یک ماه جنگ در نوار غزه، سکه بورسی را ۱۰.۵‌درصد گران کرد

طلای بورسی در راند پایانی صعود؟

دنیای‌اقتصاد - راضیه احقاقی : ظرف دومین هفته از آبان‌ماه سکه بورسی از تثبیت در کانال قیمتی ۳۰میلیون تومانی باز ماند؛ اما رینگ گواهی سپرده شمش طلا در جذب نقدینگی موفق‌تر عمل کرد. اخبار جنگ در نوار غزه همچنان مهم‌ترین سیگنال‌‌‌ساز دارایی‌‌‌های طلایی در بازار داخل و معاملات جهانی است. چهار هفته از شروع این جنگ سپری شده و در شرایطی که در این بازه زمانی هر اونس طلا در معاملات آتی کامکس آمریکا رشد حدود ۹درصدی داشته، سکه بورسی نیز در همین زمان افزایش ۱۰.۵درصدی را به ثبت رسانده است. در این شرایط، فعالان بازارهای مالی دنیا با تردید استمرار روند افزایشی در بازار طلا را دنبال می‌کنند. تلاش جامعه جهانی برای ایجاد آتش‌‌‌بس حتی به شکل موقت در نوار غزه باعث شده است تا ظرف روزهای اخیر از جذابیت طلا کاسته شود و بازده هفتگی این دارایی در بازار جهانی منفی باشد.

تلاش نافرجام سکه بورسی برای صعود

سکه بورسی در دومین هفته از آبان‌ماه در مرز 30میلیون تومان متوقف شد؛ این در حالی بود که ظرف روز ابتدایی هفته گذشته، سکه بورسی با حمایت داده‌‌‌های بنیادی، نظیر اوج‌‌‌گیری بهای طلا در بازارهای جهانی و اوج‌‌‌گیری نرخ در بازار آزاد به کانال 30میلیون تومانی صعود کرد، اما نتوانست در این کانال قیمتی تثبیت شود. معامله‌‌‌گران سکه در بازار فیزیکی نیز ظرف یک‌هفته منتهی به‌ روز جمعه 12آبان‌ماه از صعود به کانال قیمتی 30میلیون تومانی بازماندند و این دارایی ظرف این بازه زمانی در کانال قیمتی 29میلیون تومانی معامله شد. نرخ ثبت‌شده برای فروش این دارایی در روز چهارشنبه 10آبان‌ماه برابر 29میلیون و 900‌هزار تومان بود که این رقم 0.3‌درصد بیش از بهای فروش سکه بورسی در همین زمان بود.

به شکل بنیادی ارزش هر گواهی سکه برابر یک‌صدم ارزش یک سکه کامل است. هر یک از فعالان بازار مالی بورس‌کالا با در اختیار داشتن 100گواهی سکه می‌‌‌توانند نسبت به دریافت یک‌سکه تمام‌بهار از خزانه بانک مربوطه اقدام کنند. با وجود این، میزان عرضه و تقاضای گواهی سکه در بازار مالی بورس‌کالا باعث می‌شود تا بهای این دارایی در نرخی کمتر یا بیشتر از ارزش بنیادی قرار گیرد. در واقع می‌‌‌توان گفت فاصله قیمتی میان سکه بورسی و سکه در بازار فیزیکی تفاوت دیدگاه فعالان این دو بازار نسبت به آینده قیمتی این دارایی را نمایان می‌کند. ظرف هفته‌‌‌های اخیر، عمدتا سکه بورسی با نرخی در حدود 0.2‌درصد تا حداکثر یک‌درصد ارزان‌‌‌تر از سکه فیزیکی معامله شد.

این موضوع بیانگر آن است که فعالان بازار مالی بورس‌کالا به رویه جدید رشد نرخ در بازار دارایی‌‌‌های مبتنی بر طلا با تردید نگاه می‌کنند. با وجود این، ظرف روز ابتدایی هفته گذشته یعنی ششم آبان‌ماه سکه بورسی 0.3درصد گران‌تر از سکه فیزیکی معامله شد و در حالی که این دارایی در صعود به کانال قیمتی 30میلیون تومانی موفق بود، سکه در بازار فیزیکی از بازگشت به این کانال قیمتی بازماند. صعود سکه بورسی به کانال 30میلیون تومانی متاثر از امیدواری نسبت به رشد طلای جهانی و افزایش نرخ ارز در بازار آزاد رقم خورد؛ اما هیچ‌کدام از این سیگنال‌‌‌های افزایشی پایدار نشده و بنابراین سکه بورسی این کانال قیمتی را از دست داد.

جنگ؛ رونق رینگ سپرده شمش طلا را تضمین کرد

یک‌میلیون و 457‌هزار و 874گواهی سپرده شمش طلا در هفته دوم آبان‌ماه مورد معامله قرار گرفت و مجموع ارزش معامله این گواهی‌‌‌ها به 4853میلیارد ریال رسید. بازار گواهی سپرده شمش طلا ظرف هفته‌‌‌های پایانی اسفند سال گذشته راه‌‌‌اندازی شد. این بازار با استقبال مناسب اما نسبتا محدودی از سوی معامله‌‌‌گران مواجه شد؛ به نحوی که ظرف هفته دوم مهرماه امسال (هفته منتهی به‌ روز جمعه چهاردهم مهر) و درست پیش از آغاز جنگ در نوار غزه حجم فروش گواهی سپرده شمش طلا در این بازار برابر 133‌هزار گواهی و ارزش معامله هفتگی در این بازار برابر 396میلیارد ریال بود.

بروز جنگ در کرانه باختری و افزایش ریسک‌‌‌های ژئوپلیتیک، توجه سرمایه‌گذاران را به طلا به‌‌‌عنوان دارایی امن جلب کرد و در حالی که باعث شد سکه بورسی از کانال قیمتی 26میلیون و 900‌هزار تومانی تا مرز 30میلیون تومان صعود کند، زمینه ورود نقدینگی قابل‌توجه به رینگ گواهی سپرده شمش طلا را نیز فراهم کرد. به این ترتیب ظرف هفته ابتدایی پس از آغاز این جنگ (منتهی به 21مهرماه) حجم فروش گواهی سپرده شمش طلا جهش 890درصدی داشت و به یک‌میلیون و 318‌هزار گواهی رسید. ارزش معاملات این بازار نیز با ثبت جهش هفتگی 967درصدی به 4226میلیارد ریال رسید.

با توجه به استمرار جنگ در نوار غزه و عدم‌موافقت برای آتش‌‌‌بس از سوی اسرائیل تاکنون، روند ورود نقدینگی به معاملات گواهی سپرده شمش طلا همچنان افزایشی است، به نحوی که ظرف یک‌هفته منتهی به ‌روز جمعه 12 آبان‌ماه بالغ بر یک‌میلیون و 457‌هزار گواهی از بازار مالی بورس‌کالا معامله شد که این رقم بیشترین حجم فروش گواهی سپرده شمش طلا از این بازار در بازه هفتگی بود و ارزش معاملات این بخش نیز رکورد ارزش در بازه هفتگی را شکست.

سیگنال جهانی در مرز تزلزل

تقریبا یک‌ماه از آغاز جنگ خونین در نوار غزه می‌‌‌گذرد؛ بروز جنگ در کرانه باختری باعث شد تا طلا به‌‌‌عنوان دارایی امن در زمان بحران مجددا با استقبال خریداران مواجه شود؛ به‌‌‌نحوی که این دارایی با ثبت رشد ماهانه 9درصدی از کف کانال قیمتی 1980دلاری تا 1986دلار به ازای هر اونس تا روز جمعه سوم نوامبر صعود کرد. جهش 9درصدی بهای هر اونس طلا در بازار جهانی سیگنال موثر افزایشی برای دارایی‌‌‌های مبتنی بر طلا در بازار داخل به همراه داشت. این در حالی است که سکه بورسی ظرف تقریبا چهار هفته سپری‌شده از آغاز جنگ در کرانه باختری رشد 10.6درصدی را به ثبت رسانده است. به این ترتیب باید گفت بخش قابل‌توجهی از رشد نرخ ایجادشده در بازار دارایی‌‌‌های طلایی داخلی مبتنی بر سیگنال جهانی بوده است. در عین حال افزایش نرخ ارز در بازار آزاد نیز از افزایش بیشتر ارزش دارایی‌‌‌های طلایی در بازار داخل حمایت کرده است.

 در شرایطی که جنگ سیگنال افزایشی موثری برای دارایی‌‌‌های مبتنی بر طلا به همراه داشت، فدرال‌رزرو نیز از افزایشی دیگر در نرخ بهره در ماه اکتبر عقب نشست و این تصمیم از رشد ارزش طلا حمایت کرد. با این حال همچنان اعضای فدرال‌رزرو احتمال رشدی دیگر در نرخ بهره تا پایان سال‌جاری میلادی را مطرح دانسته و تصمیم‌گیری در خصوص آن را وابسته به داده‌‌‌های اقتصادی آمریکا می‌‌‌دانند. داده‌‌‌های اشتغال آمریکا برای ماه اکتبر و همچنین شاخص قیمت مصرف‌کننده ظرف روزهای پیش‌‌‌رو اعلام شده و این داده‌‌‌ها روند حرکت بعدی فدرال‌رزرو در خصوص نرخ بهره را تا حدی نمایان می‌کند.  در عین حال خبرها حاکی از آن است که اسرائیل در حال بررسی طرح پیشنهادی ایالات‌متحده برای آتش‌‌‌بس موقت در نوار غزه است. این خبر با کاهش نگرانی از بروز تنش ژئوپلیتیک در خاورمیانه، زمینه عقبگرد یک‌درصدی بهای طلا در بازارهای جهانی را فراهم کرده است. در شرایطی که خبر موافقت احتمالی اسرائیل با آتش‌‌‌بس به کاهش یک درصدی بهای طلا در بازارهای جهانی انجامید، فروکش آتش جنگ می‌‌‌تواند کاهش بیشتر ارزش این دارایی را رقم بزند.