تعرفه‌های ترامپ و اختلال عرضه

تنش‌های تجاری ناشی از سیاست‌های تعرفه‌ای دولت دونالد ترامپ، به‌ویژه پس از بازگشت وی به قدرت، به عامل تعیین‌کننده‌ای در نوسانات بازار تبدیل شده است. هرچند بازارهای مالی از شوک شدید آوریل فاصله گرفته‌اند، اما تعرفه‌های هدفمند بر آلومینیوم و تهدید مستمر اعمال تعرفه بر واردات مس، الگوهای تجاری و جریان فیزیکی فلزات را به‌طور اساسی تغییر داده است. این عدم قطعیت تعرفه‌ای، ریسک‌های عرضه را تشدید کرده و به واگرایی قابل‌توجه عملکرد فلزات مختلف در سال جاری دامن زده است.

دوگانگی عملکرد مس در دو سوی اقیانوس اطلس

قرارداد سه‌ماهه مس در بورس لندن در هفته‌های پایانی سال از مرز ۱۲ هزار دلار در هر تن عبور کرد و رکوردهای جدیدی به ثبت رساند. در مقابل، قراردادهای مس در بورس کالای شیکاگو با قیمتی بالاتر معامله شدند؛ پدیده‌ای که عمدتا ناشی از انتظارات بازار از اعمال احتمالی تعرفه‌های وارداتی بر مس تصفیه‌شده است. دولت آمریکا تصمیم‌گیری نهایی درباره تعرفه‌های مس را به نیمه نخست سال آینده موکول کرده، اما همین تهدید نیز به تنهایی کافی بوده تا جریان جهانی مس تصفیه‌شده را مختل کند. مازاد مس جهان به‌سرعت به سمت انبارهای آمریکا سرازیر شده و موجودی‌های شیکاگو را به سطوح چندساله بالاتری رسانده؛ درحالی‌که سایر مناطق جهان با کمبود نسبی این فلز مواجه شده‌اند. آربیتراژ قیمتی میان لندن و شیکاگو در سال ۲۰۲۵ به اوج خود رسید و تا زمان روشن شدن تکلیف سیاست تعرفه‌ای کاخ سفید، انتظار می‌رود این جریان معکوس عرضه همچنان ادامه یابد.

آلومینیوم سومین عملکرد در میان فلزات بورس لندن در طی سال ۲۰۲۵ را داشت. محدودیت‌های ظرفیت تولید در چین، بزرگ‌ترین تولیدکننده جهان که اکنون به سقف تعیین‌شده توسط سیاست‌های دولتی رسیده، همراه با اختلالات ناشی از تحریم‌های فلزات روسیه و دو برابر شدن تعرفه‌های وارداتی آمریکا، بازار را به سمت کسری عرضه قابل‌توجه سوق داده است. برآورد موسسه سیتی نشان می‌دهد که آلومینیوم در مسیر ثبت بزرگ‌ترین کسری عرضه در دو دهه اخیر قرار دارد. حق بیمه تحویل هر پوند آلومینیوم در بازار آمریکا به رکورد بی‌سابقه ۸۹ سنت (معادل حدود ۱۹۶۷ دلار در هر تن) رسیده که حتی از سطح تعرفه ضمنی ۵۰ درصدی نیز فراتر رفته و نشان‌دهنده کمبود واقعی فلز در بازار مصرف آمریکا است.

برخلاف پیش‌بینی‌های ابتدای سال که ۲۰۲۵ را سال مازاد عرضه روی می‌دانستند، بازار در ماه اکتبر با شوک کمبود مواجه شد. حق بیمه نقدی نسبت به قرارداد سه‌ماهه به بیش از ۳۰۰ دلار در هر تن رسید و موجودی انبارهای لندن به حدود ۵۰ هزار تن کاهش یافت. هرچند تولید معدنی جهانی روی در دوره ژانویه تا اکتبر ۶.۵ درصد و تولید تصفیه‌شده ۲.۹ درصد نسبت به سال قبل رشد داشت، اما این رشد عمدتا متمرکز در چین بود. در مقابل، تولید تصفیه‌شده در کشورهای غربی حدود ۲.۲ درصد کاهش یافت. نتیجه این امر، جذب کامل مازاد عرضه پیش‌بینی‌شده توسط بازار چین و ایجاد فشار کمبود در سایر نقاط جهان بود. نیکل تنها فلز پایه‌ای بود که در سال ۲۰۲۵ با افت محسوس قیمت مواجه شد.

افزایش چشم‌گیر تولید اندونزی و انباشت موجودی‌های قابل‌توجه در انبارها، عرضه را به‌طور قابل‌ملاحظه‌ای از تقاضا پیش انداخت. گزارش‌ها حاکی از وجود «انباشت استراتژیک بزرگ گزارش‌نشده» در چین است که در صورت عدم تحقق آن، موجودی‌های انبارهای لندن می‌توانست حتی بالاتر از سطوح فعلی باشد. در هفته‌های پایانی سال، قیمت نیکل جهش محدودی را تجربه کرد؛ به امید اینکه اندونزی بتواند در سال ۲۰۲۶ رشد تولید خود را مهار کند. در مجموع، سال ۲۰۲۵ برای بازار فلزات پایه، سالی مملو از تضادها بود. کسری‌های ساختاری در بازار برخی فلزات، مازادهای سنگین در برخی دیگر و سایه سنگین سیاست‌های تجاری و عدم قطعیت تعرفه‌ای که جریان فیزیکی و قیمتی فلزات را در دو سوی اقیانوس اطلس به‌شدت تحت تاثیر قرار داد.