قیمت‌های بازار آزاد و بورس‌کالاهای پتروشیمی و نرخ ارز با هم همپوشانی دارند

حمایت «نیما» از قیمت‌های پایه

دنیای اقتصاد- محمدحسین بابالو: با افزایش قیمت‌ها در بازار آزاد، جریان غالب قیمتی برای نرخ‌های پایه در بورس‌کالا به نسبت هفته قبل و همچنین قیمت‌هایی که در هفته گذشته در بورس‌کالا در تقابل عرضه و تقاضا کشف شد نیز افزایشی است؛ اگرچه همه گریدها را در بر نمی‌گیرد. به‌صورت دقیق‌تر می‌توان گفت که قیمت‌های پایه در بورس‌کالا با یک جهت‌گیری نسبتا افزایشی اعلام شده است که می‌تواند بسیاری از داده‌های موجود در بازار را در بر گرفته یا آنها را تقویت کند. در قیمت‌های اعلامی روز گذشته بهای دلار نیمایی ۱۰ هزار و ۷۰۳ تومان درج شده است که به نسبت هفته قبل از آن از رشد ۷۳/ ۰ درصدی برخوردار شده است. این افزایش نرخ اما نتوانست قدرت‌نمایی بزرگی در قیمت‌های پایه اعلامی داشته باشد؛ آن‌هم در شرایطی که قیمت‌های جهانی از یک روند نوسانی برخوردار بود تا جایی که بسیاری از گریدهای پلیمری را با کاهش قیمت‌ها همراه ساخت. حال سوال اینجاست که به‌رغم رشد قیمت‌های داخلی و افزایش نرخ پایه در بورس‌کالا چه سرنوشتی پیش روی بازار خواهد بود و آیا رونق محدود موجود باز هم ادامه می‌یابد؟

 برای پاسخ به این سوال اما باید در ابتدا عنوان کرد که جریان کاهشی قیمت‌های جهانی به اواخر راه خود نزدیک شده اما هنوز نمی‌توان با اطمینان از آغاز روند صعودی قیمت‌های جهانی از روزهای آینده سخن گفت. رشد قیمت‌ دلار نیمایی را هم بعد از هفته‌ها شاهد هستیم یعنی بعد از ۷ هفته کاهش قیمت دلار نیمایی، به تازگی در هفته جاری در قیمت‌های پایه شاهد رشد نرخ دلار هستیم آن‌هم در شرایطی که هنوز پتانسیل تداوم رشد قیمت دلار نیمایی برای نرخ‌های پایه در بورس‌کالا وجود دارد. این موارد احتمال تبعیت بازار از نوسان قیمت‌ها در بورس‌کالا را  در بر دارد.  اهالی بازار هم در روزهای اخیر میل به خرید را مخفی نکرده‌اند و در آمارهای رسمی شاهد رشد حجم معاملات و دقیق‌تر، آغاز یک جریان افزایشی برای حجم معاملات در بورس‌کالا هستیم. شاید بازار یک هفته به خریداران در بورس‌کالا فرصت داده تا خریدهای خود را با همین قیمت‌های فعلی به انجام برسانند. اوضاع بازار به نسبت وارد یک فاز متعادل جدیدی شده است و این تعادل را باید بعد از یک پله از رشد قیمت‌ها و افزایش حجم معاملات در بورس‌کالا مورد رهگیری قرار داد. البته انتظار برخی از اهالی بازار بر رشد بیشتر قیمت‌های پایه در بورس‌کالا تعلق گرفته بود و می‌توان گفت که افزایش نرخ روزهای اخیر هم بی‌ارتباط با این ذهنیت نبوده است. در هر حال بازار با یک شرایط جدید از مسیر قیمت‌های پایه در بورس‌کالا روبه‌رو شده است؛ زیرا کاهش نرخ برخی گریدها اغلب جذابیت خرید را کاهش داده ولی این سیگنال به تنهایی نمی‌تواند آینده بازار را تعیین کند.  جریان عمومی قیمت‌ها در بازار آزاد پتروشیمی افزایشی است آن‌هم در شرایطی که این روند افزایشی برای چهارمین روز پیاپی در بازار ادامه دارد. رشد قیمت دلار آزاد گویی مهم‌ترین تکانه افزایش قیمت‌ها بوده است آن‌هم در شرایطی که حجم تقاضا در بازار داخلی روندی افزایشی داشته است. رفتار واحدهای تولیدی هم نشان می‌دهد که تمایل آنها به خرید از بازار آزاد افزایش یافته است که خود محرکی برای تداوم رشد قیمت‌ها به‌شمار می‌رود. البته این روند افزایشی قبل از اعلام قیمت‌های پایه در روز گذشته به ثبت رسید و قیمت‌های پایه جدید هم تاثیر چندانی بر این روند نداشت. رشد قیمت دلار آزاد تاکنون برای بازار پتروشیمی‌ها به معنی رشد قیمت‌ها تعبیر شده است و این درحالی است که شاهد رشد قیمت دلار نیمایی هم هستیم.

ساده‌ترین برآورد از این شرایط را باید در دو نکته مهم جست‌وجو کرد یعنی ترس از تداوم رشد قیمت‌ها و دیگری افزایش اختلاف بین قیمت دلار آزاد و نیمایی. هر دو این موارد تاکنون از بازار حمایت کرده است ولی بهتر است که این موارد را باز هم مورد بررسی قرار دهیم.  در این ارتباط سعید ترکمان در گفت‌وگو با «دنیای‌اقتصاد» ‌عنوان کرد: شرایط بازار آزاد محصولات پتروشیمی‌ با محوریت بازار پلیمرها روز گذشته نسبتا متعادل است حتی می‌توان گفت که به‌دلیل برخی رخدادهای حاشیه‌ای در بازار، حجم معاملات در برخی گروه‌های کالایی اندکی کم شده است اما شرایط نسبتا عادی است.  وی در ادامه افزود: شاید به‌دلیل بعضی مسائل، برخی از تجار با کاهش فعالیت‌ها همراه هستند ولی به‌نظر می‌رسد که رخداد پیچیده و خاصی در بازار ایجاد نشده و روال متعادل خرید و فروش هنوز در بازار مشاهده می‌شود و فروش روزانه برای محصولات نهایی و مواد اولیه نسبتا متعادل ارزیابی می‌شود. این درحالی است که بهای برخی مواد اولیه در روزهای اخیر رشد کرده که برای برخی گریدها به ۶۰۰ تا ۷۰۰ تومان هم رسیده است که در کنار رشد قیمت دلار باید مورد ارزیابی قرار بگیرد. برخی مواد اولیه در هفته‌های گذشته خریدار چندانی نداشت ولی هم‌اکنون با عادی‌تر شدن روند معاملات شاهد هستیم که تقاضا افزایش یافته و بازار به تعادل جدیدی دست پیدا کرده است که شاید با هفته‌های قبل تفاوت داشته باشد.  وی در ادامه عنوان کرد: البته برای تمامی گروه‌های کالایی نمی‌توان اظهارنظر واحدی کرد و هم بازار شرایط خاص خود را داراست اما در گروه‌های کالایی پرمصرف همچون صنایع پلیمری مرتبط با مواد غذایی سیگنال مشخصی از تغییر فاز غیرمنطقی در بازار را شاهد نیستیم؛ اگرچه تعادل فعلی با رفتار چند هفته گذشته در بازار متفاوت است؛ با این حال سیگنال‌های افزایش نرخ در کنار برخی اظهارنظرهای مقامات رسمی احتمال موضع‌گیری در برابر رشد قیمت‌ها را نباید نادیده گرفت.  با توجه به اظهارنظر فوق در کنار آمارهای رسمی از حجم معاملات در بورس‌کالا یا دادوستد در همین یکی دو روز اخیر باید گفت که بازار درحال ایجاد یک تعادل جدید است که با شرایط هفته‌های گذشته تفاوت دارد. این روند عمومی به معنی حمایت بیشتر بازار از فاز تقاضاست یعنی به هر دلیل شاهد هستیم که تقاضای موجود در بازار درحال افزایش است. این مطلب یعنی رشد تقاضا البته به روز گذشته باز نمی‌گردد گویی ۳ روز کاری است که بازار تغییر فاز را در دستور کار خود قرار داده و با افزایش تقاضا، رشد قیمت‌ها نیز به ثبت رسیده است. آمارهای معاملات در بورس‌کالا نشان می‌دهد که اواخر شهریورماه اولین تکانه برجسته از رشد حجم معاملات در بورس به ثبت رسید و حتی حجم دادوستد پلیمرها به بیش از ۷۰ هزار تن در یک هفته نیز دست یافت. بعد از آن بازه زمانی باز هم یک روند نزولی جدید در بازار خودنمایی کرد که حجم معاملات حتی به نزدیکی ۴۵ هزار تن هم رسید. از آن زمان تاکنون شاهد هستیم که دومین تکانه رشد حجم معاملات استارت خورد و در ۲ هفته گذشته یک روند افزایشی در حجم دادوستد پلیمرها به ثبت رسید. این روند به معنی تغییر فاز بازار است؛ البته لازم به ذکر است افزایش قیمت‌ها در بازار آزاد تنها از اواخر هفته گذشته آغاز شده و عمر چندانی ندارد. حال می‌توان گفت که بازار باز هم بعد از یک دوره رکود آن هم بین دو دوره از رونق معاملات، به یک ثبات نسبی دست یافته است که البته می‌تواند به کمک رشد قیمت‌ها در بازار داخلی و تکانه‌های افزایش بهای دلار آزاد، از رشد تقاضای جدیدی در بورس‌کالا حمایت کند.  برای بررسی دقیق‌تر بازار به آمارهای بیشتری نیاز داریم که در آینده به آنها خواهیم پرداخت؛ هرچند امیدواری‌ها به تداوم رشد حجم معاملات در بورس‌کالا وجود دارد.