در شرایطی که میزان نقدینگی وارد شده به تابلوی آتی بورس‌کالا با افت ۹درصدی، هفته دوم آبان‌‌‌ماه را به پایان رساند و حجم معاملات نیز نسبت به هفته ماقبل آن تقریبا ثابت بود، سقف‌شکنی نرخ تسویه، به‌ویژه در نمادهای زعفرانی بازار آتی (نگین و پوشال)، زمینه‌‌‌ساز تداوم رشد ارزش معاملات در این بازار شد که البته در مقایسه با هفته ماقبل از شتاب این رشد تا حد زیادی کاسته شد.

  ۹۴درصد ارزش معاملات آتی مربوط به زعفران نگین دی‌ماه

در جریان معاملات هفته گذشته در بازار آتی بورس‌کالا، ۲۲۷هزار و ۴۱۰قرارداد مورد دادوستد قرار گرفت که ارزشی بالغ بر ۶۲۱میلیارد تومان را به ثبت رساند. چنین رقمی برای ارزش معاملات هفتگی بازار آتی، پس از هفته منتهی به ۲۷فروردین‌ماه سال‌ جاری، دومین رکورد افزایشی این بازار است که در دومین هفته آبان به ثبت رسید. دادوستد جذاب‌‌‌ترین محصول بازار آتی، یعنی زعفران (نگین)، دلیل اصلی تداوم رشد ارزش معاملات این بازار به شمار می‌رود که از ابتدای آبان، با شروع فصل برداشت زعفران، نیروی محرکه لازم برای صعود داده‌‌‌های حیاتی تابلوی معاملات آتی را فراهم کرد. هفته گذشته، بیش از ۹۴درصد ارزش معاملات به‌ثبت‌رسیده در این بازار، تنها متعلق به یکی از نمادهای فعال زعفران (SAFDY۰۰)  بود؛ آن‌هم در حالی که زعفران در تمامی نمادهای فعال خود در بازار آتی، رشد نرخ تسویه را از ابتدای هفته گذشته تجربه کرد؛ نرخ تسویه دورترین سررسید زعفران‌نگین، در آخرین روز معاملاتی هفته ماقبل، به ۳۱هزار و ۲۶تومان رسید.

به این ترتیب، صدرنشینی حجم و ارزش معاملات محصول زعفران در بازار آتی بورس‌کالا در حالی ادامه یافت که از اواسط هفته گذشته، صف‌های خرید بارها برای هر سه نماد فعال طلای سرخ به‌عنوان جذاب‌ترین محصول کشاورزی در بازار آتی ایجاد شد و نرخ تسویه را به قله‌‌‌های افزایشی خود رساند؛ تا جایی که بهای پایانی این قراردادها در بازار آتی به نرخی بی‌‌‌سابقه رسیده که تاکنون در این بازار دیده نشده است.

  واکنش سریع معامله‌‌‌گران آتی به رشد نرخ واقعی زعفران

در حال حاضر، بهای دارایی پایه و نرخ تسویه قراردادهای آتی طلای سرخ به گونه‌‌‌ای نوسان می‌کند که برخلاف عرف بازار که در روزهای نزدیک شدن به تاریخ تحویل قراردادها، نرخ تسویه بازار آتی به سمت قیمت دارایی پایه در بازار گواهی سپرده نزدیک می‌شود، این روزها به سبب رشد شتابان بهای هر گرم زعفران در بازار آزاد، این قاعده به شکل دیگری در حال وقوع است. به عبارت دقیق‌‌‌تر، جریان قیمتی در دو بازار گواهی سپرده و قراردادهای آتی بورس‌کالا برای محصول زعفران به نحوی تغییر فاز داده که بازار آتی بسیار سریع‌‌‌تر از گواهی به نرخ واقعی زعفران (برداشت سال جدید) در بازار آزاد نزدیک شده است. از این رو شاهد افزایش تدریجی بهای گواهی سپرده هستیم تا به نرخ بازار آزاد همگرا شود.

از آنجا که محدودیت دامنه نوسان مجاز قیمتی در بازار ابزارهای مالی-کالایی بورس‌کالا (آتی و گواهی) در محدوده مثبت و منفی ۵درصد تعیین شده و تغییر نرخ روزانه از سوی معامله‌‌‌گران در همین بازه امکان‌‌‌پذیر است، سبب ایجاد صف‌های خرید مکرر در بازار آتی از اواسط هفته گذشته شده است که در کنار رشد بهای گواهی زعفران، دستیابی به نرخ‌های واقعی طلای سرخ را محتمل می‌‌‌سازد.

  خاصیت اهرمی قراردادهای آتی را نادیده نگیرید

خاصیت اهرمی بازار آتی را نباید نادیده گرفت. در شرایطی که قیمت‌ها در نقطه جوش خود قرار دارند، حضور فعال سفته‌بازان در این بازار بسیار برجسته است.

همان‌طور که در زمان اتخاذ موقعیتی همسو با روند بازار، سودهای معامله‌‌‌گران نسبت به اهرم موجود در هر نماد ضریب می‌گیرد، در شرایطی که افراد خلاف روند بازار اقدام به کسب موقعیت کردند، به مراتب ریسک‌‌‌های بیشتری را نیز متحمل خواهند شد که در بدبینانه‌‌‌ترین حالت ممکن و تداوم مارجین‌کال شدن (افزایش وجه تضمین برای حفظ موقعیت فعلی یا خروج از بازار) احتمال از دست دادن سرمایه آنها بالا ارزیابی می‌شود.

چندی است که برای نمادهای زعفرانی بورس‌کالا که شاهد رشد نرخ تسویه آن بودیم، وجه تضمین روندی صعودی داشته است. هفته گذشته وجه تضمین موردنیاز برای گرفتن یک موقعیت تعهدی در هر دو نماد فعال زعفران نگین به ۵۸۰هزار تومان رسید که با توجه با افزایش قیمت تسویه این نمادها، این انتظار وجود دارد که باز هم شاهد افزایش این مبلغ در هفته پیش‌رو باشیم.