رکوردشکنی‌ها در هفته پرالتهاب

از ویژگی‌های قابل‌توجه معاملات هفته اخیر، ثبت دو رکورد جدید در کارنامه فرابورس بود. از یک‌طرف، موج صعودی سهام که تا روز شنبه گذشته ادامه داشت، شاخص کل فرابورس را به سطح بی‌سابقه ۲ هزار و ۶۶۵ واحد رساند. از طرف دیگر، اقبال چشمگیر عموم سرمایه‌گذاران به سهام موجب رکوردشکنی ارزش معاملات خرد شد. پیش از این، در مهر سال ۹۷ شاهد ثبت رقم ۴۲۰ میلیارد تومانی برای ارزش معاملات بازارهای اول و دوم بودیم. این رکورد در جریان معاملات روز یکشنبه گذشته شکسته شد. فعالان فرابورسی در این روز ضمن اینکه بیش از ۴۷۵ میلیارد تومان سهم از تابلوی اول و دوم را بین خود دست به دست کردند، رکورد تازه‌ای را در کارنامه این بازار به ثبت رساندند. با وجود اقبال عمومی به سهام، اما سهامداران که طی این مدت سود درخوری کسب کرده بودند، روز یکشنبه بیشتر در مقام فروشنده برآمدند و در نتیجه قیمت‌ها را وارد سراشیب کردند. سپس روز دوشنبه و سه‌شنبه شاخص کل فرابورس تحت‌تاثیر شبیخون ترامپ به بازارهای جهانی و افزایش تنش‌های سیاسی در منطقه با سرعت بیشتری از قله بازگشت. در این دو روز، می‌شد نگرانی‌ها را در صف طولانی فروش طیف گسترده‌ای از سهم‌ها دید که مجموعا شاخص فرابورس را معادل ۵/ ۳ درصد (حدود ۹۵ واحد) تنزل دادند. در آخرین روز کاری هفته با فروکش هیجان در بازار جهانی و متعاقبا بهبود جو روانی حاکم بر فرابورس، متقاضیان سهام در جبهه تقاضا مشارکت بیشتری از خود نشان دادند و قیمت‌ها را در طیفی از سهم‌ها به محدوده مثبت هدایت و بخشی از ریزش روزهای میانی هفته را جبران کردند. چرخش دوباره مسیر قیمت‌ها و رشد ۴/ ۱ درصدی نماگر فرابورس در روز چهارشنبه بار دیگر حسرت بر دل فروشندگانی گذاشت که در روزهای دوشنبه و سه‌شنبه غالبا در صف فروش شمار زیادی از سهم‌ها در اندیشه خروج از جریان معاملات سهام بودند یا در هیجان به وجود آمده، سهام خود را نقد کردند.

در این بین، نکته مثبت معاملات در افزایش چشمگیر ارزش معاملات بود. تلاطم قیمت‌ سهام فرابورسی در حالی رقم خورد که بیش از یک‌هزار و ۸۰۰ میلیارد تومان سهم طی این هفته در بین فعالان حاضر در بازارهای اول و دوم دست به دست شد. با ثبت این رقم، ارزش معاملات خرد در مقیاس هفتگی بیش از ۳۶ درصد افزایش یافت. البته باید توجه داشت که میزان جذب رشد جریان نقدینگی در صنایع مختلف توازن و تناسب نداشت اما در مجموع از اقبال بی‌نظیر سرمایه‌گذاران به سهام فرابورسی پرده برداشت.این استقبال را می‌توان در تغییر کل مالکیت سهام هم مشاهده کرد. سهامداران حقیقی بازارهای اول و دوم در تمام روزهای هفته به جز سه‌شنبه غالبا خریدار سهم بودند تا فروشنده. مجموع تغییر مالکیت این دسته از سهامداران در مقیاس هفتگی به عدد ۳۵ میلیارد تومان رسید تا سریال هفتگی حضور پررنگ سهامداران خرد در سمت خرید طی سال جدید ادامه داشته باشد. تحرکات فعالان حقیقی در برخی از تک‌سهم‌های بزرگ در تغییر مالکیت سهام موثر بود.

جغرافیای متلاطم صنایع

چنان که گفته شد قیمت‌ها در این هفته روند متلاطمی را ثبت کردند. بررسی معاملات از دریچه صنایع فرابورسی به خوبی یورش التهاب به معاملات سهام و سپس فروکش هیجان را بازتاب می‌دهد. نمای آماری این هیجان را می‌توان در افت شاخص ۲۱ صنعت از صنایع ۲۷ گانه فرابورس و صعود متوسط قیمت در ۶ گروه دیگر دید. البته مشاهده شدت افت و میزان افزایش قیمت در گروه‌ها شاید تصویر دقیق‌تری برای بازنمایی هیجانات و آرایش ناهمگون معامله‌گران در صنایع مختلف دهد. در این هفته شاخص ۶ صنعت فرابورسی ریزش ۱۰ تا ۱۶ درصدی را به ثبت رساند. گروه استخراج زغال‌سنگ با ریزش ۵/ ۱۶درصدی متوسط قیمت، تک‌سهم گروه خرده‌فروشی با افت ۱۳ درصدی و گروه واسطه‌گری مالی نیز با عقبگرد ۱۱ درصدی، بیشترین افت هفتگی را در مقیاس صنایع به ثبت رساندند. چنان که ملاحظه می‌شود این صنایع جزو صنایع کوچک و تک‌سهمی فرابورس به شمار می‌روند. البته افت قیمت‌ها چنان وسعتی داشت که دامن گروه‌های بزرگ را هم گرفت. در بین صنایع کالایی فرابورس، پالایشی‌ها به‌طور متوسط ۵/ ۸ درصد افت کردند. در نقطه مقابل، پس از گروه تک‌سهمی خودرو و ساخت قطعات با رشد ۹ درصدی، شاهد استقبال قابل توجه معامله‌گران از سهام صنعت حمل‌ونقل و ثبت بازده حدود ۸ درصدی این گروه طی هفته اخیر بودیم.  مطابق معمول توزیع نقدینگی بین صنایع هم از تناسب برخوردار نبود. در این هفته که ارزش معاملات خرد رکورد تازه‌ای به جا گذاشت، نیمی از جریان نقدینگی در سهام سه صنعت فلزات اساسی، ساختمانی‌ها و گروه محصولات غذایی به گردش در آمد. در این بین، گروه فلزات با معاملات پرحجم نماد ذوب‌‌آهن اصفهان یک‌سوم از ارزش کل معاملات را در اختیار گرفت.

ثبات قیمت در بازار بدهی

به رغم تلاطم سهام و نشیب و فراز بسیار بالا، در بازار بدهی قیمت‌ها از ثبات نسبی برخوردار بودند. اگر روند میانگین نرخ سود موثر اوراق خزانه را شاخصی از شدت نوسان در این بازار در نظر بگیریم، ثبات حاکم بر فضای معاملات اوراق بدهی را به خوبی در خواهیم یافت. میانگین نرخ بازده اوراق خزانه که در روز ابتدایی هفته اخیر با افت ۲/ ۰ واحد درصدی به سطح ۸/ ۲۲ درصد تنزل یافته بود در طول معاملات هفتگی و با وجود تشدید ریسک سیستماتیک با کاهش قیمت‌ها به سطوح ۲۳ و بالاتر از آن دست یافت. البته این رقم در پایان معاملات آخرین روز هفته روی عدد ۹/ ۲۲ درصد جا خوش کرد تا نوسان هفتگی این متغیر در مجموع حول همین مرز ثبت شود. ثبات نسبی قیمت اوراق خزانه و نوسانات محدود متوسط نرخ سود موثر را باید حاصل تصور غالب فعالان این بازار از ثبات سیاست‌های پولی و البته عدم تغییرات حاد در انتظارات تورمی دانست.

10 (1)