چشم‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‌انداز بورس از لنز جدید

محرک‌های خوبی برای افزایش شاخص وجود دارد

بهمن فلاح، کارشناس بازار سرمایه: در بورس روز شنبه ارزش معاملات افزایش محسوسی را ثبت کرد و در مجموع بازارها به رقمی حدود هشت‌هزار میلیارد‌تومان نزدیک شد که این موضوع، اتفاق خوبی برای بازار سرمایه بود، از این‌رو انتظار داریم در روزهای آینده ارزش معاملات رشد بیشتری را نیز تجربه کند. مساله دیگر به حذف ارز ۴۲۰۰‌تومانی برمی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گردد. شرکت‌هایی که تولیدکننده کالاهای اساسی بوده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اند با حذف تخصیص این ارز، طبیعتا حاشیه سود بهتری خواهند داشت و از محل این حاشیه سود، تعدیل‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های مناسبی در انتظار این دسته از شرکت‌ها است. البته در کنار طرح این موضوع، سهامداران باید توجه داشته باشند که دچار تحلیل‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های هیجانی نشوند و منتظر باشند تا این حاشیه سود و تعدیل‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های مثبت به تدریج در عملکرد شرکت‌ها منعکس شود. از دیگر مسائلی که باید به آن پرداخته شود این است که جدا از آزادسازی قیمت‌ها و حذف ارز ۴۲۰۰‌تومانی، امکان دارد که مجددا این اقدام باعث افزایش پایه پولی، رشد نقدینگی و طبیعتا افزایش تورم شود.

در هفته گذشته در بازار ارز و طلا چشم‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌انداز تورمی تقویت شد اما مساله اینجاست که در ادامه مشکلاتی که بازار سرمایه کشورمان با آن درگیر است و آسیب‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌هایی که در اواخر سال‌۱۳۹۸ و اوایل سال‌۱۳۹۹ از همین محل یعنی پیش‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌خور کردن انتظارات تورمی، متحمل شد، شاهد عدم‌حمایت دولت و به نوعی سقوط‌آزاد نماگرهای بورسی بودیم، اما در مقطع فعلی شرایط به گونه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای است که می‌توان گفت بازار سرمایه در فاز احتیاط قرار دارد و هنوز از این فاز خارج نشده است. طبیعتا شکل‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گیری انتظارات تورمی در بازار سرمایه، با توجه به سابقه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای که داشته به‌خصوص در پسا‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌مرداد ۹۹ سخت است، چراکه باید آن اعتماد و اعتباری که در بازار وجود داشت بار دیگر بازگردد. بعد از جلب‌اعتماد و اعتبار، به تدریج می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌توانیم انتظار داشته باشیم و شاهد باشیم که بورس می‌تواند نقش سپر تورمی را ایفا کند. به بیان دیگر در زمان‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌هایی که انتظارات تورمی شکل می‌گیرد، مسوولان اقتصادی کشور باید از بازار سرمایه به‌عنوان سپر تورمی برای جذب نقدینگی سرگردان استفاده کنند و به‌تدریج اقدام به عرضه شرکت‌های دولتی، آن‌هم  با تخفیف از ارزش ذاتی کنند.

در این صورت است که بازار سرمایه می‌تواند سپر تورمی باشد و سرمایه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های سرگردان را جمع‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌آوری کند، چراکه اینجا محل خوبی است که می‌شود انتظارات تورمی را به نوعی خنثی کرد و امید است مسوولان اقتصادی کشور از پتانسیلی که در بازار سرمایه است استفاده کنند، اما در رابطه با این موضوع که آیا بازار سرمایه می‌تواند از مقاومت ۶/ ۱‌میلیون واحد هم عبور کند، باید بگویم که در این هفته گزارش‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های سالانه شرکت‌ها به‌خصوص صنایع پالایشی، دارویی و پتروشیمی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها وارد سامانه کدال می‌شود که این اتفاق خیلی مهم و کلیدی است، چراکه می‌تواند محرک‌ خوبی برای بازار باشد تا شاخص‌کل موفق به عبور از این مقاومت شود، اما موانعی هم در این راه وجود دارد و آن هم گزارش‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های منفی برخی صنایع است، اما در حال‌حاضر بازار به‌شدت عقلایی شده و تقریبا شاهد رفتارهای به دور از هیجان در بازار هستیم.

P/ E بازار نرمال است و رشدی نداشته و p/ e ttm بازار هم نشان‌دهنده این است که پتانسیل رشد در بورس تهران وجود دارد. همچنین فصل بر‌گزاری مجامع نزدیک است و شرکت‌های زیادی تقسیم سود دارند. همگی این متغیرها می‌توانند محرک‌های خوبی برای رشد شاخص و عبور آن از مقاومت‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های پیش‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌رو باشند. در هر صورت بازار سرمایه حتی به لحاظ تورمی جای رشد دارد و از دیگر بازارها عقب مانده است؛ به همین علت هم امیدوارم با یک نگاه اقتصادی که منهای نگاه کنترلی، پروژه‌ای و مدیریتی باشد، مسوولان بتوانند از پتانسیل‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های بازار سرمایه هم برای رشد اقتصادی کشور و هم برای جذب نقدینگی سرگردان استفاده کنند. امروز نقش بورس برای تامین‌مالی در هر کشوری به بیش از ۳۰ الی ۴۰‌درصد رسیده است، اما متاسفانه هنوز که هنوز است، اقتصاد ایران بانک‌محور است و بورس نتوانسته برای تامین‌مالی در اقتصاد کشور نقش خاصی را ایفا کند. به هرحال، امیدوارم امسال بتوانیم بازار را به‌جایگاه واقعی خودش برگردانیم.

شکست مقاومت ۶/ ۱میلیون واحدی دور از ذهن نیست

میثم ابوالقاسمی، کارشناس بازار سرمایه: با وجود زمزمه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های احیای برجام که در روزهای گذشته دوباره اخبار آن در رسانه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها شنیده شد، دو پیش‌بینی می‌توان انجام داد؛ اولین پیش‌بینی از این قرار است که برجام احیا شود و غربی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها با ایران به یک توافق جامع دست پیدا کنند؛ در این صورت ممکن است در کوتاه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌مدت شاهد نزول شاخص باشیم. دومین پیش‌بینی به شرایط عدم‌احیای برجام برمی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گردد. در این حالت اگر کشورها با ایران به توافقی دست پیدا نکنند، قطعا باتوجه به افزایش نرخ ارز، شاخص بورس و جو کلی بازار هم صعودی خواهد بود، اما در حال‌حاضر فعلا گروه‌های زراعت و دارو با توجه به حذف ارز ترجیحی و افزایش نرخ، شرایط خوبی را می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گذرانند. همچنین شاهد هستیم که با مصوبه جدید واردات خودرو، خودرویی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های بورس با افت قیمت سهام مواجه شدند. به همین علت به‌نظر می‌رسد در صورتی‌که روند منفی خودروسازها ادامه داشته باشد، این روند به مرور روی جو کلی بازار اثری منفی به‌جا بگذارد. در رابطه با گروه‌های ساختمانی، سیمانی هم باید این موضوع را مطرح کنم که این گروه‌ها به خاطر عقب‌ماندن از بازار فعلا شرایط بهتری دارند.

نکته دیگر این است بورسی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها گوشه چشمی هم به گزارش‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های کدال دارند که در روزهای آینده میزبان عملکردهای سالانه شرکت‌ها خواهند بود. بر اساس این گزارش‌ها می‌توان برای معاملات و حضور در بازار تصمیم گرفت. دولت سیزدهم با چالش‌های فراوانی دست به گریبان است. در چنین شرایطی که انتظارات تورمی افزایش یافته و سطح عمومی قیمت‌ها جهش کرده است، انتظار می‌رود در بازار سهام نیز شاهد رشد قیمت‌ها باشیم. برخی از تحلیلگران رشد قیمت‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ سهام شرکت‌ها در معاملات روزهای اخیر را نیز متاثر از انتظارات تورمی می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌دانند و بنابراین معتقدند شاخص رشد بیشتری خواهد داشت. از سوی دیگر برخی نیز معتقدند مداخلات دولت موجب افزایش بی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اعتمادی به سیاستگذار می‌شود و در میان‌مدت به خروج سرمایه از بازار سهام منتهی خواهد شد. در نهایت در پاسخ به این سوال که آیا شاخص‌کل، می‌تواند از مقاومت ۶/ ۱‌میلیون واحد هم عبور کند، باید بگویم که با توجه به شرایط اقتصادی فعلی خیلی دور از ذهن نیست.