جریان غالب در بازار گواهی سپرده افزایشی بود
معمای جذب نقدینگی بازار گواهی
گواهی طلای سرخ به جایگاه خود بازگشت
بر ارزش گواهی‌‌‌های طلای سرخ در هفته جاری افزوده شد و میانگین (حسابی) نرخ 8سررسید مهم این بازار در روز چهارشنبه به 36هزار و 900هزار تومان رسید. در حالی میانگین هر گواهی زعفران معادن یک‌گرم از آن در روز اول دی‌ماه ارزشی حدود 37هزار تومان پیدا کرد و گواهی‌‌‌های زعفران در این روز در بازه 36هزار و 500 تا 37هزار و 400 تومان مورد معامله قرار گرفتند که به گفته فعالان بازار، در این زمان هر تن زعفران به شکل عمده در بازار فیزیکی با نرخی برابر 33 تا 36میلیون تومان مورد معامله قرار می‌گیرد. به این ترتیب، بهای اغلب گواهی زعفران از ارزش بنیادی آن (قیمت معادل وزنی در بازار فیزیکی) بیشتر شده است. به شکل طبیعی بالاتر بودن بهای گواهی کالایی از نرخ معادل آن در بازار فیزیکی امری طبیعی تلقی می‌شود؛ چرا که در مجموع گواهی کالایی ارزنده‌‌‌تر از محصول به شکل فیزیکی است.
نزدیک شدن به روز سررسید گواهی‌‌‌های زعفران امسالی که عمدتا سال گذشته از سوی کشاورزان به انبار سپرده شده بودند، باعث شد تا معامله‌‌‌گرانی که قصد دریافت محصول ندارند، ظرف روزهای اخیر به خارج‌کردن موقعیت گواهی قدیمی زعفران اقدام کنند. طبیعتا خروج این سررسیدهای قدیمی می‌تواند به مفهوم ورود نقدینگی بیشتر به معاملات سررسیدهای جدید باشد که این موضوع زمینه افزایش تقاضا و در نتیجه رشد بهای گواهی با سررسید سال بعد را فراهم می‌کند.
تعمیق بازار گواهی با تعریف گواهی میلگرد و مس میسر می‌شود؟
تعمیق بازار مالی و کالایی بورس‌کالای ایرانی موضوعی بود که ظرف یک‌سال اخیر از سوی بورس‌کالای ایران وعده داده شده بود. در این شرایط، ظرف هفته گذشته، معاملات مس و میلگرد، به‌‌‌عنوان دو محصول صنعتی که پیش از این در رینگ صنعتی بازار فیزیکی بورس کالا مورد داد و ستد قرار می‌‌‌گرفت، آغاز شد. البته ظرف ماه‌‌‌های قبل، سیمان نیز وارد بازار گواهی سپرده کالایی بورس کالا شده بود. به این ترتیب، در حال حاضر امکان معامله سه محصول سیمان، مس و میلگرد در بازار گواهی سپرده کالایی بورس کالا وجود دارد. البته معاملات این محصولات در این بازار از نوع غیرپیوسته است. تعریف معامله غیرپیوسته کالایی باعث می‌شود تا خرید و فروش کالا میان خریدار و فروشنده تسهیل شود؛ چرا که پذیرش محصول در انبار بورس کالا به مفهوم داشتن استانداردهای کیفی مدنظر بوده و از این منظر خیال خریدار بابت کیفیت راحت است. در عین حال، این روش معامله در صورت جا افتادن میان متقاضیان از خرید از رینگ صنعتی ساده‌‌‌تر است و به این ترتیب، خریدار و فروشنده راهی سهل‌‌‌تر برای معامله محصول پیش‌رو دارند.
با وجود این، بازار گواهی سپرده در تمامی بورس‌‌‌های کالایی دنیا جایگاه سرمایه‌‌‌ای نیز دارد. درواقع جایگاه سرمایه‌‌‌ای بازار گواهی سپرده در بازارهای کالایی بزرگ دنیا حتی از جایگاه فروش فیزیکی به‌مراتب قوی‌‌‌تر است. در این شرایط، تعمیق واقعی بازار مالی بورس کالا زمانی اتفاق خواهد افتاد که امکان معامله پیوسته گواهی نیز به وجود آید. در این شرایط می‌توان انتظار داشت، با ورود سرمایه بیشتر به این بازار، معاملات در این بخش رونق واقعی گیرد. در حال حاضر، چالش وجود مالیات ارزش افزوده در هر مرتبه معامله این محصولات باعث شده تا معاملات پیوسته در این بخش تعریف نشود. این در حالی است که تجربه دنیا نشان داده است، محصولاتی مانند مس و میلگرد قابلیت زیادی برای جذب نقدینگی به‌‌‌عنوان کالای سرمایه‌‌‌ای دارند و می‌توان با پیوسته کردن این بازار از پتانسیل این محصولات برای تعمیق بازار مالی بورس کالا نیز استفاده کرد.
تعمیق بازار محصولات غذایی به سود کشاورزان
به گزارش کالا خبر، هفته گذشته بورس کالای ایران در اطلاعیه‌‌‌ای از گشایش انبار و نماد معاملاتی گواهی سپرده نخود خبر داد. با توجه به معافیت معاملات محصولات بخش کشاورزی از مالیات ارزش افزوده، امکان دارد معاملات این گواهی کالایی پیوسته باشد. البته در محصولی همچون نخود با توجه به محدودیت نقدشوندگی و بازار صادراتی نمی‌توان انتظار داشت، این گواهی گزینه مناسبی برای جذب نقدینگی و سرمایه‌گذاری باشد. در واقع در چنین محصولی، هدف اصلی از تعریف گواهی کالایی و ورود به بورس کالا ایجاد امکانی برای کشاورز و خریدار به‌منظور مبادله مستقیم و مطمئن است. نخود هم مانند بسیاری از کالاهای کشاورزی مشکلات سنتی و مختلفی در روند مبادلات و بازار دارد که از مهم‌ترین آنها می‌توان به تفاوت قیمت از مزرعه تا بازار و حضور واسطه‌ها در بازار این محصول اشاره کرد که با راه‌اندازی معاملات گواهی سپرده نخود، کشاورزان به طور مستقیم امکان فروش محصول خود را به مصرف‌کنندگان پیدا می‌کنند. کشف نرخ و شرایط نگهداری بهتر این محصول، تضمین تعهدات طرفین و دسترسی مستقیم کشاورزان برای فروش محصولشان، از جمله مزایای راه‌اندازی معاملات گواهی سپرده نخود در بورس کالاست.
سایه سنگین سیگنال‌‌‌های مبهم ارزی
ارزش گواهی سکه در بازار مالی بورس کالای ایران ظرف هفته اخیر در مسیر افزایش قدم برداشت. در حالی که از روز یکشنبه هفته گذشته بهای گواهی سکه به کانال 120هزار تومانی سقوط کرده بود، مجددا ظرف دو روز پایانی معاملات هفته گذشته، یعنی روزهای سه‌‌‌شنبه و چهارشنبه، میانگین نرخ معامله گواهی سکه به کانال 130هزار تومانی صعود کرد.
نرخ هر گواهی سکه در بازار مالی بورس کالای ایران ظرف این هفته در مسیر رشد نرخ قدم برداشت؛ اما انتظارات معامله‌‌‌گران این بازار منفی بود و این موضوع باعث شد میانگین نرخ معامله بهای هر گواهی سکه هفته گذشته حدود یک تا 5/ 1درصد کمتر از ارزش بنیادی آن باشد. به شکل بنیادی ارزش هر واحد گواهی سکه طلا برابر 01/ 0 ارزش نرخ معامله (میانگین قیمت خرید و فروش روز) سکه در بازار فیزیکی است. معامله هر گواهی سکه با نرخی کمتر از ارزش بنیادی بیانگر انتظار کاهش نرخ از سوی معامله‌‌‌گران بازار مالی بورس کالای ایران است.
نوسان نرخ ارز و بهای جهانی طلا دو سیگنال اصلی جهت‌‌‌دهنده به انتظارات معامله‌‌‌گران گواهی سکه است. ظرف هفته اخیر، بهای طلا در بازارهای جهانی در مسیر رشد نرخ قدم برداشت و طلا در معاملات آتی بورس نیویورک مجددا به کانال 1800دلاری صعود کرد. صعود طلا به کانال 1800دلاری سیگنالی در جهت افزایش ارزش گواهی سکه است و بخشی از رشد بهای سکه در بازار فیزیکی و بازار مالی بورس کالا متاثر از این داده بود. با وجود داده‌‌‌های مثبت جهانی، انتظارات معامله‌‌‌گران سکه در بازار مالی بورس کالا منفی بود و هر گواهی سکه با نرخی کمتر از ارزش بنیادی آن به فروش رفت.
منفی شدن انتظارات معامله‌‌‌گران بازار مالی بورس کالا در شرایط کنونی از نوسانات ارزی نشات می‌گیرد. در حال حاضر، اغلب فعالان این بازار در سردرگمی ارزی قرار دارند. نرخ ارز در بازار آزاد در نوسان میان کانال 29 و 30هزار تومانی است. در این شرایط معامله گواهی سکه در نرخی کمتر از ارزش بنیادی می‌تواند به مفهوم برآورد فعالان این بازار از تعدیل نرخ ارز نشات گیرد.
