایه هم به نوعی همگرایی مثبتی با قیمت ارز دارد، انتظار می‌رود در هفته جاری روند رو به رشدی را تجربه کند. البته بازار سرمایه یا یک تاخیر زمانی از بازار ارز تاثیر می‌گیرد و این‌گونه نیست که بلافاصله بعد از رشد نرخ دلار، شاخص‌کل بورس هم رشد کند، اما می‌توان پیشاپیش پیش‌بینی کرد که بازار سرمایه این هفته شرایط بدی را تجربه نکند. در این میان صنایعی از رشد نرخ ارز بیشترین سود را می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌برند که هزینه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های آنان ریالی اما درآمدهایشان دلاری است، بنابراین شرکت‌های مذکور این هفته (در صورت عدم‌دخالت بازارساز برای کنترل قیمت دلار) اوضاع بهتری را تجربه خواهند کرد.

البته رشد نرخ دلار برای همه شرکت‌ها مطلوب نیست؛ شرکت‌ها و صنایعی هستند که از ایجاد تنش در فضای اقتصادی کشور تاثیر منفی می‌گیرند و رابطه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای عکس با رشد نرخ ارز دارند. صنایعی که عمدتا در زمره گروه‌های واردات‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌محور جای می‌گیرند و رشد نرخ دلار، سبب افزایش هزینه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های آنها می‌شود، بنابراین شاید این دسته از شرکت‌ها در هفته جاری شرایط چندان مطلوبی نداشته باشند، اما از آنجا که بازار سرمایه بعد از رشدی که در چند‌ماه اخیر تجربه کرد، در یکی دو هفته گذشته ریزشی بوده، بنابراین بعید به‌نظر می‌رسد که حتی این شرکت‌ها و صنایع هم ریزش‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های شدیدی را تجربه کنند. در مجموع می‌توان گفت بازار سرمایه این هفته روند نوسانی را تجربه خواهد کرد که البته در این روند وزن بیشتر به سمت رشدی‌بودن شاخص است تا ریزش.  

احتمال شوک مقطعی  به سهام

جواد نصیریان، کارشناس بازار سرمایه: با وجود اخبار سیاسی متعدد در حوزه داخلی و تحولات بین‌‌‌‌‌‌‌‌‌المللی مخصوصا در حوزه مسائل مربوط به توافق هسته‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای و اتفاقاتی که در این حوزه رخ داده است (که ادامه‌‌‌‌‌‌‌‌‌دار هم خواهد بود) هفته‌‌‌‌‌‌‌‌‌ پیش‌رو انتظار می‌رود شاهد وارد شدن شوک‌‌‌‌‌‌‌‌‌های روانی‌‌‌‌‌‌‌‌‌ به بازار باشیم و بعید نیست که روزهای شنبه و یکشنبه بازارسهام با افت قیمت مواجه شوند، اما در کلیت و روند بلندمدت، بازار را صعودی می‌‌‌‌‌‌‌‌‌بینم. در حال‌حاضر شرایط به گونه‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای است که به‌اصطلاح می‌‌‌‌‌‌‌‌‌گوییم بازار در حال حرکت است اما حجم معاملات خرد هنوز به حد مطلوب نرسیده است. نیازی که سهامداران برای حضور در این بازار دارند این است که سهم‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها را بشناسند و با محیط بازار آشنایی داشته باشند. اگر سهامداران خرد با سهم‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها و روند آنها آشنایی داشته باشند در همین شرایط هم می‌توانند چینش پرتفوی بهینه‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای داشته باشند اما بهتر است که طبق شرایط سیاسی و بین‌‌‌‌‌‌‌‌‌المللی به بازار نه نگاه کوتاه‌‌‌‌‌‌‌‌‌مدت، بلکه نگاه میان‌مدت داشته باشند.

مخصوصا نگاه کوتاه‌مدت را به هیچ‌وجه برای سهامداران خرد و عموم مردم توصیه نمی‌شود، چراکه در شرایط شروع به حرکت بازار، شاهد یک گردش پول در بازار هستیم که به مرور وارد بازار می‌شود و در اوایل حرکت بازار می‌بینیم که این پول در صنایع مختلف می‌‌‌‌‌‌‌‌‌چرخد. به همین علت سهامداران خرد و عموم مردم نباید روی این حساب که سهامی چند روز مثبت است، اقدام به خرید آن کنند چراکه ممکن است متضرر شوند. به همین علت در کنار توجه به آموزش و یادگیری بهتر است اگر وقت و فرصت کافی و لازم را ندارند، از طریق سبدگردان‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها و صندوق‌های سهامی در بازار سرمایه حضور پیدا کنند و اصلا در شرایط امروز بازار و با توجه به تحولات سیاسی و بین‌‌‌‌‌‌‌‌‌المللی دنبال این موضوع نباشند که خودشان بر اساس نمودارها و یا حدس و گمان سرمایه‌‌‌‌‌‌‌‌‌گذاری کنند. در نهایت در نگاه کوتاه‌مدت به بازار و برای این هفته بازهم باید تاکید کرد که شاید اوایل هفته به علت اخبار سیاسی و تحولاتی که ممکن است در رابطه با نگاه جهان به ایران رخ دهد، بازار سهام تاحدودی منفی باشد.