رکورد حجم و ارزش معاملات بازار فیزیکی در ۲۱ماه اخیر ثبت شد
تیرماه جذاب بورس انرژی
بازگشت سلاح استراتژیک نفتی ایران به مسیر اقتدار معاملاتی
دور جدید عرضه‌‌‌ها در بورس انرژی
حجم عرضه محموله‌‌‌های مختلف از فرآورده‌‌‌های نفتی و پتروشیمیایی افزایش محسوسی داشته؛ تا جایی که از هم‌‌‌اکنون می‌‌‌توان گفت، مردادماه جذابی برای بورس انرژی ایران آغاز شده است. این روند عمومی را باید بسیار مهم ارزیابی کرد؛ زیرا می‌‌‌تواند تغییر مهمی در ادبیات معاملاتی این بازار رسمی به وجود آورد. خبرها حکایت از آن دارد که دور جدید عرضه‌‌‌های دریایی شرکت ملی نفت ایران در بورس انرژی آغاز شده است و به استمرار آن امیدوار هستیم. مدیرعامل بورس انرژی ایران از آغاز دور جدید عرضه‌‌‌های دریایی شرکت ملی نفت ایران شامل نفت سفید و نفتای سبک طی هفته جاری خبر داد.
علی نقوی در گفت‌وگو با پایگاه خبری بازار سرمایه (سنا)، در این‌باره اظهار کرد: دور جدید عرضه‌‌‌های دریایی شرکت ملی نفت ایران از هفته جاری آغاز می‌شود و در نخستین عرضه دریایی مورد اشاره که ۳مرداد انجام خواهد شد، ۶۰هزار تن نفتای سبک پالایشگاه آبادان و نیز ۲۴۰هزار بشکه نفت‌سفید از مسیر رینگ صادراتی بورس انرژی ایران در معرض فروش قرار می‌گیرد. وی با توجه به رویکرد مثبت شرکت ملی نفت ایران ابراز امیدواری کرد که این عرضه‌‌‌ها فصل جدیدی از توسعه همکاری‌‌‌ها میان شرکت ملی نفت ایران و بورس انرژی ایران را رقم بزند و شاهد توسعه عرضه‌‌‌های دریایی از مسیر بورس انرژی ایران باشیم.به گفته نقوی، خریداران می‌‌‌توانند جزئیات این عرضه‌‌‌ها را از طریق سایت بورس انرژی ایران دریافت کنند.
رکوردشکنی جدید بورس انرژی
تیرماه امسال زمانی برای موفقیت‌‌‌های معاملاتی بورس انرژی ایران بود؛ تا جایی که شاهد هستیم حجم کل معاملات به یک‌میلیون و ۱۳۲هزار تن رسید که در مقایسه با ماه‌‌‌های اخیر از رونق جذاب حکایت دارد. این در حالی است که ارزش معاملات نیز به بیش از ۲۰هزار و ۳۰۰میلیارد تومان بالغ شده که نشان‌دهنده تغییر جدی در ادبیات معاملاتی بورس انرژی ایران است. به صورت دقیق‌‌‌تر، حجم و ارزش معاملات تیرماه به معنی آن است که رکورد جذابی در بورس انرژی با محوریت بازارهای صادراتی رخ داده که از آبان‌‌‌ماه سال ۹۹ تاکنون بی‌‌‌سابقه بوده؛ یعنی رکورد حجم و ارزش معاملات در ۲۱ماه اخیر به ثبت رسیده است. این مطلب را باید بسیار مهم ارزیابی کرد زیرا نشان میدهد پس از ماه‌‌‌ها بورس انرژی باز هم وارد فاز و ادبیات رکوردشکنی شده و می‌‌‌تواند آینده بهتری را برای این بازار مالی ترسیم کند.
نکته دیگر آنکه آبان‌‌‌ماه ۹۹ زمانی برای عرضه‌‌‌های گسترده و قدرتمند دریایی در بورس انرژی بود؛ به‌طوری که ارزش و حجم معاملات آن را افزایش داد و در یک‌روز با دادوستد ۲۸میلیون بشکه بنزین، ارزش معاملات روزانه به یک‌میلیارد و ۲۴۸میلیون دلار بالغ شد. این رقم بزرگ‌ترین روز معاملاتی در تاریخ بازار سرمایه ایران بود و هنوز هم این رکورد تاریخی در اختیار بورس انرژی ایران قرار دارد. البته باید این سوال را مطرح کرد که چرا در روزهای سخت تحریم، توانمندی بورس انرژی بیشتر به کمک صنعت نفت و تجارت آن می‌‌‌آید و سپس با برخی تسهیل‌‌‌گری‌‌‌ها، بورس انرژی به حاشیه رانده می‌شود؛ سوالی که بارها پرسیده شد و پاسخی دریافت نکردیم.
در هر حال، شاهد هستیم که حجم عرضه‌‌‌ها در بورس انرژی در مسیر افزایش است و می‌‌‌توان به این سازوکار معاملاتی از مسیر رشد ارزش و حجم معاملات خوش‌بین بود. نکته دیگر آنکه اگر آبان ۹۹ و معاملات تاریخی بنزین در بورس انرژی را نادیده بگیریم، حجم و ارزش معاملات تیرماه بورس انرژی در رکورد تاریخی آن قرار دارد؛ بنابراین می‌‌‌توان کارنامه تیرماه این بازار رسمی را موفق ارزیابی کرد.
آمارهای معاملاتی تیرماه بورس انرژی را باید از مسیر دیگر نیز مورد بررسی قرار داد و آن تغییر ادبیات معاملاتی در این بازار رسمی است. همان‌‌‌گونه که ذکر شد، شاهد دور جدید عرضه‌‌‌ها، به‌خصوص عرضه‌‌‌های دریایی (پرحجم) در بورس انرژی هستیم. در تیرماه شاهد معاملات برجسته و خاصی بودیم. دادوستد ۳۰۰هزار تن گاز مایع مجتمع گاز پارس‌جنوبی در رینگ بین‌الملل (شرکت ملی گاز ایران) در کنار چهار محموله ۶۰هزار تنی نفتای سبک شرکت نفت ستاره خلیج‌فارس در رینگ بین‌الملل از جمله معاملات خاص و برجسته بورس انرژی بود؛ آن‌‌‌هم در شرایطی که با آغاز معاملات دریایی شرکت ملی نفت ایران، اوضاع به سمت موفقیت‌‌‌های جدیدی سوق پیدا خواهد کرد.
به صورت دقیق‌‌‌تر، عرضه‌‌‌های دریایی شرکت ملی نفت ایران مجددا آغاز شده و در فاز نخست آن نفتای سبک و نفت‌سفید عرضه می‌شود و در فازهای بعدی فرآورده‌‌‌های جدیدی در عرضه‌‌‌های دریایی به تابلوی معاملات بورس انرژی ایران وارد خواهد شد. از ویژگی‌‌‌های دیگر تیرماه امسال، ثبت بزرگ‌ترین روز معاملاتی سال‌جاری در ۱۱تیر بود که شاهد معامله بیش از ۳۲۷هزار و ۷۰۷تن انواع فرآورده‌‌‌های هیدروکربوری بودیم.
عرضه‌‌‌های پیش‌‌‌رو
روزهای آینده شاهد عرضه‌‌‌های جذابی در بازار صادراتی بورس انرژی خواهیم بود که اوج آن در روز جاری به ثبت می‌‌‌رسد. عرضه 105هزار تن فول رنج نفتای شرکت نفت ستاره خلیج‌فارس در رینگ بین‌الملل در کنار عرضه 90هزار تن نفتای سبک شرکت نفت ستاره خلیج‌فارس باز هم در رینگ بین‌الملل دو رقم معنادار در این حوزه محسوب می‌شود که خروجی آن می‌‌‌تواند محرک بزرگی برای تقویت بیشتر حجم دادوستد برای مردادماه باشد. همچنین دو محموله 120هزار بشکه‌ای نفت سفید شرکت ملی نفت ایران در رینگ بین‌الملل دریایی در هفته جاری روی تابلو خواهد آمد و در کل می‌‌‌توان گفت بر پایه عرضه‌‌‌های موجود، یک‌هفته خوب در انتظار آمار معاملات صادراتی بورس انرژی ایران قرار دارد.
سیگنال‌‌‌های جهانی برای بورس انرژی
جرقه‌‌‌های رشد بهای نفت خام و نوسان قیمت‌ها بالاتر از 100دلار در کنار جذابیت‌‌‌های معاملاتی در بازار فرآورده‌‌‌ها همگی از داده‌‌‌های مثبت جهانی حکایت دارد که برای معاملات در بورس انرژی اثرگذار خواهد بود. این در حالی است که بحران فعلی در بازارهای انرژی در جهان اگرچه اندک زمانی است که کمی تعدیل شده و از التهاب قبلی فاصله گرفته؛ ولی هنوز آتش زیر خاکستر است. به عبارت ساده‌‌‌تر، مدیریت قیمت‌ها در جهان به قدری برای تصمیم‌‌‌سازان اقتصادی وقت‌‌‌گیر بوده که نشان میدهد اهمیت بسزایی برای آنها داشته؛ گویی اگر نظارت واقعی خود را از روی قیمت‌ها بردارند، شاهد جهش غیرمنتظره نرخ خواهیم بود.
این احتمال را عملکرد مدیران اقتصادی در جهان و جلسات متعدد آنها و اردوکشی اقتصادی و اظهارنظرهای مختلف و متناقض آنها نشان میدهد. اینکه عملکرد بازارها و نوسان قیمت‌ها بعضا حرف‌‌‌های رهبران کشورهای بزرگ فعال در حوزه عرضه و تقاضای نفت را نقض می‌کند، مطلب بسیار مهمی است که از چندگانگی زیرپوستی بازارها حکایت دارد. این موارد در نهایت به معنی سیگنال‌‌‌هایی برای حمایت از تقاضای صادراتی برای بورس انرژی است و می‌‌‌تواند ناخودآگاه محرک جهانی موفقیت‌‌‌های بورس انرژی باشد؛ اگرچه استمرار عرضه‌‌‌ها و رشد آن را باید در نظر گرفت.
