تغییر رویکرد شیجینپینگ در سیاستگذاری اقتصادی و امنیتی، فعالان بازار را ناامید کرد
افول کالاییها با اقتصاد در حاشیه چین
در عین حال، چین از انتشار دادههای اقتصادی خود مطابق تقویم اقتصادی این کشور در طول دوران برگزاری نشست حزب کمونیست چین که درواقع نشستی برای انتخاب رئیسجمهور بعدی این کشور است، خودداری کرد که این موضوع باعث شد تا احتمال افت نرخ بیشتر رشد اقتصادی این کشور برای سهماه سوم جاری میان فعالان بازار تقویت شود. دولت چین رشد اقتصادی 5درصدی را برای سال جاری هدفگذاری کرده بود؛ هدفی که بیشک محقق نمیشود، اما به نظر میرسد دیگر تحقق وعدههای اقتصادی در این کشور فاقد اهمیت است. با توجه به سهم چین از اقتصاد جهانی، تولید و مصرف انواع کالاهای پایه و تجارت آنها، کاهش توجه این کشور به حفظ رشد اقتصادی میتواند زنگ خطر جدی برای سقوط نرخ کامودیتیها باشد.
قرمزپوشی فلزیها با سخنان شیجین پینگ
صحبتهای رئیسجمهور چین در نشست کنگره حزب کمونیست به قرمزپوشی بازار کالاهای صنعتی منجر شد؛ این در حالی بود که پیش از آغاز این نشست بسیاری از فعالان بازارهای کالایی به نتایج مثبت آن در بازارهای خود امیدوار بودند. اما تغییر رویکرد شیجینپینگ در این نشست نسبت به دودوره قبل یعنی سالهای 2012 و 2017 که وی برای تصدی مسند ریاستجمهوری در این کنگره به ایراد سخنرانی پرداخت، باعث شد تا امیدها به بازگشت سریع اقتصادی چین به مسیر رشد از میان برود.
این موضوع با ایجاد واهمه از تشدید رکود اقتصادی در چین و دنیا به افت قیمت فلزات صنعتی در بازارهای جهانی ظرف ساعات ابتدایی بازگشایی در روز دوشنبه 17اکتبر موجب شد تا این رویه در روز سهشنبه 18اکتبر نیز ادامه یابد. به این ترتیب، در معاملات آتی کامکس ظرف یکروز مس با افت 8/ 0درصدی، آلومینیوم با کاهش 9/ 0درصدی، نیکل با افت 15/ 1درصدی، قلع با کاهش 4/ 1درصدی و سرب با افت 6/ 0درصدی قیمت مواجه شدند. در این شرایط زغالسنگ یکاستثنا بود. در حالی که صحبتهای شیجینپینگ سیگنال کاهشی برای اغلب کالاهای صنعتی به همراه داشت، بر نرخ زغال در بازارهای جهانی افزوده یا این محصول بدون تغییر نرخ معامله شد.
شی در سخنرانی خود برای شروع نشست کنگره حزب کمونیست چین که صبح روز یکشنبه 16اکتبر آغاز شد، خواستار تقویت توانایی حفظ امنیت ملی، تضمین تامین غذا و انرژی، تامین امنیت زنجیره تامین، بهبود توانایی مقابله با بلایا و حفاظت از اطلاعات شخصی در این کشور شد. تحلیلگران بر این باورند که صحبتهای شی در این نشست رویکرد پنجسال آینده دولت چین را مشخص میکند.
براساس آمار رویترز، شی جینپینگ در گزارش خود، 89بار از واژههای امنیت و مترادف آن استفاده کرد، این در حالی است که تعداد استفاده از این کلمه در سال 2017 تنها 34مورد بود. در عین حال استفاده از کلمه اصلاحات که معمولا برای توصیف سیاست بازار به کار میرود، از 68مرتبه در سخنرانی سال 2017 به 48مورد کاهش یافت. شیجین پینگ در سالهای ابتدایی نشستن بر مسند ریاستجمهوری چین به اصلاحات اقتصادی معروف بود؛ اما با شیوع کرونا در این کشور ظرف ماههای پایانی سال 2019 و در ادامه سرایت آن به سایر نقاط دنیا، دستاوردهای اقتصادی وی در طول دودوره فعالیتش بهعنوان رئیسجمهور، تضعیف شد.
اصرار شیجین پینگ بر اجرای سیاست کروناصفر در این کشور، از سویی تحقق اهداف اقتصادی چین را تحتالشعاع قرار داد و از سوی دیگر فاصله اقتصادی این کشور با آمریکا بهعنوان اقتصاد برتر دنیا را افزایش داد. در این شرایط انتظار میرفت شی در سخنرانی جدید خود در نشست کنگره حزب کمونیست چین که روز 16اکتبر آغاز شد و تا روز پنجشنبه 20اکتبر ادامه دارد، از اصلاحات جدید اقتصادی و برنامههای حمایتی دولت برای بازگرداندن اقتصاد به مسیر رشد سخن بگوید. در عین حال، بسیاری از فعالان بازار امیدوار بودند با توجه به هزینههای گزاف سیاست کرونا صفر برای اقتصاد چین و دنیا در این نشست از کاهش پایبندی به این هدف خبری ارائه شود که هیچیک از این پیشبینیها محقق نشد.
خداحافظی چین با قرنطینه در 2023؟
شیجینپینگ در سخنرانی دوساعته خود در کنگره حزب کمونیست چین بسیار سیاسیتر از سخنرانی خود در سال 2017 صحبت کرد. وی گفت: باید توانایی خود را برای تحمل شرایط دشوار در کشور افزایش دهیم، به ایدئولوژیهای اساسی حزب پایبند باشیم، آماده مقاومت در برابر توفانها و امواج قدرتمند شویم و هر لحظه خطر از میان رفتن صلح را در نظر داشته باشیم. وی در این سخنرانی مجددا از مخالفت چین با استقلال تایوان سخن گفت که این صحبت با تشویق طولانی حاضران در این نشست مواجه شد.
شی در این سخنرانی از سیاست کروناصفر چین تقدیر و بدون اشاره به تبعات اقتصادی، این سیاست را موفق ارزیابی کرد. در روزهای اخیر، چین بارها بر پایبندی خود به استراتژی کووید صفر شیجینپینگ تاکید کرده و این امید را در بین شهروندان چینی و همچنین سرمایهگذاران بیشماری مبنی بر اینکه پکن ممکن است بهزودی خروج از سیاستی را آغاز کند که ناامیدی و آسیب اقتصادی گستردهای را به همراه داشته است، از بین برده است. شی گفت: ما در طول دوران کرونا به حفظ زندگی مردم پایبند بودیم، از همین رو هدف کروناصفر را به عنوان هدف اصلی در نظر گرفتیم. در این شرایط توانستیم به نتایج مثبت بزرگی در پیشگیری و کنترل کلی این بیماری همهگیر برسیم و در عین حال به توسعه اقتصادی و اجتماعی دست بزنیم. در حالی که امیدها به کاهش سختگیری کرونایی در چین پس از نشست کنگره حزب کمونیست از میان رفته است، برخی تحلیلگران احتمالا تغییر رویه در سیاست کرونایی چین را پس از نشست سالانه حزب کمونیست چین که در مارس 2023 برگزار خواهد شد، مطرح کردهاند.
مردم از شی ناامید شدند!
شیجین پینگ در سخنرانی خود در نشست کنگره حزب کمونیست تاکید کرد: باید یک سیستم اقتصادی بازار سوسیالیستی در سطح قوی در چین ساخته شود؛ سیستم مالکیت عمومی به طور مستمر در این کشور تحکیم و توسعه داده شود، در عین حال باید اقتصاد خصوصی بدون انحراف تشویق و حمایت شود. نشست کنگره حزب کمونیست برای انتخاب رئیسجمهور چین برگزار میشود. شی در سال 2018 محدودیت دودوره ریاستجمهوری متوالی در این کشور را لغو کرد تا به این ترتیب بتواند برای زمان طولانیتر در این مسند باقی بماند. این تغییر در قانون چین زمانی رخ داد که اصلاحات اقتصادی شیجینپینگ در وضعیت مطلوبی قرار داشت و بسیاری امیدوار بودند که شیجینپینگ را به اقتصاد برتر دنیا تبدیل کند. اما ظرف دوسال اخیر از قدرت شیجینپینگ کاسته شده است. ناآرامی امنیتی و کاهش رشد اقتصادی در چین که نتیجه قرنطینههای مکرر کرونایی و سرکوب بخش مسکن در این کشور است، باعث شده تا از سویی از محبوبیت شی و از سوی دیگر از قدرت وی کاسته شود. در عین حال افزایش درگیری میان چین با دولتهای غربی پس از حمله روسیه به اوکراین شدت گرفته و این موضوع نیز بر چالشهای اقتصادی چین افزوده است.