جای بسیاری از کالاها در بورس‌کالا خالی است

حذف قیمت‌گذاری دستوری، توجه به نظام بازار و به‌‌‌کارگیری ابزارهای مالی، از رویکردهای مهم دولت سیزدهم و مشخصا وزارت‌صمت در جهت سامان‌دهی بازار کالاهای پایه به شمار می‌رود؛ رویکردی که با حمایت کارشناسان اقتصادی روبه‌رو شده و نشان‌می‌دهد دولتمردان از اشتباهات گذشته در زمینه تنظیم دستوری بازارها و روش‌های سنتی و ناکارآمد عبرت گرفته‌اند. در همین زمینه، علیرضا عسگری مارانی کارشناس ارشد بازار سرمایه در گفت‌‌‌وگو با «کالاخبر» ضمن تشریح ظرفیت‌‌‌های بورس‌کالا برای سامان دادن به بازارها و حمایت از تولید عنوان کرد: یکی از افتخارات بازار سرمایه ایران این است که نخستین بورس کالایی فلزات آهنی دنیا را حتی قبل از بورس فلزات لندن موسوم به LME، راه‌‌‌اندازی کرده است.

 به این ترتیب ایران سابقه زیادی در ایجاد بورس‌‌‌های تخصصی دارد. در این زمینه با وجود اینکه به مدت ۱۸سال فعالیت بورس فلزات و در ادامه بورس‌کالا، محصولات متعددی وارد این بازار شده و مورد پذیرش قرار گرفته؛ اما همچنان جای بسیاری از کالاها در این بازار خالی است. هر کالایی که مصرف زیادی داشته و قابل استاندارد شدن باشد، می‌‌‌تواند در بورس‌کالا عرضه شود. در همین راستا مانند سایر کشورهای دنیا حتی با ابزارهای خاصی که وجود دارد می‌‌‌توان بسترهای ورود کالاهای استانداردناپذیر را هم به بورس فراهم کرد. علیرضا عسگری مارانی، در خصوص مدیریت بازار در طرح جدید وزارت صمت اظهار کرد: موضوعی که در مدیریت و تنظیم بهینه بازار اهمیت بسیاری دارد، ابزارهای مالی نوینی است که در بازار سرمایه و بورس کالا تعریف و راه‌‌‌اندازی شده است. در کنار تمام ابزارهای جذاب و متنوعی که در بورس‌کالا وجود دارد، قراردادهای مشتقه در بازارهای کالایی اهمیت زیادی دارد. با قراردادهای مشتقه نگرانی تولیدکننده و خریدار برای پیدا کردن مشتری یا کالا به طور کامل برطرف می‌شود. در واقع تولیدکننده کالای خود را بلندمدت و برای آینده به فروش می‌‌‌رساند و خریدار نیز کالایی که برای آینده نیاز دارد از هم‌‌‌اکنون تامین می‌کند. این اتفاقی است که در اواخر آبان‌ماه سال‌جاری در قراردادهای کشف پریمیوم و برای برخی از کالاها مانند فولاد و کاتد مس اجرایی شد. به این ترتیب برخلاف روش‌های سنتی مدیریت کالا مانند بسیاری از کشورهای دیگر می‌‌‌توان با تکیه بر ظرفیت‌‌‌های بی‌‌‌نظیر بازار سرمایه و ابزارهای متنوع مالی آن بازارهای کالایی را به‌‌‌راحتی مدیریت و تنظیم کرد.

وی در ادامه افزود: بورس‌کالا خود ابزاری هوشمند است که به صورت هوشمند و براساس خرد جمعی عمل و بازار را مدیریت می‌کند. در راستای مدیریت بازارهای کالایی با اتکا به ابزارهای مالی بازار سرمایه می‌‌‌توان با مشارکت مردم اقدامات مفیدی انجام داد. با تعریف اوراق روی تمام محصولاتی که در بورس عرضه می‌شود، می‌‌‌توان با استفاده از منابع مالی خرد مردم ضمن تامین سرمایه در گردش واحدهای تولیدی بازار را نیز مدیریت کرد. در واقع مردم با پذیرش ریسک‌‌‌های موجود و خرید اوراق کالاهای مورد نظر خود در آن سرمایه‌گذاری می‌کنند. اینکه کالاها تنها به واحدهای تولیدی و مصرف‌کنندگان اصلی آن فروخته شوند، در هیچ کجای دنیا دیده نمی‌شود؛ در واقع هر کس که ریسک موجود را می‌‌‌پذیرد، باید امکان خرید هر کالایی را داشته باشد.