چرا جهت شاخص های اصلی بازار سهام معکوس شد؟
شکاف ذهنی بورس‌بازان
مصائب سهام در سایه ریسک
بورس تهران طی معاملات روز گذشته سیمای نسبتا متفاوتی را به نمایش گذاشت. با وجود تداوم ریسک‌های محیطی بخشی از سهم‌ها توانستند مسیر صعودی خود را که از میانه هفته جاری از سر گرفتند، با قوت و سرعت پیشین ادامه دهند و طیفی از سهم‌ها ضمن حفظ وضعیت بنیادی خود تحت فشار عرضه فروشندگان با افت قیمت به کار خود در این هفته متلاطم پایان دادند. آنچه از هفته گذشته به‌صورت ریزش قیمت‌های جهانی و متعاقبا طی این هفته با تحرکات نظامی در خاورمیانه رخ داد، نقاب از چهره نگران تجارت در سطح جهانی و تنش‌های سیاسی منطقه‌ای گشود. به عبارت دیگر، وقوع دوباره اختلافات تجاری بین چین و آمریکا به تهدیدی برای سهام کالامحور بورس تهران مبدل شد تا سهامداران با وجود جذابیت بنیادی در فصل داغ برگزاری مجامع سالانه و سیاست‌های ترغیب‌کننده تقسیم سود با تردید و نااطمینانی در معاملات شرکت کنند.
از سوی دیگر، تشدید تنش‌های منطقه‌ای با ورود تسلیحاتی آمریکا به منطقه و انفجار کشتی‌های تجاری در خلیج فارس، آن هم درست پس از لغو معافیت تحریم‌های ایران به تشکیل موج دیگری از نااطمینانی در بین اهالی بازارها، خصوصا سرمایه‌گذاران بورس تهران انجامید. تاثیر این رویدادها در هیجان‌زدگی معامله‌گران طی این دو هفته و رفت و برگشت‌های پردامنه قیمت‌ها پدیدار شد. اما هر چه از مدت‌زمان وقوع این اتفاقات گذشت، فضای روانی بورس تهران به آرامش نسبی دست یافت و جو معاملات تا حدودی متعادل شد. با وجود این، همچنان رگه‌هایی از تردید را می‌شد در سیمای سهام بورس تهران دید. تلاش برای جبران بازدهی از دست رفته در هفته قبل و در نهایت، اهتمام فروشندگان برای حفظ سود کسب شده در طیفی از سهم‌ها طی آخرین روز معاملاتی این هفته، از روحیه نامطمئن معامله‌گران بورسی حکایت داشت.
به نظر می‌رسد حضور این تردید در متن معاملات بورس برخاسته از کانون‌های دوگانه‌ای است. از یکسو، معاملات چهارشنبه به دلیل اختلاف زمان دو روزه با بازار جهانی طی تعطیلات پایان هفته، همواره این بیم را برای سهام مرتبط در بورس تهران در پی داشته که روند قیمت‌های جهانی طی این دو روز با تلاطمی غیرمنتظره رو‌به‌رو شود. ویژگی بارز این وقفه معاملاتی در این هفته در مقایسه با هفته‌های قبل در استعداد بازار جهانی برای التهاب بیشتر است. چنان که گفته شد، همچنان مناقشات تجاری بین دو اقتصاد بزرگ دنیا پیام‌آور تداوم ریسک بازار جهانی برای حدود نیمی از سهام کالامحور بورس تهران است.
نشانه‌های این فضای ملتهب را در حفظ فشار بر قیمت‌های فلزات و سهام جهانی و حرکت نرم سرمایه‌ها به سمت طلا به‌عنوان پناهگاه امن می‌توان دید. ورود مجدد هر اونس طلای جهانی به کانال ۱۳۰۰ دلار در این هفته را می‌توان بازتابی از افزایش ریسک‌های سیستماتیک و تشدید تلاطم‌های جهانی دانست. اگرچه در دو روز اخیر شاهد بهبود جو روانی در بازارهای جهانی بودیم اما جبران قیمت‌ها در مقایسه با ریزش‌های اخیر از استمرار اختلافات حکایت داشت. از سوی دیگر، با وجود سنگینی بار تنش‌های منطقه‌ای بر فضای اقتصادی کشور، فعالان بورس تهران پس از هضم شرایط بی‌سابقه و ناشناخته، به جاذبه‌های سهام هم نظر داشتند.
جرقه‌ها و جاذبه‌ها
بازگشایی نماد شرکت‌های روانکار از رویدادهای مهم روز گذشته در بورس تهران بود. نمادهای نفت بهران و نفت سپاهان که از آخرین روز فروردین‌ماه به دلیل دریافت مجوز افزایش نرخ فروش محصول، تحت تعلیق نماد، ملزم به ارائه شفا‌ف‌سازی بود، روز گذشته پس از غیاب ۱۷ روزه به تابلوی معاملات پیوستند و با جهش‌های ۱۷ تا ۲۰ درصدی قیمت، نقش پررنگی در حمایت از شاخص کل ایفا کردند. جرقه‌های رشد قیمت از محل دریافت مجوز افزایش نرخ فروش، پیش از این در چند صنعت دیگر نمودار شده بود. علاوه بر موضوع افزایش نرخ‌ها که موجی از تقاضای جدید در سهام را شکل داد، باید به تاثیر رونق بورس کالا و گارد صعودی نرخ دلار در سامانه نیما هم اشاره کرد که طی هفته اخیر برای اولین بار از مرز ۱۰ هزار تومان گذشت. این عوامل در شرایطی که شرکت‌ها یکی پس از دیگری برای برگزاری مجمع سالانه و تقسیم سود متوقف می‌شوند به جاذبه‌های سهام در این شرایط متلاطم تبدیل شده‌اند.
سبقت آشکار سهام چابک‌تر
یکی از ویژگی‌های جالب توجه معاملات دیروز واگرایی شاخص کل و شاخص هم‌وزن بود. در روزی که دماسنج اصلی سهام حدود ۳/ ۰ درصد کاهش یافت، شاخص هم‌وزن در ادامه حرکت صعودی خود بیش از ۱/ ۱ درصد رشد کرد. با احتساب نوسان دیروز نماگرها، بازدهی شاخص هم‌وزن از ابتدای سال به ۳۹ درصد رسید. این در حالی است که شاخص کل در این مدت ضمن اصلاح آرام دیروز به بازدهی ۱۸ درصدی بسنده کرده است. اختلاف بازدهی این دو نماگر و رشد بیش از دو برابری شاخص هم‌وزن را می‌توان بازتابی از ورود فزاینده پول‌های نوظهور به بورس تهران و حرکت‌های تند و شتابنده قیمت در سهام چابک شرکت‌های متوسط و کوچک دانست.
ارسال نظر