افزایش انتظارات تورمی، موج ورود نقدینگی به بازارهای طلایی بورس‌کالا را افزایشی کرد
خیز گواهی سکه برای صعودی دیگر
سرریز نقدینگی به بازار مالی بورس‌کالا
رینگ بازار مالی و مشتقه بورس‌کالای ایران از میانه پاییز 1401 با ورود حجم قابل توجهی نقدینگی مواجه شد که این موضوع رشد حجم و ارزش معاملات در این بازار با محوریت دارایی‌‌‌های بر پایه طلا را رقم زد. مثبت‌ماندن انتظارات تورمی در بازار داخل در شرایطی که فعالان بازار احتمال وقوع جهش دیگر در نرخ ارز را می‌دهند و رشد همزمان بهای طلا در بازار جهانی مهم‌ترین دلیل افزایش ورود نقدینگی در بازار مالی و مشتقه بورس‌کالای ایران ظرف روزهای سپری‌شده از پاییز امسال بود. در این میان، اوراق سکه بانک‌مرکزی، تنها ابزار معاملاتی مغفول واقع‌شده در بازار مالی بورس کالای ایران بود. عدم‌اطمینان سرمایه‌گذاران نسبت به این دارایی باعث شد تا حجم ورود نقدینگی واردشده به این دارایی متناسب با سایر ابزارهای بر پایه طلا در بازار مالی و مشتقه بورس‌کالا رشد پیدا نکند و در عین حال ارزش اوراق سکه بانک‌مرکزی از دارایی‌‌‌های موازی همچون گواهی سکه و سکه در بازار فیزیکی جا بماند.
صعود ابزارهای طلا با سیگنال مثبت ارزی
نرخ ارز و نوسان طلا در بازار جهانی به‌عنوان دو فاکتور اصلی تعیین‌‌‌کننده بهای دارایی‌‌‌های بر پایه طلا از رشد بهای سکه در بازار فیزیکی و صعود ارزش دارایی‌‌‌های بر پایه سکه در بازار مالی بورس کالای ایران حمایت کرد. به این ترتیب، در حالی که گواهی سکه در روزهای ابتدایی آذرماه به کانال قیمتی 170هزار تومانی معادل سکه 17میلیونی صعود کرد، ارزش این دارایی در این کانال قیمتی برای بیش از یک‌هفته تثبیت شد. کاهش محدود نرخ ارز در بازار آزاد از اواسط هفته گذشته به عقب‌‌‌نشینی قیمتی در بازار سکه و دارایی‌‌‌های بر پایه آن در بازار مالی بورس‌کالا انجامید. افزایش نرخ دلار در معاملات رسمی بازار متشکل ارزی کشور، با کاهش سود حاصل از فعالیت سوداگرانه در بازار ارز، از افت بهای ارز در بازار آزاد حمایت کرد و به این ترتیب همزمان با رشد نرخ ارز در بازار متشکل ارزی و صعود به کانال قیمتی 35هزار تومانی، از نرخ ارز در بازار آزاد کاسته شد.
افت بهای ارز در بازار ارز سیگنال افت قیمت برای سکه و سایر دارایی‌‌‌های بر پایه آن را به همراه داشت و به این ترتیب ارزش هر گواهی سکه در بازار فیزیکی بورس‌کالا از رکورد قیمتی ثبت‌شده در کانال 177هزار تومان که ظرف روز دوشنبه 14 آذر به ثبت رسیده بود تا کف کانال قیمتی 173هزار تومان عقب نشست. به این ترتیب این سیگنال کاهشی توان سقوط بهای گواهی سکه به کانال 169هزار تومانی را نداشت و به هر ترتیب سکه در بازار مالی بورس‌کالا و در بازار فیزیکی کانال قیمتی 17میلیون تومانی را حفظ کرد. ظرف ساعات ابتدایی بازگشایی بازار در روز شنبه 19 آذر مجددا دلار در بازار آزاد سودای صعودی دیگر را داشت و احتمال صعود بهای ارز به کانال قیمتی 37هزار تومان باعث شد تا بر ارزش دارایی‌‌‌های بر پایه طلا نیز افزوده شود.
در شرایط کنونی پنج‌نماد فعال گواهی سکه در بازار مالی بورس کالای ایران معامله می‌شود که میانگین بهای فروش این نمادها در اواسط ساعات معاملاتی روز شنبه 19 آذر به کانال قیمتی 178هزار و 800 تومان رسید. این در حالی بود که در همین زمان سکه در بازار فیزیکی با نرخی برابر 17میلیون و 810هزار تومان مورد معامله قرار گرفت. به این ترتیب، به‌رغم افزایش بهای سکه در بازار فیزیکی و بازار مالی بورس کالای ایران، فعالان بازار مالی ظرف روز شنبه 19 آذر حاضر به خرید هر گواهی با نرخی در حدود 5/ 0درصد بالاتر از ارزش بنیادی آن شدند. معامله گواهی سکه با نرخی بالاتر از ارزش بنیادی نشان‌‌‌گر انتظار فعالان این بازار از رشد بهای این دارایی است.
میزان حباب سکه امامی در بازار فیزیکی در اواسط روز شنبه 19 آذر به 5/ 12درصد رسید. حباب سکه می‌‌‌تواند بیانگر پیش‌بینی فعالان این بازار از رشد نرخ ارز در بازار داخل باشد. با احتساب فاصله قیمت 5/ 0درصدی میان سکه در بازار مالی بورس‌کالا و بازار آزاد و در نظر گرفتن حباب سکه 5/ 12درصدی، فعالان بازار مالی بورس کالای ایران ظرف اواسط ساعات معاملاتی روز شنبه 19 آذرماه، معاملات خود را براساس نرخ ارز 41هزار و 600تومانی هدف‌‌‌گذاری کردند. سکه در بازار فیزیکی برای ساعاتی به کانال قیمتی 18میلیون تومان نیز صعود کرد. البته بهای این دارایی در این کانال قیمتی ماندگار نشد؛ اما صعود آن به این کانال جدید قیمتی، بیانگر تلاش آن برای ثبت رکوردهای جدید در کوتاه‌مدت است. در این شرایط داده‌‌‌های تورمی در بازار داخل و صعود پایدار طلا به کانال 1800دلاری می‌‌‌تواند از تثبیت سکه در کانال جدید هدف‌گذاری‌شده حمایت کند.
حمایت طلای جهانی از بازار داخل
نوسان بهای طلا در مرز 1800دلار فاکتور موثر دیگر در رشد بهای دارایی‌‌‌های بر پایه سکه در بازار داخل ظرف دوهفته اخیر بود. ظرف روزهای ابتدایی ماه نوامبر طلای جهانی تا کف کانال قیمتی 1600دلاری نیز عقب نشست؛ اما در پی سقوط شاخص دلار آمریکا و سخنان جروم پاول مبنی بر احتمال کاهش رشد نرخ بهره برای ماه دسامبر زمینه صعود طلا به کانال قیمتی 1700دلاری فراهم شد. ظرف روزهای ابتدایی ماه دسامبر، طلا به کانال قیمتی 1800دلاری نیز صعود کرد. البته نوسان طلا در این کانال قیمتی دوامی نداشت و این دارایی در روز جمعه نهم دسامبر در معاملات آتی کامکس با نرخ هزار و 797دلار به ازای هر اونس مورد معامله قرار گرفت.
با این حال خشم فعالان بازار طلای جهانی از انتشار داده‌‌‌های تورم مصرف‌کننده در آمریکا واکنش احتمالی فدرال‌رزرو نسبت به آن با رشد نرخ بهره خواهد بود. در صورتی که شاخص قیمت مصرف‌کننده مانند شاخص بهای تولیدکننده بیش از انتظار و افزایشی اعلام شود، احتمال رشد 75واحدی نرخ بهره مجددا مطرح شده که این موضوع سیگنالی منفی برای طلا خواهد بود. اما عقب‌‌‌نشینی تورم مطابق انتظار و رشد حداکثر 50واحدی نرخ بهره از سوی فدرال‌رزرو حامی صعود بهای طلا خواهد بود. طلا به تصمیمات انقباضی فدرال‌رزرو بسیار حساس است. نرخ‌های بهره بالاتر هزینه فرصت نگهداری شمش را افزایش می‌دهد و جذابیت آن را کاهش می‌دهد.
افزایش شکاف قیمتی ابزارهای طلایی
اوراق سکه بانک‌مرکزی با هدف جذب بخشی از نقدینگی سرگردان جامعه و کاهش حباب در بازارهای مالی کشور راه‌‌‌اندازی شد. بی‌‌‌اعتمادی سرمایه‌گذاران به بانک مرکزی باعث شده است تا این دارایی جدید که سررسید 6ماهه نیز دارد، ظرف یک‌ماه سپری‌شده از راه‌‌‌اندازی، چندان مورد استقبال سرمایه‌گذاران قرار نگیرد و با نرخی به مراتب کمتر از سایر دارایی‌‌‌های موازی همچون گواهی سکه به فروش رود. با این حال، سیگنال مثبت ارزی در بازار داخل ظرف روز شنبه 19آذر باعث شد تا این دارایی به کانال قیمتی 171هزار تومان معادل سکه 17میلیون و 100هزار تومانی صعود کند. با این حال، نرخ فروش آن حدود 4/ 4درصد کمتر از میانگین بهای فروش گواهی سکه در بازار مالی بورس کالای ایران بود. این شکاف قیمتی از سویی ناشی از بی‌‌‌اعتمادی سرمایه‌گذاران به این دارایی جدید و از سوی دیگر ناشی از مزایای به‌مراتب بالاتر گواهی سکه است.
