p22 copy

بازار مشتقه؛ محمل جذب نقدینگی

بررسی روند معاملات آتی در بازار مشتقه بورس‌کالای ایران از مثبت‌بودن جریان ورود نقدینگی به این بازار حکایت دارد. در حالی همچنان جریان ورود نقدینگی به بازار آتی بورس‌کالا مثبت است که اغلب قراردادها در محدوده‌‌‌ای نزدیک به رکورد قیمتی معامله می‌شوند؛ اما اوج‌‌‌گیری ارزش هر قرارداد به مانعی برای جذب نقدینگی تبدیل نشده است. جریان مثبت ورود نقدینگی به بازار مشتقه کشور، در شرایطی که بازارهای فیوچرز در دنیا با خروج نقدینگی متاثر از احتمال بروز رکود جهانی روبه‌رو هستند، تحت‌تاثیر سیگنال تورمی و مثبت ماندن انتظارات ارزی رقم خورده و به افزایش ورود نقدینگی در این بازار منجر شده است.

طلای سرخ از اوج فاصله گرفت

روز گذشته 9 نماد فعال گواهی زعفران در معاملات پیوسته گواهی سپرده کالایی مورد معامله قرار گرفتند. میانگین نرخ فروش این گواهی‌‌‌ها در اواسط روز و همزمان با تنظیم این گزارش برابر 43‌هزار تومان بود. ارزان‌‌‌ترین گواهی زعفران در این روز نرخی برابر 42‌هزار تومان و گران‌‌‌ترین گواهی نرخی برابر 44‌هزار و 100تومان داشت. کانال 44‌هزار تومان، سقف تاریخی فروش گواهی طلای سرخ در بورس‌کالای ایران است. کاهش برداشت زعفران در کشور ظرف یک‌سال اخیر با توجه به شدت‌گرفتن خشکسالی، افزایش انتظارت تورمی و سیگنال‌‌‌های مثبت ارزی، زمینه اوج‌‌‌گیری ارزش گواهی‌‌‌های طلای سرخ در بازار مالی بورس کالای ایران را فراهم کرد. البته ظرف دو روز گذشته، برخی نمادهای گواهی زعفران با عقبگرد ارزش روبه‌رو شدند که این افت نرخ نتیجه اعلام خبر پذیرش محصول جدید در انبار این گواهی‌‌‌ها بود. با وجود این، همچنان جریان کلی حاکم بر این بازار افزایشی است و عقبگرد محسوس نرخ در این بازار بسیار دور از انتظار به نظر می‌رسد.

غلبه انتظارات افزایشی در معاملات مبتنی بر طلا

انتظارات تورمی در بازارهای مالی و مشتقه بورس‌کالا همچنان مثبت است؛ اما از نرخ گواهی سکه در بازار مالی بورس کالای ایران و ارزش معامله هر واحد صندوق طلا در بازار مالی ظرف روزهای اخیر کاسته شده است. این افت نرخ متاثر از سقوط قیمت جهانی طلا رخ داده؛ اما وجود انتظارات افزایش نرخ در بازار داخل باعث شده است تا هر واحد معاملاتی صندوق طلا و هر گواهی سکه با نرخی بالاتر از ارزش بنیادی آن معامله شود. ارزش بنیادی هر واحد معاملاتی صندوق براساس NAV ابطال تعیین می‌شود و ارزش بنیادی هر گواهی سکه برابر یک‌صدم نرخ معامله آن در بازار فیزیکی است. ظرف روزهای گذشته، از سویی میانگین نرخ فروش صندوق‌های طلا بالاتر از NAV ابطال بود و از سوی دیگر گواهی‌‌‌های سکه با نرخی بالاتر از ارزش بنیادی مورد معامله قرار گرفتند؛ این موضوع بیانگر انتظار رشد نرخ میان معامله‌‌‌گران این بازار است.

بازگشت از کف‌‌‌ قیمتی با سیگنال ارزی

ظرف یک‌هفته اخیر، بهای گواهی سکه معامله‌شده در بازار مالی بورس‌کالا در محدوده 149‌هزار تا 150هزار تومان نوسان قیمتی دارد. با توجه به نرخ فروش گواهی سکه در روز دوشنبه سوم مرداد، بهای آغازین معامله در روز سه‌‌‌شنبه چهارم مرداد در کانال 149‌هزار تومان تعیین شد. با ایجاد جریان افزایش نرخ در بازار آزاد ارز، بهای گواهی‌‌‌های سکه در اواسط روز به کانال قیمتی 150‌هزار تومان صعود کرد. اظهارنظر در خصوص روند نوسان نرخ ارز در بازار داخل و برآورد آینده آن دشوار شده است؛ اما رفتار معامله‌‌‌گران بازارهای مالی و مشتقه بورس‌کالا از انتظار فعالان این بازار برای رشد دیگر در نرخ ارز یا حداقل تثبیت آن در محدوده فعلی یعنی مرز 32‌هزار تومان حکایت دارد. در این شرایط، سقوط بهای طلا در بازار جهانی با تصمیمات فدرال‌رزرو می‌‌‌تواند این روند را دچار نوسان کند.

کم‌‌‌محلی بازار مالی به معاملات طلای جهانی

نوسان بهای طلا در بازار جهانی از جمله سیگنال‌‌‌های اصلی جهت‌‌‌دهنده به معاملات سکه در بازار فیزیکی کشور و گواهی سکه و صندوق طلا در بازار مالی بورس کالای ایران است که البته از اثرگذاری این سیگنال در بحبوحه نوسان ارزی کاسته می‌شود. ظرف یک‌ماه اخیر، طلا در بازارهای جهانی با محوریت معاملات فیوچرز بورس نیویورک وارد مسیر افت قیمت شد و در نهایت در روزهای ابتدایی ماه جولای به کانال ‌هزار و 700دلاری سقوط کرد. البته در این بازه زمانی برای زمانی کوتاه در کانال ‌هزار و 600 دلار نیز معامله شد.

رکوردشکنی تورم در ایالات متحده آمریکا ظرف ماه‌‌‌های گذشته باعث شده است تا فدرال‌رزرو سیاست‌‌‌‎های تهاجمی را اتخاذ کند که این سیاست‌‌‌ها زمینه تضعیف طلا به‌‌‌عنوان دارایی امن در زمان تورم را فراهم کرده است. با وجود اتخاذ سیاست انقباضی از سوی فدرال‌رزرو و افزایش سه‌مرحله‌‌‌ای نرخ بهره از ابتدای سال‌جاری میلادی، نرخ تورم آمریکا در ماه ژوئن به رکورد 40 سال اخیر خود رسید و این موضوع با ایجاد احتمال تهاجمی‌‌‌تر شدن سیاست‌‌‌های فدرال‌رزرو به تضعیف طلا انجامید. رکوردشکنی تورم در ماه مه باعث شد تا فدرال‌رزرو در جلسه پیشین خود به جای 50واحد تصمیم به افزایش 75واحدی نرخ بهره بگیرد. در این شرایط، فعالان بازارهای مالی از تکرار چنین تجربه‌‌‌ای واهمه دارند. امروز (چهارشنبه 27 جولای) فدرال‌رزرو در خصوص افزایش بعدی نرخ بهره در آمریکا تصمیم‌گیری می‌کند. این تصمیم می‌‌‌تواند جریان نوسان قیمتی طلا در بازارهای جهانی و البته سایر کالاهای پایه را تغییر دهد.

در حالی که برخی اقتصاددانان نسبت به تهاجمی‌‌‌تر کردن سیاست انقباضی فدرال‌رزرو هشدار داده و معتقدند اتخاذ چنین تصمیمی دنیا را در معرض بروز رکود اقتصادی قرار می‌دهد، فدرال‌رزرو معتقد است، بالا ماندن تورم در بلندمدت آسیب به مراتب جدی‌‌‌تری برای اقتصاد به همراه خواهد داشت، بنابراین این نهاد مالی ریسک کنترل تورم با دعوت بازارها به رکود را می‌‌‌پذیرد. اگرچه نوسانات نرخ ارز و انتظارات تورمی در شرایط کنونی اثرگذاری به‌مراتب بالاتری در جهت‌‌‌دهی به رفتار معامله‌‌‌گران بازارهای مالی و کالایی کشور دارد؛ اما سقوط بهای طلا به عنوان سیگنال بنیادی تعیین‌‌‌کننده بهای طلا در بازار داخل می‌‌‌تواند از ارزش دارایی‌‌‌های بر مبنای طلا در بازار داخل بکاهد.