حاشیه‌های عرضه اوراق مسکن در بورس

در روزهای گذشته مدیرکل دفتر برنامه ریزی و اقتصاد مسکن وزارت راه و شهرسازی در صداوسیما توضیحاتی درباره اوراق سلف بازار مسکن داده بود. توضیحاتی که در آن او بیان کرده بود: «ارزش تمام شده ساخت یک واحد یا یک پروژه تبدیل به ورقه‌های کوچک بهادار می‌شود و آنها در بازار توسط انبوه‌ساز عرضه می‌شود.» حالا دیروز معاون وزیر راه و شهرسازی در گفت‌وگویی با بیان اینکه انتشار اوراق سلف مسکن در بورس کالا با هدف کمک به متقاضیان مسکن و سازندگان طراحی شده است گفت که «متقاضیان مسکن می‌توانند در چند مرحله نسبت به خرید مسکن یا تامین مسکن اقدام کنند. با این اتفاق مردم می‌توانند براساس میزان سرمایه خود اقدام به خرید اوراق سلف مسکن در بورس کالا کنند که با این اتفاق هم ارزش پول در برابر نوسانات قیمت مسکن حفظ می‌شود و هم مردم در خرید یک واحد مسکونی سهیم شده یا امکان خرید یک واحد کامل را خواهند داشت.» در همین روز علیرضا پاک فطرت، نماینده مجلس در صفحه شخصی خود در توییتر نوشت: «وظیفه‌ دولت‌ است که زمینه‌ مسکن‌دار شدن تمام خانواده‌ها را فراهم کند. هر خانواده ایرانی باید یک واحد مسکونی داشته باشد.» با این صحبت ها، بحث مسکن در نوشته‌های فعالان شبکه اجتماعی توییتر داغ شد. کاربران اکثرا منتقد این سیاست هستند. سیاستی که به اعتقاد آنها هیچ پشتوانه تجربه شده‌ای در دنیا ندارد. عده‌ای دیگر هم درباره این موضوع می‌نوشتند که مسکن و خودرو که در خیلی از کشورهای پیشرفته و توسعه یافته دنیا، امکانات حداقلی شهروندان است، در کشور ما تبدیل به آرزوهایی دست نیافتنی شده‌اند. کاربرانی هم به توییت نماینده مجلس اشاره می‌کردند و می‌گفتند که سال هاست نه فقط در بحث مسکن، بلکه در بحث بورس، ارز، سکه و... دولت و مجلس مشکلات را با نوشتن یک توییت، انجام گفت‌وگو یا نشست خبری بین یکدیگر پاسکاری می‌کنند و در این میان مردم هستند که دیگر توان خرید ندارند. اما نکته‌ای که توسط برخی از افراد در توییتر مطرح می‌شد، این بود که از یک طرف اقتصاددانان، فعالان بازار سرمایه و... به مردم توصیه می‌کنند پس‌اندازها یا پول‌هایی که مورد استفاده‌شان نیست را وارد بورس کنند، اما حالا با طرح‌هایی مثل ورود خودرو به بورس یا مسکن به بورس، مردم مجبور می‌شوند برای دست پیدا کردن به بدیهی ترین نیازهای یک انسان دنیای مدرن از زیر سنگ هم که شده است پول فراهم کنند تا شاید بتوانند روزی خانه دار یا ماشین دار شوند. نکته دیگری هم که در نوشته‌های کاربران دیده می‌شد، انتقادهای آنها به سیاست‌های آزمون و خطایی دولت‌ها بود. آنها به رفتار بهداشتی، اقتصادی، اجتماعی و سیاسی دولت‌های مختلف در ایران نگاه می‌کردند و می‌گفتند در خیلی از سال‌ها اکثر کارها باآزمون و خطا پیش رفته است. انگار که در یک آزمایشگاه هستیم.

گمانه‌زنی برای بهره‌برداری از بورس

در شماره‌های گذشته بارها در این ستون از واکنش کاربران نسبت به ورود نماینده‌های مجلس و دیگر مسوولان به حوزه بورس و اظهارنظرهایشان و جدل هایشان در این مورد نوشتیم. همچنین درباره این موضوع هم نوشتیم که بورس در حال تبدیل شدن به ابزاری برای انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۴۰۰ است. انتخاباتی که به اعتقاد برخی از فعالان سیاسی و اقتصادی که در گروه‌های پیام رسان تلگرام فعالیت دارند، اینطور به نظر می‌رسد که ابعاد شعارها و وعده‌های اقتصادی آن بیشتر از ابعاد سیاسی و اجتماعی باشد. یکی از این موضوعات اقتصادی هم حوزه بورس است، حوزه‌ای که در سال جاری سرمایه‌های زیادی از سمت مردمی که با بورس آشنایی‌ای نداشتند درگیر شده است و حالا حال آشفته‌ای پیدا کرده است. حالی که به اعتقاد برخی از فعالان سیاسی و اقتصادی محل مناسبی برای بهره برداری‌های سیاسی در انتخابات ۱۴۰۰ شده است.